80. rocznica powstania w warszawskim getcie (Klub Trójki)
Powstanie w warszawskim getcie. Jak o nim mówić, jak o nim uczyć?
2023-04-20, 19:04 | aktualizacja 2023-04-21, 15:04
80. rocznica powstania w warszawskim getcie przypomina o bohaterstwie żydowskich bojowników, którzy podnieśli broń przeciw swoim niemieckim prześladowcom. Czego jeszcze nie wiemy o okolicznościach tego zrywu powstańczego? Jaką rolę odegrała w nim pomoc Polaków? Jak opowiadać o tym, co się zdarzyło? Jak przypominać tych, których przez wiele lat nie zauważano?
Walka o godność i możliwość wyboru śmierci
– Judea kiedyś powstała przeciwko Cesarstwu Rzymskiemu: wtedy centrum oporu była Masada. Tak, jak Judea powstała, tak powstali powstańcy z warszawskiego getta. Paweł Frenkel, Leon Rodal, przywódcy Żydowskiego Związku Wojskowego, wielokrotnie opowiadali swoim żołnierzom historię Masady, odnosząc się również wprost do tamtych wydarzeń – opowiada Jarosław Papis, prezes Fundacji Hatikva, popularyzator pamięci o powstaniu w warszawskim getcie, twórca spektaklu "Warszawska Masada 1943". – Bo i Judea i warszawskie getto nie walczyły o zwycięstwo, o sukces militarny. Walczyły o godność narodu żydowskiego, o godność każdego Żyda. I, co było w tym momencie najważniejsze, o możliwość wyboru śmierci – tłumaczy.
– Powstańcy nie chcieli być skazani na formę śmierci narzuconą przez zbrodniarzy niemieckich. Postanowili wybrać własną formę śmierci: chwycili za broń i polegli z bronią w ręku – dodaje.
Najważniejsze są pamięć i edukacja
Niezwykle ważna jest kwestia edukacji młodych ludzi, uświadomienia im rozmiaru tragedii narodu żydowskiego i powstania w getcie. – Bardzo ważna jest postawa nauczycieli. Mamy ich bardzo wielu, którzy przygotowują młodzież do zmierzenia się z tym tematem. Znam bardzo wielu nauczycieli w całej Polsce, którzy są bardzo zaangażowani w przekazywanie wiedzy o życiu polskich Żydów i tej tragedii – mówi Barbara Pamrów, edukatorka, popularyzatorka wiedzy historycznej z IPN. – Bo bardzo ważne jest, aby przekazać młodym ludziom nie tylko wiedzę o śmierci polskich Żydów, ale także o tym, że oni tutaj żyli. O tej społeczności, o tym, jak wyglądało ich życie przed II wojną światową – wskazuje.
– Nie można iść torem myślenia niemieckiego, że to są jakieś numery obozowe: to są konkretni ludzie ze swoimi historiami. Nawet jeśli ich los był tak tragiczny, tym bardziej im się należy pamięć, kim byli, gdzie mieszkali – stwierdza.
Posłuchaj
52:19
Dodaj do playlisty
***
Tytuł audycji: Klub Trójki
Prowadzi: Piotr Semka
Goście: Jarosław Papis (prezes Fundacji Hatikva, popularyzator pamięci o Powstaniu w Getcie), Barbara Pamrów (edukatorka, popularyzatorka wiedzy historycznej, IPN)
Data emisji: 19.04.2023
Godzina emisji: 21.07
pr