Kaplica Golgoty Wschodu na Jasnej Górze (Dobrze Zaprojektowane/Trójka)
Kaplica Golgoty Wschodu na Jasnej Górze: miejsce wydarte historii
2025-01-08, 13:01 | aktualizacja 2025-01-08, 13:01
Jaka presję czują architekci, którzy muszą się zmagać z istniejąca przestrzenią, zwłaszcza jeśli zaprojektowano ją w XVII wieku? Anna Dudzińska zadaje takie pytania Markowi Skwarze z grupy projektowej Atelier PS.
Prace przy Kaplicy Golgoty Wschodu na Jasnej Górze trwały 20 lat - można by powiedzieć, że architekci i robotnicy pracowali jak średniowieczni rzemieślnicy. Ale też materia, z którą się zmagali była niezwykła: zarówno pod względem historycznym, jak i geologicznym.
Posłuchaj
5:34
Dodaj do playlisty
Magiczne, XVII-wieczne korytarze
Bastion, w którym wybudowano kaplicę, zaprojektował prawdopodobnie w latach 20. XVII wieku wenecki architekt i artylerzysta Andrea dell’Aqua na polecenie króla Zygmunta III Wazy w ramach fortyfikowania Jasnej Góry. Jego centrum stanowiło skalne plateau na które wyprowadzano kiedyś armaty, które miały bronić klasztoru.
- Kiedy weszliśmy do tego wnętrza, to okazało się, że jest to nieprawdopodobny korytarz, który okala zarys tego bastionu. Jak się później okazało, on "opakowywał" jądro tego bastionu, które było zasypane bądź też uformowane ze skały - opowiada Marek Skwara. - Doszliśmy do wniosku, że to jest kapitalne wnętrze, ale nie nadaje się na kaplicę, bo to są korytarze. Magiczne, ale korytarze… - przyznaje.
Jasna Góra. Kapica Golgoty Wschodu 20 lat średniowiecznych prac
Po radarowym prześwietleniu bastionu, by wykryć ewentualne korytarze i wewnętrzne struktury, przystąpiono do prac: drążenia, kopania i schodzenia w dół. Wszystko z największą starannością i ostrożnością, gdyż schodzono poniżej zewnętrznych, historycznych murów: na poziom -12 metrów.
- To była praca, jak za czasów średniowiecznych muratorów i trwała w sumie 20 lat. Co prawda na Jasnej Górze to jest mgnienie oka i nikogo tam nie dziwiło, że tak długo te inwestycje trwają - śmieje się Marek Skwara.
Kaplica Golgoty Wschodu, przestrzeń upamiętniająca w murach jasnogórskiego klasztoru zbrodnię katyńską, niedawno została nagrodzona przez SARP w kategorii "najlepsza przestrzeń użyteczności publicznej".
Przeczytaj także
- Kościół Świętego Józefa w Zabrzu: międzywojenna perła architektury
- Transformacja bloku w Bordeaux, czyli francuska ikona architektury
- Żółty Słonik - przedszkole zaprojektowane z perspektywy podłogi
***
Tytuł audycji: Dobrze Zaprojektowane
Autorka: Anna Dudzińska
Data emisji: 8.01.2025
Godzina emisji: 11.30
pr