Nord Stream 2. Wojna nerwów na Bałtyku

Kraje środkowowschodnie, w tym Polska, od samego początku są przeciwne budowie Nord Stream 2. Dlaczego kwestia tego projektu jest tak ważna? Stanowi bowiem zagrożenie dla bezpieczeństwa energetycznego Europy, uderzając bezpośrednio w dywersyfikację bezpieczeństwa energetycznego Unii Europejskiej i państw członkowskich. Niebezpieczeństwo dotyczy zwłaszcza flanki wschodniej: właśnie Polski, ale także państwach bałtyckich, a przede wszystkim Ukrainy. Jednocześnie Nord Stream 2 stanowi kolejną oś konfliktu na linii Unia Europejska-USA, co w stosunkach między sojusznikami nigdy nie jest rzeczą dobrą. Tym bardziej w obecnej sytuacji międzynarodowej.

Wg założeń, gazociąg Nord Stream 2, biegnący po dnie Bałtyku z Rosji do Niemiec, miał umożliwić przesyłanie rocznie ok. 55 mld metrów sześciennych błękitnego paliwa. Uruchomienie było planowane na koniec 2019 r., jednak mnożące się problemy – m.in. przedstawione przez Danię wymagania dotyczące planów przebiegu rurociągu oraz groźby sankcji ze strony USA odstraszające firmy biorące udział w tej inwestycji – skutecznie opóźniły budowę. W tej chwili do położenia pozostało jeszcze blisko 160 km rur. Tymczasem atmosfera wokół projektu staje się coraz bardziej napięta: Amerykanie zapowiadają rozszerzenie sankcji, Niemcy protestują i zapowiadają odpowiedź.

Posłuchaj

50:29

Czy Nord Stream 2 zagraża bezpieczeństwu energetycznemu Europy? (Świat i ludzie/Trójka)

Dodaj do playlisty

Dodaj do playlisty

– Prezydent Trump już nie raz udowodnił, że posuwa się do kroków, które potrafią być mocno kontrowersyjne. Wiemy, że w Stanach Zjednoczonych jest ponadpartyjna zgoda, jak reagować na projekt Nord Stream 2. Teraz wszystko zależy od tego, jak będzie rozwijała się komunikacja między Europą a USA, czyli jak wpłynie to na relacje transatlantyckie. Jest to bowiem jeden z tych problemów, które tworzy Nord Stream 2, czyli pogłębia rozłam między dotychczasowymi sojusznikami. Mam wrażenie, że duży wpływ będzie miała także sytuacja w samych Stanach Zjednoczonych, czyli to, jak będzie się rozwijała kampania wyborcza – mówi dr Agnieszka Bryc z Uniwersytetu Mikołaja Kopernika w Toruniu.

Demokraci i Republikanie są zgodni co do tego, że wprowadzenie kolejnych sankcji jest konieczne. Projekt przewiduje, że tym razem mają być one skierowane wobec "statków zaangażowanych we wszystkie czynności związane z układaniem rur", podmioty, które "ułatwiają dostarczanie takich statków" oraz podmioty, które "świadczą usługi ubezpieczeniowe, portowe lub łącznościowe dla takich statków". Nie ma jednak zgody co do zasięgu i granic czasowych sankcji. Dotyczy to m.in. wzięcia na cel "spółek, które zapewniają certyfikację gazociągu Nord Stream 2 celem oddania go do użytku".

– Miedzy Senatem a Izbą Reprezentantów nie ma jednak zgody, jak szeroko te sankcje mają zostać wprowadzone. Optymalna z naszego punktu widzenia jest wersja przewidująca objęcie sankcjami firmy certyfikującej, czyli takiej, która sprawdza i zaświadcza, że ten gazociąg powstał zgodnie ze wszystkimi standardami budowania gazociągów. Jeżeli ona zostanie przyjęta, to Rosjanie będą mieli ogromny problem, by zakończyć cały projekt. Po pierwsze dlatego, że takich firm nie ma dużo. Po drugie, jeśli norweska firma pracująca przy tym projekcie wycofa się, to inna firma certyfikująca nie może wejść tak od razu, z biegu. Gdyby to zrobiła, musiałaby działać na podstawie standardów firmy norweskiej, czyli konkurencyjnej, a na to nie może sobie pozwolić. Tak więc Rosjanie mogą mieć duży problem, jeśli ten punkt przejdzie – ocenia Michał Potocki z "Dziennik Gazety Prawnej":

Ponadto w audycji:

• Gwałtowne rozruchy w Serbii. Mieszkańcy tego kraju mają dość restrykcji spowodowanych epidemią koronawirusa. A raczej łączenia przez rząd pandemii z polityką. Policja brutalnie spacyfikowała protesty uliczne.
• J.K. Rowling znalazła się w ogniu krytyki. Czym autorka bestsellerowego sześcioksiągu o przygodach Harry'ego Pottera naraziła się środowisku LGBT? Kto znaną pisarkę bierze w obronę?
• Świątynia Hagia Sofia – symbol Stambułu. Blisko 1000 lat, do roku 1453, była kościołem. Po zdobyciu Konstantynopola przez muzułmanów została przekształcona w meczet, a od 1934 roku stała się muzeum. Teraz, dekretem prezydenta Turcji, znowu stała się meczetem. Skąd taki pomysł i komu jest potrzebny?

***

Tytuł audycji: Świat i ludzie
Prowadzi: Michał Żakowski
Goście: dr Agnieszka Bryc (Uniwersytet Mikołaja Kopernika w Toruniu), Michał Potocki ("Dziennik Gazeta Prawna")
Data emisji: 11.07.2020
Godzina emisji: 15.06

pik/mk