Nie żyje Władysław Bartoszewski. "Umiał przewidywać"

- To biografia, na podstawie której można próbować pisać dzieje Polski od międzywojennej niepodległości przez okupację, komunizm, aż do wolności - mówił o Władysławie Bartoszewskim Andrzej Zawistowski z Instytutu Pamięci Narodowej.

Nie żyje Władysław Bartoszewski. "Umiał przewidywać"

Władysław Bartoszewski zmarł wieczorem w piątek 24 kwietnia 2015 roku

Foto: PAP/Jacek Turczyk

Wspomnienie prof. Władysława Bartoszewskiego (Serwis informacyjny Trójki)
+
Dodaj do playlisty
+

Profesor Władysław Bartoszewski był cenionym dyplomatą i historykiem, badaczem dziejów powstania warszawskiego i prasy konspiracyjnej, a także dziennikarzem, publicystą i kawalerem Orderu Orła Białego. W lutym ukończył 93 lata.

Wykładał historię Polski na uniwersytetach polskich i niemieckich. Był historykiem okresu powstania warszawskiego oraz losu polskich Żydów, a także więźniem Auschwitz, redaktorem podziemnej prasy, zastępcą kierownika referatu żydowskiego Delegatury Rządu, współtwórcą Rady Pomocy Żydom "Żegota". Jako żołnierz Armii Krajowej walczył w powstaniu warszawskim. W okresie PRL działał w opozycji demokratycznej.

Po 1989 roku był dwukrotnie ministrem spraw zagranicznych, ambasadorem w Austrii, senatorem IV kadencji. Od 2007 roku pełnił funkcję sekretarza stanu w kancelarii premiera - najpierw w rządzie Donalda Tuska, potem Ewy Kopacz. Przewodniczył Radzie Ochrony Pamięci Walk i Męczeństwa. Został zapamiętany jako niezłomny orędownik dialogu polsko-niemieckiego i polsko-żydowskiego.

Wykładał na uniwersytetach w Monachium, Eichstaett i Augsburgu. Napisał około 50 książek, ponad 1500 opracowań i artykułów naukowych, głównie na temat okupacji hitlerowskiej, zagłady Żydów, stosunków polsko-niemieckich i polsko-żydowskich oraz roli intelektualistów w polityce. Wygłosił szereg odczytów i referatów na różnorodnych forach międzynarodowych, komentując doświadczenia osobiste, snując refleksje na najważniejsze tematy, o odwadze, osądzaniu innych, przyjaźni, uczciwości czy ludzkiej przyzwoitości.

Biografia Władysława Bartoszewskiego to biografia człowieka, którego dotknęły dwa totalitaryzmy, najpierw niemiecki, potem komunistyczny - powiedział w specjalnej audycji o profesorze Bartoszewskim Andrzej Zawistowski z Instytutu Pamięci Narodowej. Prof. Leon Kieres, były prezes Instytutu Pamięci Narodowej, dodał, że po latach komunizmu Władysław Bartoszewski "podniósł polską politykę zagraniczną do rangi, która jest oceniana jako właściwa dla państw znaczących w  koncercie nie tylko europejskim, ale i światowym". - On umiał przewidywać, co dla Polski będzie dobre w przyszłości i jak należy kształtować polską politykę zagraniczną - mówił rozmówca Damiana Kwieka.

ARCHIWALNE NAGRANIA PROF. WŁADYSŁAWA BARTOSZEWSKIEGO W RADIACH WOLNOŚCI >>>

Władysław Bartoszewski urodził się w 19 lutego 1922 roku w Warszawie. W okresie okupacji hitlerowskiej był więziony w obozie koncentracyjnym w Auschwitz, z którego został zwolniony prawdopodobnie dzięki działaniom PCK w Międzynarodowym Czerwonym Krzyżu i staraniom rodziny. Jako żołnierz Armii Krajowej brał udział w Powstaniu Warszawskim, podczas którego został odznaczony Srebrnym Krzyżem Zasługi z Mieczami oraz Krzyżem Walecznych.
Po wojnie był prześladowany przez reżim komunistyczny. Władze PRL więziły go pod zarzutem szpiegostwa łącznie 6 i pół roku (1946-48 i 1949-54). Został zrehabilitowany w 1955 roku. W roku 1970 w związku z aktywną działalnością opozycyjną i licznymi kontaktami w krajach zachodnich został objęty zakazem druku w Polsce (do jesieni 1974) oraz poddany innym represjom, takim jak rewizje, odmowy wydania paszportu, rozpowszechnianie fałszywych informacji.
W latach 80. był między innymi współzałożycielem Towarzystwa Kursów Naukowych i wykładowcą "Uniwersytetu Latającego". Wykładał także na KUL i na uniwersytetach niemieckich. Po wprowadzeniu stanu wojennego w 1981 roku został internowany.

