Laureat Nagrody Pulitzera i jego "Sympatyk"
2016-10-16, 22:10 | aktualizacja 2016-10-17, 15:10
Gościem Michała Nogasia był tym razem Viet Thanh Nguyen, urodzony w Wietnamie, ale od czwartego roku życia mieszkający w Stanach Zjednoczonych pisarz. Jego powieść "Sympatyk" - wyróżniona przez jury prestiżowej nagrody - właśnie ukazała się w Polsce.
Posłuchaj
Rok 1975. Upada Sajgon, komuniści zdobywają południowy Wietnam. Związani z dotychczasowym reżimem, blisko kooperujący z USA, politycy, a także ich rodziny i zaufani współpracownicy uciekają - w ostatniej chwili - z zajmowanej przez wojska północy stolicy. Innych czekają aresztowania, śmierć, długie lata w reedukacyjnych obozach. Piekło wieloletniej wojny wcale się nie kończy...
Jedną z osób, której udaje się uciec, jest Kapitan, główny bohater debiutanckiej powieści Nguyena (za którą otrzymał on w tym roku Nagrodę Pulitzera). Jest komunistą, szpiegiem, któremu udało się zdobyć zaufanie Generała, szefa tajnej policji w Sajgonie. Z bliska obserwuje więc działanie instytucji państwowych swoich przeciwników. Ale (bezimienny w książce) Kapitan ma coś, czego brakuje wielu jego towarzyszom. Potrafi widzieć i oceniać sytuację z wielu stron, dlatego nierzadko staje przed wielkim dylematem - jaką decyzję podjąć, jak zadziałać? Historia o nim to jedna z wielu współczesnych wersji "Hamleta"... Kapitan ma także dwóch przyjaciół - Mana i Bona, pierwszy z nich jest zagorzałym komunistą i zajmować się będzie - po zdobyciu południa - reedukacją dawnych amerykańskich współpracowników, Bon - podobnie jak Kapitan i Generał - ucieka z Sajgonu, ale życie wśród wietnamskiej mniejszości w Los Angeles jedynie go męczy. Tuż przed wylotem z Sajgonu stracił - w tragicznych okolicznościach - żonę i syna. Nie widzi sensu życia, chce wrócić do Azji i walczyć o swoją ojczyznę...
Ale w "Sympatyku" - poza szpiegowską historią i świetnym opisem histerii i chaosu, towarzyszących upadkowi Sajgonu - Nguyen robi coś jeszcze. W sposób otwarty krytykuje to, jak wielki przemysł filmowy z Hollywood pokazała wojnę wietnamską, jak - celowo lub nie - odebrał głos ofiarom. Pisarz nie ukrywa, jest zły na Francisa Forda Coppolę i jego "Czas apokalipsy", dlatego w powieści trafiamy - wraz z Kapitanem - na plan zdjęciowy...
To wreszcie książka o tych, którzy nie potrafią pogodzić się z utratą władzy, co więcej - o tych, którym wydaje się, że nigdy jej nie stracą. A co, jeśli..?
Z Vietem Than Nguyenem rozmawiałem w Los Angeles, gdzie mieszka, pisze i wykłada na tamtejszym uniwersytecie. W tym wydaniu "Z najwyższej półki" zaprezentowaliśmy zapis tego spotkania.
PS I jeszcze przypomnienie o tym, że działa nasz profil na FB.
***
Tytuł audycji: Z najwyższej półki
Prowadził: Michał Nogaś
Gość: Viet Thanh Nguyen (pisarz)
Data emisji: 16.10.2016
Godzina emisji: 21.08