Maria Pinińska–Bereś "Imaginarium cielesności"

Na wystawie zaprezentowane zostaną prace pochodzące z różnych okresów twórczości artystki z lat 70., 80. i 90., m.in. zapisy video performance’ów "Kobieta z drabiną" (1995) czy "Działanie na przyrządy kuchenne" (1996), dokumentacja fotograficzna działań performatywnych "Modlitwa o deszcz" (1977), "List-Latawiec" (1976), "Pranie I" (1980) oraz tzw. "różowe obiekty"- "things pink" jak np.: "Struga" (1979), "Sabat" (1987), "Dam ci kwiat paproci" (1988) i "Ciemna strona księżyca" (1989), a także prace z serii Rotundy, Infantki, Okna czy Party-Tury.

Maria Pinińska-Bereś, jedna z najważniejszych polskich artystek XX wieku, uznawana jest za prekursorkę polskiej sztuki feministycznej. Artystka urodziła się w Poznaniu w 1931 roku, związała z Krakowem, gdzie ukończyła studia w 1956 na Wydziale Rzeźby Akademii Sztuk Pięknych w pracowni Xawerego Dunikowskiego, a od 1979 została członkiem Grupy Krakowskiej.

Na przełomie lat 60. i 70. w twórczości Marii Pinińskiej-Bereś zaczęły pojawiać się wątki związane z krytyczną analizą ról przypisanych kobietom, wyprzedzając tym samym o kilka lat sztukę feministyczną na Zachodzie. To wtedy artystka zaczęła tworzyć prace o lekkich formach ze sklejki, szkła i tkaniny, wypchane gąbką i watą w charakterystycznym kolorze cielistego różu. Symbolika różu wiąże się nieodłącznie z ciałem, buduarem, kobiecością i seksem. Prace Pinińskiej-Bereś poprzez swą miękkość, krągłe formy i różowy kolor, nasycone są warstwą seksualności, prowadzą swego rodzaju flirt z otoczeniem, ale jednocześnie mają charakter ironiczny, drwiąc z norm i konwencji narzucanych kobietom.

Sztuka Marii Pinińskiej-Bereś wskazuje na dystans artystki wobec codzienności i ograniczeń, z którymi musiała się mierzyć. To przecież właśnie w realnym świecie poszukiwała natchnienia, a przede wszystkim znajdowała w nim swoje własne obszary przyjemności. Z przestrzeni codzienności udało jej się wyczarować niezwykły bajkowy świat, w którym pojawiają się księżniczki, krzywe wieże, a zwyczajne kształty przyjmują niepokojące, niekiedy też erotyczne konotacje.

Prace artystki znajdują się w najważniejszych kolekcjach muzealnych w Polsce i zagranicą, m.in. w Muzeach Narodowych w Krakowie, Poznaniu, Warszawie i we Wrocławiu, w Muzeum Śląskim w Katowicach, w Zachęcie Narodowej Galerii Sztuki w Warszawie, w Centrum Rzeźby Polskiej w Orońsku, w Muzeum w Bochum i w kolekcjach prywatnych w Polsce.