W latach 1990-1995 pełnił funkcję ambasadora w Wiedniu. Ministrem spraw zagranicznych był w rządach Józefa Oleksego w 1995 roku oraz Jerzego Buzka - od 2000 do 2001 roku. W latach 1997-2001 zasiadał w Senacie, gdzie pracował między innymi w komisji praw człowieka i praworządności. W latach 2001-2010 był prezesem polskiego PEN-Clubu. Potem pełnił funkcję honorowego prezesa.

Władysław Bartoszewski to laureat wielu wyróżnień krajowych i zagranicznych. W 1966 roku został odznaczony medalem "Sprawiedliwy Wśród Narodów świata" przez Instytut Yad Vashem w Jerozolimie. Honorowy obywatel państwa Izrael. W 1995 roku otrzymał Order Orła Białego. W 2011 roku prezydent Bronisław Komorowski powołał go w skład kapituły tego odznaczenia - profesor Bartoszewski objął funkcję kanclerza Orderu Orła Białego. Został też uhonorowany Krzyżem Komandorskim z Gwiazdą Orderu Odrodzenia Polski, Wielkim Krzyżem Zasługi Orderu Republiki Federalnej Niemiec oraz Austriackim Krzyżem Honorowym w Nauce i Sztuce I klasy.

Władysław Bartoszewski miał tytuł profesora uniwersytetu bawarskiego, był też doktorem honoris causa wielu uniwersytetów, między innymi w Warszawie, Wrocławiu, Marburgu, Uniwersytetu Żydowskiego w Baltimore, a także honorowym obywatelem kilku polskich miast.

***

Tytuł audycji: Audycja specjalna Trójki
Prowadzi: Damian Kwiek
Goście: Andrzej Zawistowski (Instytut Pamięci Narodowej), prof. Leon Kieres (prawnik, były prezes Instytutu Pamięci Narodowej), Beata Płomecka (korespondentka Polskiego Radia w Brukseli)
Data emisji: 24.04.2015
Godzina emisji: 22.05
IAR/fbi/iwo

 

 

 

 

Zmarł profesor Władysław Bartoszewski.
Polityk, działacz społeczny, pisarz i autorytet moralny. Profesor Władysław Bartoszewski. Ceniony dyplomata i historyk, badacz dziejów Powstania Warszawskiego i prasy konspiracyjnej, także dziennikarz i publicysta. Kawaler Orderu Orła Białego. W lutym ukończył 93 lata.
Wykładał historię Polski na uniwersytetach polskich i niemieckich. Ceniony historyk okresu Powstania Warszawskiego oraz losu polskich Żydów. Był więźniem Auschwitz, redaktorem podziemnej prasy, zastępcą kierownika referatu żydowskiego Delegatury Rządu, współtwórcą Rady Pomocy Żydom "Żegota". Jako żołnierz Armii Krajowej walczył w Powstaniu Warszawskim. W okresie PRL działał w opozycji demokratycznej.
Po 1989 roku był dwukrotnie ministrem spraw zagranicznych, ambasadorem w Austrii, senatorem IV kadencji. Od 2007 roku pełnił funkcję sekretarza stanu w kancelarii premiera - najpierw w rządzie Donalda Tuska, potem Ewy Kopacz. Przewodniczył Radzie Ochrony Pamięci Walk i Męczeństwa. Niezłomny orędownik dialogu polsko-niemieckiego i polsko-żydowskiego.
Wykładał na uniwersytetach w Monachium, Eichstaett i Augsburgu. Napisał około 50 książek, ponad 1500 opracowań i artykułów naukowych, głównie na temat okupacji hitlerowskiej, zagłady Żydów, stosunków polsko-niemieckich i polsko-żydowskich oraz roli intelektualistów w polityce. Wygłosił szereg odczytów i referatów na różnorodnych forach międzynarodowych, komentując doświadczenia osobiste, snując refleksje na najważniejsze tematy, o odwadze, osądzaniu innych, przyjaźni, uczciwości czy ludzkiej przyzwoitości.

