Grocholin. Wyjątkowa historia małej miejscowości
2023-04-24, 12:04 | aktualizacja 2023-04-24, 13:04
– Dwór obronny w Grocholinie, zwany także często zamkiem, jest niezwykle rzadkim przykładem tego typu budowli w północnej Polsce. Historycy twierdzą, że jest on jedną z najciekawszych siedzib ziemiańskich czy też rycerskich ocalałych do naszych czasów sprzed wojny trzydziestoletniej. W tej części Polski podobna budowla znajduje się jedynie w Sierakowie w Wielkopolsce – opowiada Marek Gaworski, zachęcając do odwiedzin wsi położonej w województwie kujawsko-pomorskim.
Pierwsze wzmianki o Grocholinie sięgają XIV wieku. – Od końca XV stulecia należał do arcybiskupów gnieźnieńskich. W XVII wieku jego właścicielami byli Baranowscy, a na przełomie kolejnych stuleci Skórzewscy – wylicza ekspert Trójki. To ci ostatni sprzedali siedzibę rodzinie von Treschkov. W ich posiadaniu zamek został aż do końca II wojny światowej.
Drugie życie Grocholina
– Dwór o charakterze obronno-mieszkalnym został zbudowany przez Wojciecha Baranowskiego. Jest to piętrowa budowla na planie prostokąta, nakryta dwuspadowym dachem i wysokimi neogotyckimi szczytami. W głównej fasadzie znajduje się piękny manierystyczny portal. Pod koniec XVII wieku dwór zaczął popadać w ruinę, a wieża się zawaliła – mówi Marek Gaworski. Dwa stulecia później budowla została odbudowana w stylu neogotyckim przez Karla Treschkova. – Wówczas w miejscu starej wieży powstała nowa, a przy okazji zmodernizowano także wnętrza budowli. Nowy właściciel wyremontował także zabudowania dworskie, również te gospodarskie. Inwestował w infrastrukturę wsi, założył także park krajobrazowy. Dzięki niemu Grocholin zdecydowanie odżył – podkreśla rozmówca Marty Piaseckiej.
Czytaj także:
- Zamek w Oleśnicy. Biała dama, łowca bez głowy i dwa lwy
- Fortalicja w Sobkowie – atrakcja województwa świętokrzyskiego
- Pałac w Ciążeniu. To tu znajdują się tysiące masońskich dokumentów
Dwór to za mało
Dla zamku lata II wojny światowej, jak i czasy powojenne okazały się łaskawe. Nie uległ on zniszczeniu, dzięki czemu jest jednym z niewielu tak ciekawych i cennych zabytków w tej części Polski. Obok budowli obronnej znajduje się późno-klasycystyczny pałac wybudowany w pierwszej połowie XIX wieku. Jego powstanie zlecił Karl Treschkov, wynikało to m.in. z prestiżu rodziny, który wymagał podkreślenia odpowiednio okazałą siedzibą.
Posłuchaj
***
Tytuł audycji: Trójka po królewsku
Prowadzi: Marta Piasecka
Data emisji: 24.04.2023
Godzina emisji: 9.34
gs