Gdańsk - zabytkowe kamienice i Twierdza Wisłoujście
2023-05-08, 12:05 | aktualizacja 2023-05-08, 12:05
Wielu osobom Gdańsk kojarzy się ze stocznią, wakacyjnym pobytem nad morzem, bądź z pięknym starym miastem i zabytkowymi kamienicami bądź ratuszem. Tymczasem w mieście możemy spotkać się również z zabudowaniami zamkowymi. Mowa o Twierdzy Wisłoujście, do której w "Trójce po królewsku" zaprosili Marta Piasecka i Marek Gaworski.
Co ciekawe, warownia nie jest jedyną fortyfikacją, jaka istniała na terenie Gdańska. Przed wiekami znajdował się tam zamek krzyżacki. Fortyfikacja została zbudowana w pierwszej połowie XIV wieku w pobliżu grodu książąt gdańskich. Zamek nie przetrwał do naszych czasów. – Jego kres nastąpił po wojnie trzynastoletniej w kolejnym stuleciu. Po jej zakończeniu został rozebrany przez gdańskich mieszczan – wyjaśnia Marek Gaworski.
Pasjonaci architektury militarnej wciąż mogą jednak podziwiać Twierdzę Wisłoujście. Pierwsze wzmianki o fortyfikacji pochodzą z połowy XIV stulecia i mówią o drewnianej strażnicy w pobliżu ujścia Wisły. Charakterystycznym elementem twierdzy jest murowana wieża, która powstała w drugiej połowie XV wieku. – Co ciekawe, obronna budowla służyła także jako latarnia, gdyż wskazywała statkom drogę do portu – zwraca uwagę autor książek i przewodników.
- Historia i nowoczesność. Kazimierz Jagiellończyk w Twierdzy Wisłoujście
- Zwiedzamy Podlasie. Ruiny zamku w Ciechanowcu
Na początku lat 20. XVI wieku obok wieży powstały drewniane umocnienia. W wyniku szybkiego rozwoju broni palnej sześć dekad później twierdza przeszła modernizację. Powstał wówczas fort na planie kwadratu z czterema bastionami. Po raz kolejny obiekt został rozbudowany w XVII wieku. Jak wyjaśnia Marek Gaworski, powstał wówczas złożony z pięciu bastionów i fosy Szaniec Wschodni. – Po drugiej stronie Wisły znajdował się tak zwany Szaniec Zachodni. Sprawiało to, że przepłynięcie tym fragmentem rzeki było niezwykle trudne dla wrogiej floty.
Powolny kres obiektu rozpoczął się w XVIII wieku. Zlikwidowano wówczas wały Szańca Wschodniego, a w czasie pożaru zniszczeniu uległa wieża twierdzy. Znaczenie militarne fortyfikacji spadło również w trakcie I wojny światowej, a w latach 1939-1945 znaczna część budowli została zniszczona. – Pierwsze prace remontowe były prowadzone w latach 60. i 70. ubiegłego wieku. W jej murach nadal są prowadzone prace, w związku z czym zabytek jest czynny tylko w sezonie turystycznym – tłumaczy gość "Trójki po królewsku".
Posłuchaj
***
Tytuł audycji: Trójka po królewsku
Prowadzi: Marta Piasecka
Data emisji: 8.05.2023
Godzina emisji: 9.37
qch