Wystąpienia publiczne: koszmarny stres, który można opanować?

• Jako małe dzieci posiadamy naturalną umiejętność komunikowania się i występowania przed innymi. Najlepszym przykładem są przedszkolaki, które zawsze występują, recytują, często nawet nieproszone dzielą się swoimi przeżyciami.
• Powodem stresu przed wystąpieniem publicznym mogą być np. traumy szkolne wynikające choćby z ośmieszenia przez nauczyciela bądź innych uczniów w czasie odpowiedzi.

Dla wielu osób fakt znalezienia się przed audytorium, które ma wysłuchać ich wystąpienia, powoduje paraliżujący stres, trudny do opanowania. Nie ma znaczenia, jak duża jest grupa słuchaczy – 50 czy 50 tys. osób – reakcja zawsze jest taka sama (oczywiście różna dla każdego): może to być np. drżenie kończyn, pojawienie się na skórze plam, nadmierne pocenie, jąkanie, zacinanie się, albo wręcz tzw. czarna dziura (blackout), czyli całkowite zapomnienie tego, co ma się do powiedzenia. I nieważne jest, jak dobrymi są fachowcami, jak długo się przygotowywali – zamiast sukcesu przychodzi totalna porażka i kompromitacja.

Naturalna umiejętność i kompetencja

Podstawowe i najważniejsze pytanie brzmi: czy można się nauczyć występować publicznie, czy można nauczyć się opanowywać ten paraliżujący stres, który ostatecznie prowadzi do kompromitacji osoby, która go doświadcza?

– Jako ludzie nie musimy się uczyć występować na scenie, ponieważ jest to nasza totalnie naturalna kompetencja i umiejętność – odpowiada trochę przewrotnie polonistka Agnieszka Gasparska, logopedka, trenerka wystąpień publicznych, specjalistka od emisji głosu. I zwraca uwagę, że przecież jako dziecko nikt nie boi się występować. – Przedszkolaków nie trzeba zachęcać do tego, aby zaśpiewać piosenkę, aby coś opowiedzieć: nieproszone mówią o tym, co się wydarzyło w ich życiu – przypomina.

– Gdy się rodzimy, nasi opiekunowie oczekują, że pojawią się i rozwiną u nas dwie kompetencje: przemieszczanie i komunikowanie się. Przemieszczanie, czyli dziecko siada, przewraca się, zaczyna chodzić, biegać. Bo rozwój ruchowy dla człowieka jest niezwykle ważny – wskazuje. – Drugą umiejętnością jest komunikowanie się. Kiedy dziecko się rodzi zdrowe, to czekamy na pierwszy krzyk. To jest początek komunikacji, gdyż najpierw komunikujemy się właśnie za pomocą krzyku, płaczu, gestów. I to też jest nasz ewolucyjny rozwój. Dlatego uważam, że to jest nasza umiejętność, której nie musimy się uczyć – tłumaczy.

Przeczytaj także

• Święta Bożego Narodzenia bywają stresujące. Jak je przetrwać?
• Adrenalina: dodaje życiu ostrości, ale bywa śmiertelnie niebezpieczna
• Głęboki wdech pomoże uporać się ze stresem. Jak oddychać?

Szkolny strach przed ośmieszeniem

Co takiego dzieje się z ludźmi, że od czasu przedszkolnego, kiedy łatwiej nam występować przed innymi ludźmi, stajemy się coraz bardziej usztywnieni?

– Pierwszym problemem, który rozpoznaję, jest strach. Strach i przekonanie, że "ze mną jest coś nie tak". Często wynika on z czasów szkolnych. Kiedy rozmawiam z klientami, oni często mówią "Pamiętam, jak stałem, a pani od geografii, biologii ośmieszyła mnie przed całą klasą. Od tego czasu boję się występować, bo się boję ośmieszenia" – opowiada Trójkowa gościni. – Jestem osobą, która nie miała łatwo podczas prezentacji: wielki stres, zdenerwowanie, próba uniknięcia takich sytuacji i wykręcanie się w każdy możliwy sposób – potwierdza psycholog Konrad Gładyszek, specjalista od mowy ciała i youtuber.

– Ja wychodzę z założenia, że jest to umiejętność, którą jesteśmy w stanie nabyć, jeżeli wystarczająco długo ćwiczymy i wystarczająco skutecznie – dodaje.

Posłuchaj

46:04

Czy można pokonać stres przy wystąpieniach publicznych? (PrzySłowie/Trójka)

Dodaj do playlisty

Dodaj do playlisty

***

Tytuł audycji: PrzySłowie
Prowadzi: Mateusz Adamczyk
Goście: Agnieszka Gasparska (polonistka, logopedka, trener wystąpień publicznych, specjalistka od emisji głosu), Konrad Gładyszek (psycholog, specjalista od mowy ciała, youtuber)
Data emisji: 30.05.2024
Godzina emisji: 12.07

pr/kormp