Zamek w Malborku – dawna siedziba zakonu krzyżackiego

• Początki zamku w Malborku sięgają XIII wieku, kiedy na terenach zajętych przez Krzyżaków ruszyła budowa warowni.
• Niewiele brakowało, a zamek nie przetrwałby do naszych czasów. Jego rozbiórkę powstrzymał rozkaz pruskiego władcy.
• Dziś malborska forteca jest jednym z najczęściej zwiedzanych zamków w Polsce, który znajduje się także na Liście Światowego Dziedzictwa UNESCO.

Historia zamku w Malborku

Budowa malborskiej fortyfikacji rozpoczęła się w latach 70. XIII wieku. Prace trwały kilka dekad, jednak już po kilkunastu latach do powstającej warowni przeniesiono główną komturię Krzyżaków. We wschodniej części piętra budowli znalazła się kaplica Najświętszej Maryi Panny, patronki zakonu. Utrwaliło się to w ówczesnej nazwie obiektu: Marienburg. – Oczywiście nazwa Malbork jest spolszczoną wersją oryginalnej pisowni – wyjaśnia Marek Gaworski, autor książek i przewodników po zamkach i pałacach.

Budowla była podzielona na trzy części: zamek wysoki, czyli siedziba klasztornego konwentu, pełniąca funkcję rezydencji wielkiego mistrza, zamek średni oraz tak zwane przedzamcze – mała osada, będąca zapleczem gospodarczym fortecy. 

Najczęściej czytane:

• Ryn – zamek, w którym komturem był Konrad Wallenrod
• Zamek z Siewierzu – XIV-wieczny klejnot na Szlaku Orlich Gniazd

Zamek w Malborku – niezdobyta forteca

Założenie ochraniały wody pobliskiej rzeki Nogat, okoliczne bagna oraz podwójne linie fortyfikacji. Były one na tyle skuteczne, że zamku nigdy nie udało się zdobyć wrogim wojskom, nawet po klęsce Krzyżaków pod Grunwaldem i dwumiesięcznym oblężeniu. Mimo to w XV wieku obiekt stał się własnością Polski. – Po przejęciu Malborka, a raczej wykupieniu od broniącej go armii zaciężnej, w 1457 roku przez Kazimierza Jagiellończyka, zamek stał się własnością Polski; był siedzibą starostów i królewską rezydencją – opowiada Marek Gaworski.

Po I rozbiorze Polski forteca trafiła w ręce Prus. Niewiele brakowało, a zamek przestałby wówczas istnieć. – W zamku urządzono koszary, a na początku XIX wieku przebudowano pomieszczenia na magazyny wojskowe. W tym okresie była nawet koncepcja zburzenia warowni i wybudowania z uzyskanego materiału nowych koszar. Dopiero rozkaz Fryderyka Wilhelma III doprowadził do zaprzestania dewastacji zamku i jego renowacji – tłumaczy autor przewodników.

Co można zobaczyć na zamku w Malborku?

Jako jedną z najciekawszych atrakcji w warowni Marek Gaworski wymienia zbiory dawnego uzbrojenia. Jak jednak dodaje, malborski zamek może pochwalić się również innymi okazami. – W muzealnych zbiorach znajdują się między innymi jedne z największych na świecie zbiorów artystycznych wyrobów z bursztynu, które czasem wędrują po świecie.

Posłuchaj

4:11

Zamek w Malborku – dawna siedziba zakonu krzyżackiego (Trójka po królewsku)

Dodaj do playlisty

Dodaj do playlisty

***

Tytuł audycji: Trójka po królewsku
Prowadzi: Marta Piasecka
Data emisji: 15.11.2023
Godzina emisji: 10.45

qch/pj