Ślązacy na Dzikim Zachodzie w książce Ewy Winnickiej. Fragmenty reportażu na antenie Trójki
2024-05-05, 16:05 | aktualizacja 2024-05-05, 16:05
"Miasteczko Panna Maria. Ślązacy na Dzikim Zachodzie" – taki tytuł nosi najnowsza książka Ewy Winnickiej. Wydawnictwo będzie miało swoją premierę 15 maja. Wcześniej natomiast wyemitujemy jego fragmenty na antenie Trójki.
- Książka Ewy Winnickiej "Miasteczko Panna Maria. Ślązacy na Dzikim Zachodzie" ukaże się 15 maja br. nakładem wydawnictwa Czarne.
- Ewa Winnicka jest absolwentką dziennikarstwa i amerykanistyki na Uniwersytecie Warszawskim. Swoje reportaże publikowała w "Gazecie Wyborczej" i w "Polityce".
- Winnicka jest współautorką scenariuszy filmów dokumentalnych i dwukrotną laureatką nagrody Grand Press za teksty o tematyce społecznej.
"W poniedziałek 3 grudnia 1854 roku do portu w Galveston w Zatoce Meksykańskiej w stanie Teksas przypłynęły dwa statki pasażerskie. Wiozły czterystu osiemdziesięcioro dwoje pasażerów, w tym grupę chłopów ze wsi Płużnica Wielka na Śląsku. Przybyli na zaproszenie księdza Leopolda Moczygemby, który obiecał im, że znajdą tu raj na ziemi. Po zejściu z pokładu wyruszyli na podbój Dzikiego Zachodu, włączając się w tok amerykańskiej historii. Założyli osady Panna Maria, Cestohowa i Kosciusko, bywali kowbojami, bandytami, ranczerami, żołnierzami i milionerami. Powoli z Polaków w Teksasie zmienili się w Teksańczyków z Polski lub Teksańczyków ze Śląska, bo kwestia, co jest prawdziwą ojczyzną ich przodków, pozostaje dla wielu nierozstrzygnięta" – tak zaczyna się opis najnowszej powieści Ewy Winnickiej. Warto dodać, że nie jest to pierwsza książka autorki osadzona w amerykańskich realiach. Ewa Winnicka ma w dorobku m.in. takie pozycje, jak "Nowy Jork zbuntowany. Miasto w czasach prohibicji, jazzu i gangsterów" (2013) oraz "Greenpoint. Kroniki Małej Polski" (2021).
Wydawnictwo będzie miało swoją premierę 15 maja. Fragmenty powieści będziemy prezentować przedpremierowo na antenie Trójki codziennie od poniedziałku do czwartku o godz. 11.45. Pierwszy odcinek we wtorek, 7 maja.
Najczęściej czytane:
- Filip Łobodziński o samym sobie. "To nie jest biografia pisana po bożemu"
- "Demon Copperhead" Barbary Kingslover: opowieść o niewidzialnej części Ameryki
Śladami Polaków w Teksasie
Co przyciągnęło Ewę Winnicką do historii ponad setki polskich rodzin ze Śląska osiadających w stanie Teksas? - Te rodziny sprzedają wszystko co mają. Zrzekają się obywatelstwa państwa pruskiego i odbywają superniebezpieczną podróż statkiem przez ocean; niektórzy nie byli wcześniej nawet w mieście powiatowym. Trafiają na pustynię, bo myślą, że to jest nowy, wspaniały świat. A tam, gdzie przybywają nie ma nic - opowiada reporterka.
- Kiedy usłyszałam pierwszy raz tę historię to był taki moment, który czuje się w opuszkach palców. Człowiek ma ochotę pojechać i zobaczyć, co teraz z tymi rodzinami, które odbyły tę wędrówkę - przyznaje Ewa Winnicka. Pierwszym kontaktem z opowieścią o Ślązakach w Teksasie była praca reporterki nad książką "Greenpoint: kroniki Małej Polski".
Ameryka przez pryzmat przybyszów ze Śląska
- Dla mnie to była też opowieść o Ameryce. Ci ludzie są Amerykanami. Nie ma wątpliwości, czy ktoś stamtąd czuje się Polakiem czy Ślązakiem, bo to są Amerykanie. Jak wszyscy inni mają korzenie europejskie; ale mają tę amerykańską pewność siebie, która pozwala Polakom, którzy tam przyjeżdżają, dyskutować o tym, kim są - zaznacza Ewa Winnicka.
Jednocześnie autorka przyznaje, że praca nad książką umożliwiła jej poznanie Teksasu. - To bardzo kontrowersyjny stan, również w USA. (...) Bardzo wiele osób, którym opowiadałam o tym, że będę dokumentować książkę o Teksasie mówiło, że w ogóle nie powinnam tam jechać, a już na pewno nie z całą rodziną. Miałam świadomość, że wkraczam do świata, którego nie znam - wyjaśnia rozmówczyni Michała Matusa. - Teksas jest urzekający. Ci ludzie są niezwykle przyjaźni. Kiedy człowiek jest zaciekawiony Teksasem, a nie tym, by go zmieniać, to oni są twoimi najlepszymi przyjaciółmi - wyjaśnia reporterka.
Posłuchaj
***
Na rozmowę z Ewą Winnicką w niedzielę (5.05) o godz. 15.05 zaprosił Michał Matus.
qch/pg