O potędze zmysłu węchu (Pora na Trójkę)
Reklama
Nasz nos źródłem wspomnień. Jak działa zmysł węchu?
2021-10-05, 07:10 | aktualizacja 2021-10-05, 14:10
Przywołuje wspomnienia z dzieciństwa, powoduje migrenę, pomaga w leczeniu uzależnień i reguluje apetyt – mowa o zapachu. W jaki sposób wpływa on na nasz mózg? Jak działa zmysł węchu i jak można go stymulować?
Mięso, kawa i wanilia, czyli zapachy, które regulują apetyt
Poczuć wspomnienia
Zmysł węchu jest najważniejszy w zapamiętywaniu najistotniejszych momentów naszego życia. To dzięki niemu nasz mózg potrafi je przywołać nawet wiele lat później. Jak zwraca uwagę Dariusz Cwajda z Instytutu Naturalnej Aromaterapii w Warszawie, wyjątkowość zmysłu węchu polega na tym, że jako jedyny trafia do zupełnie innej części mózgu. Tym miejscem jest hipokamp.
– To miejsce w ogromnej mierze odpowiada za dwie rzeczy – za wszelakie emocje, czyli nasz gniew czy strach, ale także za skupienie i uspokojenie się. Odpowiada również za drugą rzecz, która jest bardzo ważna – za przenoszenie pamięci krótkotrwałej do długotrwałej. Potocznie taki proces nazywa się uczeniem – wyjaśnia ekspert.
Posłuchaj
3:20
Dodaj do playlisty
Zapach jedzenia i feromony
Za odbieranie zapachów i ich uczenie się, a co za tym idzie – zapamiętywanie, odpowiedzialne są dwa narządy – pole węchowe oraz tzw. narząd Jacobsona. – W polu węchowym znajdują się receptory, które są uszkadzane przez koronawirusa, ale też przez inne wirusy. Ta droga węchowa do ośrodkowego układu nerwowego jest powiązana z układem limbicznym, dlatego powoduje, że w reakcji na zapach np. jedzenia czujemy radość i ekscytację. Narząd Jacobsona znajduje się u podstawy jamy nosa i jest wyposażony w receptory feromonów. Nie czujemy ich, natomiast odbieramy reakcjami bezwarunkowymi – opisuje laryngolog, Agnieszka Dmowska-Koroblewska.
Grejpfrut na huśtawkę nastrojów
Co ciekawe, na ocenę wyczuwanych przez nas zapachów nasze indywidualne doświadczenia nie mają najczęściej żadnego wpływu. Przykładem jest działanie perfum, których zapach u każdego z nas może powodować bóle głowy (perfumy oparte na zapachu tzw. białych kwiatów mogą prowadzić nawet do migreny) oraz zapach świeżo obieranych cytrusów, który działa na nas energetyzująco. Dotyczy to zwłaszcza zapachu grejpfruta.
– Grejpfrut jest wyjątkowym cytrusem, bo jest bardzo często stosowany np. w terapiach uzależnień. Nie oznacza to, że wąchając go, pozbędziemy się swoich nawyków. Wychodząc z różnych problemów, mamy doły emocjonalne i grejpfrut jest właśnie tym olejkiem, który ogromnie podnosi nam nastrój i likwiduje problemy, które towarzyszą wahaniom nastroju – tłumaczy aromaterapeuta Władysław Buda.
O ulubione, przywołujące wspomnienia zapachy nasz reporter Paweł Turski zapytał nie tylko specjalistów, ale i przechodniów.
Posłuchaj
1:08
Truskawki, czyli lato. Z czym kojarzą nam się nasze ulubione zapachy? (Pora na Trójkę)
Dodaj do playlisty
Czy zapach może być opowieścią? O projektowaniu dla zmysłów | Agata Kiedrowicz | TEDxPoznan/TEDx Talks
***
Tytuł audycji: Pora na Trójkę
Prowadzi: Łukasz Ciechański
Autor materiałów reporterskich: Paweł Turski
Data emisji: 5.10.2021
Godziny emisji: 7.20, 7.24
kr/mk