Zamek z Siewierzu – XIV-wieczny klejnot na Szlaku Orlich Gniazd

• Siewierz to niewielkie miasteczko w województwie śląskim, w powiecie będzińskim.
• Jednym z najcenniejszych zabytków miasta jest romańska kaplica z XIII wieku.
• W Siewierzu można także zwiedzać ruiny XIV-wiecznego zamku, będącego częścią tzw. Szlaku Orlich Gniazd, przebiegającego przez województwa małopolskie i śląskie.

Siewierz po raz pierwszy pojawia się w dokumentach z XII wieku. Początkowo należał do książąt bytomskich i cieszyńskich, a potem stał się własnością krakowskich biskupów. Pierwszym obronnym obiektem miejscowości był gród, który powstał tu w latach trzydziestych XIII wieku z inicjatywy Henryka Brodatego. Pamiątką po nim jest zachowana do dziś kaplica cmentarna, należąca do najcenniejszych tego typu zabytków w Polsce. 

Warownia na styku światów świeckiego i duchownego

Zamek w Siewierzu zbudowano w pierwszej połowie XIV wieku - pierwsze wzmianki o nim pochodzą z lat trzydziestych tego stulecia. Najstarszą jego częścią była gotycka, cylindryczna wieża, stanowiąca tzw. punkt ostatecznej obrony. Prawdopodobnym fundatorem warowni był opolski książę Władysław.

Zamek zaczął powstawać za czasów księcia bytomskiego Władysława lub jego brata Jerzego, a jego budowę dokończył cieszyński książę Kazimierz I. 

Od połowy XV wieku, gdy właścicielem twierdzy został biskup krakowski Zbigniew Oleśnicki, kolejni biskupi przyjmowali tytuły książąt siewierskich, a nowopowstałe księstwo było wyłączone spod władzy Czech. Z tym faktem nie chciał pogodzić się książę raciborski Mikołaj, który podbił i przez rok okupował zamek, zanim ponownie oddał go w ręce biskupów.

Renesansowy rozkwit i pamiątkowe ruiny

W XVI wieku warownia została rozbudowana w stylu renesansowym. Wzniesiono wówczas m.in. dodatkowe skrzydło z wieżą bramną, a także zmodernizowano fortyfikacje zewnętrzne. To wszystko nie uchroniło jednak twierdzy przed zniszczeniami w trakcie wojny trzydziestoletniej. W 1655 roku zamek zdobyły wojska szwedzkie. W XVIII stuleciu zaczął podupadać, a na początku XIX wieku został opuszczony, co jeszcze bardziej pogłębiło stan jego zniszczenia. 

Choć dziś z siewierskiego zamku pozostały już tylko ruiny, wciąż jest on dużą atrakcją turystyczną na Szlaku Orlich Gniazd. Kilkukrotnie w ciągu ostatnich kilkudziesięciu lat był poddawany konserwacji. Dzięki temu zabytek, znajdujący się pod opieką Izby Tradycji i Kultury Dawnej w Siewierzu, można bezpiecznie zwiedzać.

Posłuchaj

3:43

Zamek z Siewierzu – XIV-wieczna ozdoba Szlaku Orlich Gniazd (Trójka po królewsku)

Dodaj do playlisty

Dodaj do playlisty

Czytaj też: 

• Pęzino: imponująca twierdza templariuszy, joannitów i Puttkamerów
• Młochów: klasycystyczna perełka niedaleko Warszawy

***

Tytuł audycji: Trójka po królewsku
Prowadzi: Marta Piasecka
Data emisji: 9.11.2023
Godzina emisji: 10.47

kc