Zamek w Drzewicy – późnogotyckie ruiny o ciekawej historii
2023-09-12, 11:09 | aktualizacja 2023-09-12, 11:09
Forteca w Drzewicy jest jedną z największych tego typu budowli w centralnej Polsce. Lata świetności ma już od dawna za sobą – obiekt uległ zniszczeniu w XIX wieku – jednak wciąż stanowi jeden z ciekawszych przykładów architektury późnogotyckiej i renesansowej w naszym kraju.
- Zamek w Drzewicy powstał w XVI wieku, z inicjatywy ówczesnego arcybiskupa gnieźnieńskiego Macieja Drzewickiego. Według zamysłu, obiekt miał przyćmić przepychem pobliskie zamki królewskie.
- Budowla powstała na planie czworoboku; znajduje się na prawym brzegu pobliskiej rzeki Drzewiczki.
- Obiekt został zniszczony w XIX wieku w wyniku pożaru. Jego ruiny czasami są udostępniane dla zwiedzających.
Pierwsze wzmianki o Drzewicy pochodzą z pierwszej połowy XIII wieku. Wtedy to książę Konrad Mazowiecki nadał tę ziemię Gosławowi z rodu Ciołków, z którego wywodzili się Drzewiccy, późniejsi właściciele tych terenów. Za sprawą Mikołaja Drzewickiego, sekretarza króla Władysława Jagiełły, w XV wieku Drzewica otrzymała prawa miejskie.
Zamek w Drzewicy – forteca, która miała przyćmić królewskie budowle
Tamtejszy zamek powstał w pierwszej połowie kolejnego stulecia, z inicjatywy Macieja Drzewickiego – kanclerza wielkiego koronnego i arcybiskupa gnieźnieńskiego. – Budowla jest położona na prawym brzegu rzeki Drzewiczki, otoczona fosami. W pobliżu wznosi się także dwór, który dawniej był rezydencją ówczesnych właścicieli – opowiada Marek Gaworski, autor książek i przewodników po zamkach.
Według planów, zamek w Drzewicy swoim przepychem miał przyćmić królewskie fortece w pobliskim Opocznie i Inowłodzu. – Poniekąd się to udało. Zamek był niezwykle okazałą i piękną budowlą, również solidnie umocnioną, między innymi przez dwie fosy i wieże przystosowane do walki obronnej – wyjaśnia rozmówca Marty Piaseckiej.
Fortecę zbudowano na planie czworoboku. W jego narożnikach znajdują się kwadratowe wieże; są one ustawione ukośnie do zamkowych murów, co nie jest częstym rozwiązaniem w polskich fortecach. Po zachodniej stronie dziedzińca znajdował się natomiast trzykondygnacyjny budynek mieszkalny.
Najczęściej czytane:
Od biskupów do sióstr zakonnych
Zamek w Drzewicy znajdował się w posiadaniu biskupów przez kolejne dwa stulecia. Wtedy też forteca przeszła modernizację. Później Drzewica stała się własnością rodu Sołtyków, a potem przeszła w ręce Szaniawskich. Druga z tych rodzin przyczyniła się do znacznego rozwoju miasta i okolicy – w drugiej połowie XVIII wieku powstały tam m.in. piec do przetapiania surówki, wytwórnia pasów kontuszowych i inne zakłady.
Rodzina Szaniawskich przekazała następnie zamek zakonowi sióstr bernardynek. Za ich czasów fortecę spotkał nieszczęśliwy koniec. – Zamek spłonął w 1814 roku. Od tego czasu pozostaje w ruinie – mówi Marek Gaworski.
Posłuchaj
***
Tytuł audycji: Trójka po królewsku
Prowadzi: Marta Piasecka
Data emisji: 12.09.2023
Godzina emisji: 10.46
qch