Dzień Kryptologii czyli upamiętnienie złamania szyfru niemieckiej maszyny kodującej Enigma (Trójka przed południem)
Dzień Kryptologii, czyli upamiętnienie złamania szyfru niemieckiej maszyny kodującej Enigma
2023-01-25, 14:01 | aktualizacja 2023-01-25, 16:01
25 stycznia to Dzień Kryptologii. Ideą święta jest upamiętnienie trzech naukowców i absolwentów Uniwersytetu im. Adama Mickiewicza, którzy złamali szyfr niemieckiej Enigmy. Swoim osiągnięciem przyczynili się do późniejszych sukcesów aliantów podczas II wojny światowej i tym samym do zmniejszenia liczby śmiertelnych ofiar.
Dzień Kryptologii został ustanowiony w 2007 roku przez Wydział Matematyki i Informatyki Uniwersytetu im. Adama Mickiewicza w Poznaniu. – Praca nad złamaniem szyfru Enigmy była procesem ciągłym. Pamiętajmy, że Polacy nie złamali go od razu. Nie uzyskali też do niej dostępu na zawsze. Niemcy cały czas zmieniali maszynę i udoskonalali proces szyfrowania wiadomości. Pojawiała się więc potrzeba rozwinięcia prac, zapoczątkowanych przez naszych polskich naukowców. Tego rozwoju dokonał Alan Turing – mówił w "Trójce przed południem" inżynier Kamil Kaczyński, kierownik Pracowni Matematyki Stosowanej Wojskowej Akademii Technicznej.
Enigma
Enigma była niemiecką maszyną szyfrującą, która stanowiła prawdziwą tajemnicę. Prace nad złamaniem jej szyfrów równolegle prowadziły wywiady Polski, Wielkiej Brytanii i Francji. Rozwikłanie zagadki maszyny, o której Niemcy mówili, że jej kod jest nie do złamania, mogło stanowić potężny atut w przyszłej wojnie.
Na początku lat 30. Polacy wysunęli się na prowadzenie w wyścigu, którego stawką było poznanie tajemnicy Enigmy. Wykorzystywali do łamania szyfrów maszynę kryptologiczną, tzw. bombę Rejewskiego. Jej nazwa pochodziła od nazwiska Mariana Rejewskiego, jednego z trzech – obok Henryka Zygalskiego i Jerzego Różyckiego – genialnych kryptologów, którzy wyjaśnili zagadkę Enigmy.
Czytaj także:
Szyfry w historii
Tajnych szyfrów i kodów w historii było bardzo wiele i wykorzystywały one przeróżne metody szyfrowania: od metody podstawieniowej, przez przestawieniową i tablicę Polibiusza, po szyfr z kluczem jednorazowym. Warto przy tym pamiętać, że dzisiaj są one właściwie bezużyteczne, gdyż komputery są w stanie bardzo szybko takie szyfry złamać.
Enigma – sukces poznańskich matematyków/YouTube Uniwersytet im. Adama Mickiewicza w Poznaniu
Posłuchaj
7:45
Dodaj do playlisty
***
Tytuł audycji: Trójka przed południem
Prowadzi: Piotr Firan
Gość: inż. Kamil Kaczyński (kierownik Pracowni Matematyki Stosowanej Wojskowej Akademii Technicznej)
Data emisji: 25.01.2023
Godzina emisji: 11.34
zch/PR Historia