By kwatera "Parasola" wyglądała godnie – reportaż Antoniego Rokickiego
2024-07-03, 20:07 | aktualizacja 2024-07-03, 22:07
To jedno z najważniejszych miejsc na Powązkach: reprezentacyjna kwatera batalionu "Parasol", znajdująca się naprzeciwko pomnika Gloria Victis. Opiekują się nią rodziny i przyjaciele powstańców warszawskich ze Społecznego Komitetu Opieki nad Grobami Poległych Żołnierzy Batalionów "Zośka" i "Parasol". Miejsce to wymaga renowacji, dlatego przed 1 sierpnia chcą zebrać 50 tys. zł na związane z nią prace.
Remigiusz Stefani, wolontariusz Muzeum Powstania Warszawskiego oraz działacz Komitetu, od dzieciństwa przychodzi na Powązki, aby zapalić znicz bohaterom 1944 roku. Jego dziadek zginął w powstaniu w pierwszym tygodniu walki, 5 sierpnia. Stefani był harcerzem, dlatego opiekę nad grobami "Zośki" i "Parasola" traktuje jako życiową misję.
Trzeba tego pilnować
– Bywam od prawie 50 lat na tym cmentarzu. Pamiętam, jak byłem tu jako młody harcerz i stało kilku starszych panów – tak mi się wtedy wydawało, a byli w takim wieku jak ja teraz – i jeden z nich zapytał mnie: "Czy druh wie, kto tu leży?". "Jak to, kto? Kruszynka, ten, który zastrzelił Kutscherę!" Oni tak strasznie się wtedy wzruszyli: okazało się że to byli jego koledzy z oddziału – wspomina pan Remigiusz. – To też mnie wtedy podbudowało. Może teraz gdzieś tam z tyłu głowy siedzi, że trzeba tego pilnować – stwierdza.
– Był taki moment, że się śmieli z kierownictwa cmentarza, że mi tu jakiś namiot postawią, bo bywałem rzeczywiście często. Natomiast w tej chwili nie jest tak, że tu prawie mieszkam, ale przed obchodami [rocznicy Powstania Warszawskiego – red.] wymusza to na mnie, by raz na dwa, trzy dni zajrzeć, jak to wygląda, czy też coś uzgodnić, ustalić – dodaje.
By kwatera wyglądała godnie
W tym roku Społeczny Komitet Opieki nad Grobami Poległych Żołnierzy Batalionów "Zośka" i "Parasol" wysłał prośbę o dofinansowanie prac renowacyjnych nagrobków i pomników w kwaterze "Parasola" do kilku instytucji. Obecnie czeka na ich decyzje w tej sprawie.
– W tym miejscu, w którym stoimy, czyli vis-à-vis Glorii Victis, odbywają się te najważniejsze uroczystości państwowe 1 sierpnia. Dlatego nam bardzo zależy, aby ta kwatera wyglądała godnie. To nie jest piaskowiec, tylko jakiś dziwny materiał, który nie przyjmuje uzupełnień obcych sobie. Każda próba uzupełnienia go jakimś wypełniaczem powoduje, że następuje jakaś dziwna reakcja i się robi plama na kamieniu – tłumaczy Remigiusz Stefani. – W 2021 roku zorganizowaliśmy zbiórkę na wymianę krzyży w kwaterze "Zośki". Udało nam się wtedy zebrać ponad 51 tys. zł – opowiada.
W związku ze zbliżającą się 80. rocznicą wybuchu powstania warszawskiego działacze komitetu chcą jak najszybciej rozpocząć prace, dlatego poprosili o pomoc także internautów – założyli zbiórkę na portalu zrzutka.pl. Obliczyli, że koszt renowacji wyniesie 50 tys. zł, jednak do tej chwili zebrali jedynie kilka tysięcy złotych. Więcej informacji o zbiórce na stronie facebookowej "Zośka i Parasol" (www.facebook.com/zoskaiparasol).
W reportażu wystąpił podpułkownik Zbigniew Rylski, ps. "Andrzej" i "Brzoza" – żołnierz "Parasola", który w styczniu obchodził 101. urodziny.
Posłuchaj
***
Tytuł reportażu: "Zrzutka dla »Parasola«"
Autor reportażu: Antoni Rokicki
Data emisji: 3.07.2024
Godzina emisji: 18.41
pr/kormp