Czy zniknie prawo weta? - Parlament Europejski zdecyduje o zmianie unijnych traktatów (Pora na Trójkę)
Czy zniknie prawo weta? Parlament Europejski zdecyduje o zmianie unijnych traktatów
2023-10-25, 11:10 | aktualizacja 2023-10-25, 11:10
Komisja Spraw Konstytucyjnych Parlamentu Europejskiego ma głosować nad raportem dotyczącym zmian traktatowych. Chodzi m.in. o eliminację zasady jednomyślności w 65 obszarach, takich jak polityka zagraniczna, bezpieczeństwo, środowisko, edukacja.
- Raport przewiduje też uproszczenie procedury zawieszania w prawach członka tych państw, które naruszą "wartości unijne", takie jak "praworządność", "demokracja", "wolność", "prawa człowieka" czy "równość".
- Przeciwnicy rozwiązań zawartych w raporcie podkreślają, że pojęcia te są zbyt ogólne, co daje możliwość interpretowania ich niemal w dowolny sposób. W konsekwencji zaś poprawka może de facto wyposażyć państwa silniejsze w narzędzie politycznej walki przeciwko słabszym.
- Kolejne zapisy wniosku, które budzą kontrowersje wśród przeciwników zmian, to dalsze wzmocnienie pozycji Komisji Europejskiej oraz pomysł wprowadzenia ogólnounijnego referendum, przez które można byłoby zmieniać traktaty.
Komisja Spraw Konstytucyjnych Parlamentu Europejskiego zagłosuje nad raportem określającym głębokie zmiany unijnych traktatów, w tym Traktatu o Unii i Traktatu o funkcjonowaniu Unii. Chodzi między innymi o odebranie państwom prawa weta w 65 przypadkach, na przykład w sprawach polityki bezpieczeństwa, polityce zagranicznej i obronnej i przesunięcie wielu kluczowych kompetencji państw narodowych do Brukseli.
Zmiany traktatowe - co to oznacza?
Treść raportu dotyczącego zmian traktatowych została uzgodniona przez przedstawicieli pięciu frakcji w AFCO: Europejskiej Partii Ludowej (EPL), socjaldemokratów (S&D), liberałów (Renew), Zielonych i Lewicę. Zawiera on propozycję 267 zmian w obu traktatach - o Unii Europejskiej oraz o Funkcjonowaniu Unii Europejskiej - i liczy 110 stron. Główne proponowane zmiany, to eliminacja zasady jednomyślności (weta) w głosowaniach w Radzie UE w 65 obszarach i transfer kompetencji z poziomu państw członkowskich na poziom UE, m.in. poprzez utworzenie dwóch nowych kompetencji wyłącznych UE - w zakresie ochrony środowiska oraz bioróżnorodności (art. 3 TFUE) oraz znaczne rozszerzenie kompetencji współdzielonych (art. 4), które obejmowałyby osiem nowych obszarów: politykę zagraniczną i bezpieczeństwa, ochronę granic, leśnictwo, zdrowie publiczne, obronę cywilną, przemysł i edukację.
Czytaj także:
- Terlecki o zmianie traktatów UE: establishment brukselsko-berliński spieszy się przed wyborami do PE
- Komisja Spraw Konstytucyjnych PE. Saryusz-Wolski: rozszerzenie UE wymaga decentralizacji
Nowe kompetencje Uni Europejskiej
Utworzenie dwóch nowych kompetencji wyłącznych oznaczałoby wzmocnienie roli Unii w kwestiach polityki klimatycznej. Z kolei współdzielenie kompetencji w dziedzinach, które obecnie są wyłączną prerogatywą państw członkowskich, mogłoby oznaczać przyjmowanie w tych sferach regulacji obowiązujących wszystkie kraje, nawet gdyby nie wszystkie się na to zgodziły. Przeciwnicy tych zmian wskazują na możliwość pośredniego wpływania na programy nauczania w szkołach czy - w ramach ochrony zdrowia - ograniczenie ochrony życia dzieci nienarodzonych.
Raport przewiduje też uproszczenie procedury zawieszania w prawach członka tych państw, które naruszą "wartości unijne", takie jak "praworządność", "demokracja", "wolność", "prawa człowieka" czy "równość".
Posłuchaj
2:53
Dodaj do playlisty
***
Tytuł audycji: Pora na Trójkę
Prowadzący: Piotr Firan, Radosław Nałęcz
Autor materiału: Monika Suszek
Data emisji: 25.10.2023
Godzina emisji: 6.50