(więcej)

Władysław Bartoszewski urodził się w 19 lutego 1922 roku w Warszawie. W okresie okupacji hitlerowskiej był więziony w obozie koncentracyjnym w Auschwitz, z którego został zwolniony prawdopodobnie dzięki działaniom PCK w Międzynarodowym Czerwonym Krzyżu i staraniom rodziny. Jako żołnierz Armii Krajowej brał udział w Powstaniu Warszawskim, podczas którego został odznaczony Srebrnym Krzyżem Zasługi z Mieczami oraz Krzyżem Walecznych.
Po wojnie był prześladowany przez reżim komunistyczny. Władze PRL więziły go pod zarzutem szpiegostwa łącznie 6 i pół roku (1946-48 i 1949-54). Został zrehabilitowany w 1955 roku. W 1970-tym w związku z aktywną działalnością opozycyjną i licznymi kontaktami w krajach zachodnich, został objęty zakazem druku w Polsce (do jesieni 1974) oraz poddany innym represjom, jak: rewizje, odmowy wydania paszportu, rozpowszechnianie fałszywych informacji.
W latach 80. był między innymi współzałożycielem Towarzystwa Kursów Naukowych i wykładowcą "Uniwersytetu Latającego". Wykładał także na KUL-u i na uniwersytetach niemieckich. Po wprowadzeniu stanu wojennego w 1981 roku został internowany.
W latach 1990-1995 pełnił funkcję ambasadora w Wiedniu. Ministrem spraw zagranicznych był w rządach: Józefa Oleksego w 1995 roku oraz Jerzego Buzka - od 2000 do 2001 roku. W latach 1997-2001 zasiadał w Senacie, gdzie pracował między innymi w komisji praw człowieka i praworządności. W latach 2001-2010 był prezesem polskiego PEN-Clubu. Potem pełnił funkcję honorowego prezesa.
Laureat wielu wyróżnień krajowych i zagranicznych. W 1966 roku został odznaczony medalem "Sprawiedliwy Wśród Narodów świata" przez Instytut Yad Vashem w Jerozolimie. Honorowy obywatel państwa Izrael. W 1995 roku otrzymał Order Orła Białego. W 2011 roku prezydent Bronisław Komorowski powołał go w skład kapituły tego odznaczenia - profesor Bartoszewski objął funkcję Kanclerza Orderu Orła Białego. Został też uhonorowany między innymi Krzyżem Komandorskim z Gwiazdą Orderu Odrodzenia Polski, Wielkim Krzyżem Zasługi Orderu Republiki Federalnej Niemiec oraz Austriackim Krzyżem Honorowym w Nauce i Sztuce I klasy.
Władysław Bartoszewski miał tytuł profesora uniwersytetu bawarskiego, był też doktorem honoris causa wielu uniwersytetów, między innymi w Warszawie, Wrocławiu, Marburgu, Uniwersytetu Żydowskiego w Baltimore, a także honorowym obywatelem kilPolityk, działacz społeczny, pisarz i autorytet moralny. Profesor Władysław Bartoszewski. Ceniony dyplomata i historyk, badacz dziejów Powstania Warszawskiego i prasy konspiracyjnej, także dziennikarz i publicysta. Kawaler Orderu Orła Białego. W lutym ukończył 93 lata.
Wykładał historię Polski na uniwersytetach polskich i niemieckich. Ceniony historyk okresu Powstania Warszawskiego oraz losu polskich Żydów. Był więźniem Auschwitz, redaktorem podziemnej prasy, zastępcą kierownika referatu żydowskiego Delegatury Rządu, współtwórcą Rady Pomocy Żydom "Żegota". Jako żołnierz Armii Krajowej walczył w Powstaniu Warszawskim. W okresie PRL działał w opozycji demokratycznej.
Po 1989 roku był dwukrotnie ministrem spraw zagranicznych, ambasadorem w Austrii, senatorem IV kadencji. Od 2007 roku pełnił funkcję sekretarza stanu w kancelarii premiera - najpierw w rządzie Donalda Tuska, potem Ewy Kopacz. Przewodniczył Radzie Ochrony Pamięci Walk i Męczeństwa. Niezłomny orędownik dialogu polsko-niemieckiego i polsko-żydowskiego.
Wykładał na uniwersytetach w Monachium, Eichstaett i Augsburgu. Napisał około 50 książek, ponad 1500 opracowań i artykułów naukowych, głównie na temat okupacji hitlerowskiej, zagłady Żydów, stosunków polsko-niemieckich i polsko-żydowskich oraz roli intelektualistów w polityce. Wygłosił szereg odczytów i referatów na różnorodnych forach międzynarodowych, komentując doświadczenia osobiste, snując refleksje na najważniejsze tematy, o odwadze, osądzaniu innych, przyjaźni, uczciwości czy ludzkiej przyzwoitości.

