Jakie wydarzenia doprowadziły do powrotu ołtarza Wita Stwosza do Bazyliki Mariackiej w Krakowie? (Historie jak z książki/Trójki)
Wojenne i powojenne losy ołtarza Wita Stwosza. Jak odzyskano arcydzieło?
2020-02-26, 01:02 | aktualizacja 2020-02-26, 15:02
Przez blisko 500 lat ołtarz nigdy nie opuścił swojego miejsca. Zdemontowany został we wrześniu 1939 roku w obawie przed działaniami wojennymi. Dzieło składające się z blisko 1000 części wywieziono w skrzyniach do Sandomierza. – To było tymczasowe zabezpieczenie. Nie możemy myśleć ahistorycznie. Nikt nie spodziewał się, że tak będzie wyglądała okupacja i że na taką skalę będzie prowadzony rabunek – przypomina Agata Wolska, autorka książki "Zagrabiony odzyskany. Historia powrotu ołtarza Wita Stwosza do Krakowa".
Posłuchaj
Dodaj do playlisty
Wydawnictwo Literackie Rozmówczyni Marka Stremeckiego opowiadała o historii powstania wyjątkowego dzieła. – Ołtarz powstał po katastrofie, w wyniku której runęło sklepienie głównej fary miasta. Rada Miejsca postanowiła zaprosić do Krakowa artystę, o którym niewiele wiemy w tej chwili. Nie znamy jego wcześniejszych prac. Ołtarz zamówiono w roku 1477, obecnie, w związku z trwającymi pracami konserwatorskimi, trwa dyskusja, kiedy naprawdę został on ukończony. Jest to olbrzymi poliptyk, którego figury wykonane są w miękkim drewnie lipowym. To misterium zbawienia świata, misterium roli Matki Boskiej w zbawieniu świata – opowiada Agata Wolska. Jak przypomina ołtarz Wita Stwosza jest jednym z niewielu, które przetrwały w swojej pierwotnej formie, z uwzględnieniem pierwotnej polichromii.
Kiedy Niemcy okryli krakowski ołtarz mariacki ukryty w Sandomierzu? Gdzie miał on trafić? Kto odnalazł go podziemnym bunkrze w Norymberdze? Jakie prowadziły do niego tropy? Dlaczego ołtarzem interesował się generał Eisenhower? Odpowiedzi na te pytania kryły europejskie i amerykańskie archiwa. Zostały zapisane na kartach raportów wojskowych, prywatnych listów i oficjalnych dokumentów, utrwalone na taśmie filmowej i kliszy fotograficznej, zapamiętane przez świadków wydarzeń.
Zapraszamy do wysłuchania audycji w, której ponadtoż:
- felieton prof. Kopczyńskiego o dziejach taczki;
- cykl Dzieje się historia: "Losy artystów polskich w czasach niewoli 1939-1954" Janiny Hery – autorka rozmawiała nie tylko z aktorami (na przełomie lat 80. i 90. żyło jeszcze wielu świadków i uczestników wydarzeń), lecz także z członkami ich rodzin, z kombatantami, politykami, miłośnikami teatru; zapoznała się z bogatym materiałem archiwalnym w Wilnie i we Lwowie, w Białymstoku, Krakowie, Lublinie, Rzeszowie, Szczecinie, a także w Sztokholmie i w Londynie;
- cykl Też przeczytajcie: Małgorzata Żaryn poleca nowy numer magazynu "wSieci Historii".
***
Tytuł audycji: Historie jak z książki
Prowadzi: Marek Stremecki
Gość: Agata Wolska (autorka książki "Zagrabiony odzyskany. Historia powrotu ołtarza Wita Stwosza do Krakowa")
Data emisji: 25.02.2019
Godzina emisji: 23.08
gs/materiały prasowe