Trójka|Trójkowy chuligan literacki
Obserwator trzech epok
2021-04-24, 08:04 | aktualizacja 2021-04-26, 08:04
Mieczysław Jałowiecki urodził się na Wileńszczyźnie w roku 1876, a zmarł w 1962 pod Londynem. W ciągu swego długiego i niezwykłego życia mógł więc zobaczyć resztki dawnej Rzeczypospolitej, doznać nowej, odrodzonej Polski, by zakończyć swój los, doświadczając losu uchodźcy i obserwując emigracyjny rząd.
Jego życiorys mógłby służyć za kanwę fascynującego filmu: w młodości mógł chłonąć smaki dawnego Wielkiego Księstwa Litewskiego, którego był duchowym spadkobiercą, został wysokim urzędnikiem carskim i przeżył rewolucję w Rosji. Już w wolnej Polsce został przez Piłsudskiego wysłany do Gdańska jako przedstawiciel rządu Rzeczypospolitej: to on dla Polski kupił Westerplatte i dzięki jego staraniom powstała tam polska składnica. Zanim wybuchła II wojna światowa zdążył na powrót zażyć ziemiańskiego życia, podobnie jak jego przodkowie i stał się apologetą życia ziemiańskiego.
Posłuchaj
Miał niezwykłe życie, a na szczęście dla nas także talent literacki: wszystko opisał w trzech książkach – "Na skraju imperium", "Wolne miasto" i "Requiem dla ziemiaństwa" – teraz wydanych w jednym tomie pod tytułem "Na skraju imperium i inne wspomnienia". W ten sposób powstała barwna, po sarmacku subiektywna wizja świata, jego realiów i obyczajowości, osobisty komentarz do wydarzeń historycznych. Pierwsza część pamiętników obejmuje lata od połowy XIX wieku po zakończenie I wojny światowej i rewolucję październikową, potem następuje opis działalności dyplomatycznej Jałowieckiego w Wolnym Mieście Gdańsku. Książkę kończy barwny obraz obyczajów i charakteru ziemiaństwa polskiego lat 20. i 30. XX stulecia, aż do wybuchu II wojny światowej i czasów, kiedy autor osiadł na stałe w majątku Kamień.
Niemało miejsca w rozważaniach Mieczysława Jałowieckiego zajmują sprawy polskie: narodowa tożsamość, kwestia niepodległości, historia i tradycja. To książka człowieka, który historii doświadczał, ale też doskonale ją rozumiał.
***
Tytuł audycji: Trójkowy chuligan literacki
Prowadzi: Mateusz Matyszkowicz
Data emisji: 24.04.2021
Godzina emisji: 08.21
pr/mat. prasowe