(więcej)

Władysław Bartoszewski urodził się w 19 lutego 1922 roku w Warszawie. W okresie okupacji hitlerowskiej był więziony w obozie koncentracyjnym w Auschwitz, z którego został zwolniony prawdopodobnie dzięki działaniom PCK w Międzynarodowym Czerwonym Krzyżu i staraniom rodziny. Jako żołnierz Armii Krajowej brał udział w Powstaniu Warszawskim, podczas którego został odznaczony Srebrnym Krzyżem Zasługi z Mieczami oraz Krzyżem Walecznych.
Po wojnie był prześladowany przez reżim komunistyczny. Władze PRL więziły go pod zarzutem szpiegostwa łącznie 6 i pół roku (1946-48 i 1949-54). Został zrehabilitowany w 1955 roku. W 1970-tym w związku z aktywną działalnością opozycyjną i licznymi kontaktami w krajach zachodnich, został objęty zakazem druku w Polsce (do jesieni 1974) oraz poddany innym represjom, jak: rewizje, odmowy wydania paszportu, rozpowszechnianie fałszywych informacji.
W latach 80. był między innymi współzałożycielem Towarzystwa Kursów Naukowych i wykładowcą "Uniwersytetu Latającego". Wykładał także na KUL-u i na uniwersytetach niemieckich. Po wprowadzeniu stanu wojennego w 1981 roku został internowany.
W latach 1990-1995 pełnił funkcję ambasadora w Wiedniu. Ministrem spraw zagranicznych był w rządach: Józefa Oleksego w 1995 roku oraz Jerzego Buzka - od 2000 do 2001 roku. W latach 1997-2001 zasiadał w Senacie, gdzie pracował między innymi w komisji praw człowieka i praworządności. W latach 2001-2010 był prezesem polskiego PEN-Clubu. Potem pełnił funkcję honorowego prezesa.
Laureat wielu wyróżnień krajowych i zagranicznych. W 1966 roku został odznaczony medalem "Sprawiedliwy Wśród Narodów świata" przez Instytut Yad Vashem w Jerozolimie. Honorowy obywatel państwa Izrael. W 1995 roku otrzymał Order Orła Białego. W 2011 roku prezydent Bronisław Komorowski powołał go w skład kapituły tego odznaczenia - profesor Bartoszewski objął funkcję Kanclerza Orderu Orła Białego. Został też uhonorowany między innymi Krzyżem Komandorskim z Gwiazdą Orderu Odrodzenia Polski, Wielkim Krzyżem Zasługi Orderu Republiki Federalnej Niemiec oraz Austriackim Krzyżem Honorowym w Nauce i Sztuce I klasy.
Władysław Bartoszewski miał tytuł profesora uniwersytetu bawarskiego, był też doktorem honoris causa wielu uniwersytetów, między innymi w Warszawie, Wrocławiu, Marburgu, Uniwersytetu Żydowskiego w Baltimore, a także honorowym obywatelem kilku polskich miast.Polityk, działacz społeczny, pisarz i autorytet moralny. Profesor Władysław Bartoszewski. Ceniony dyplomata i historyk, badacz dziejów Powstania Warszawskiego i prasy konspiracyjnej, także dziennikarz i publicysta. Kawaler Orderu Orła Białego. W lutym ukończył 93 lata.
Wykładał historię Polski na uniwersytetach polskich i niemieckich. Ceniony historyk okresu Powstania Warszawskiego oraz losu polskich Żydów. Był więźniem Auschwitz, redaktorem podziemnej prasy, zastępcą kierownika referatu żydowskiego Delegatury Rządu, współtwórcą Rady Pomocy Żydom "Żegota". Jako żołnierz Armii Krajowej walczył w Powstaniu Warszawskim. W okresie PRL działał w opozycji demokratycznej.
Po 1989 roku był dwukrotnie ministrem spraw zagranicznych, ambasadorem w Austrii, senatorem IV kadencji. Od 2007 roku pełnił funkcję sekretarza stanu w kancelarii premiera - najpierw w rządzie Donalda Tuska, potem Ewy Kopacz. Przewodniczył Radzie Ochrony Pamięci Walk i Męczeństwa. Niezłomny orędownik dialogu polsko-niemieckiego i polsko-żydowskiego.
Wykładał na uniwersytetach w Monachium, Eichstaett i Augsburgu. Napisał około 50 książek, ponad 1500 opracowań i artykułów naukowych, głównie na temat okupacji hitlerowskiej, zagłady Żydów, stosunków polsko-niemieckich i polsko-żydowskich oraz roli intelektualistów w polityce. Wygłosił szereg odczytów i referatów na różnorodnych forach międzynarodowych, komentując doświadczenia osobiste, snując refleksje na najważniejsze tematy, o odwadze, osądzaniu innych, przyjaźni, uczciwości czy ludzkiej przyzwoitości.

(więcej)

Władysław Bartoszewski urodził się w 19 lutego 1922 roku w Warszawie. W okresie okupacji hitlerowskiej był więziony w obozie koncentracyjnym w Auschwitz, z którego został zwolniony prawdopodobnie dzięki działaniom PCK w Międzynarodowym Czerwonym Krzyżu i staraniom rodziny. Jako żołnierz Armii Krajowej brał udział w Powstaniu Warszawskim, podczas którego został odznaczony Srebrnym Krzyżem Zasługi z Mieczami oraz Krzyżem Walecznych.
Po wojnie był prześladowany przez reżim komunistyczny. Władze PRL więziły go pod zarzutem szpiegostwa łącznie 6 i pół roku (1946-48 i 1949-54). Został zrehabilitowany w 1955 roku. W 1970-tym w związku z aktywną działalnością opozycyjną i licznymi kontaktami w krajach zachodnich, został objęty zakazem druku w Polsce (do jesieni 1974) oraz poddany innym represjom, jak: rewizje, odmowy wydania paszportu, rozpowszechnianie fałszywych informacji.
W latach 80. był między innymi współzałożycielem Towarzystwa Kursów Naukowych i wykładowcą "Uniwersytetu Latającego". Wykładał także na KUL-u i na uniwersytetach niemieckich. Po wprowadzeniu stanu wojennego w 1981 roku został internowany.
W latach 1990-1995 pełnił funkcję ambasadora w Wiedniu. Ministrem spraw zagranicznych był w rządach: Józefa Oleksego w 1995 roku oraz Jerzego Buzka - od 2000 do 2001 roku. W latach 1997-2001 zasiadał w Senacie, gdzie pracował między innymi w komisji praw człowieka i praworządności. W latach 2001-2010 był prezesem polskiego PEN-Clubu. Potem pełnił funkcję honorowego prezesa.
Laureat wielu wyróżnień krajowych i zagranicznych. W 1966 roku został odznaczony medalem "Sprawiedliwy Wśród Narodów świata" przez Instytut Yad Vashem w Jerozolimie. Honorowy obywatel państwa Izrael. W 1995 roku otrzymał Order Orła Białego. W 2011 roku prezydent Bronisław Komorowski powołał go w skład kapituły tego odznaczenia - profesor Bartoszewski objął funkcję Kanclerza Orderu Orła Białego. Został też uhonorowany między innymi Krzyżem Komandorskim z Gwiazdą Orderu Odrodzenia Polski, Wielkim Krzyżem Zasługi Orderu Republiki Federalnej Niemiec oraz Austriackim Krzyżem Honorowym w Nauce i Sztuce I klasy.
Władysław Bartoszewski miał tytuł profesora uniwersytetu bawarskiego, był też doktorem honoris causa wielu uniwersytetów, między innymi w Warszawie, Wrocławiu, Marburgu, Uniwersytetu Żydowskiego w Baltimore, a także honorowym obywatelem kilku polskich miast.ku polskich miast.
Odtwarzacz jest gotowy. Kliknij aby odtwarzać.