Psycholożka w "Klubie Trójki": Autyzm to nie inność. Autyzm to cecha mniejszościowa
2024-05-14, 11:05 | aktualizacja 2024-05-16, 08:05
Autyzm jest zaburzeniem rozwoju o charakterze neurologicznym, a jego spektrum cech i objawów jest bardzo szerokie. Osoby dotknięte autyzmem mają problemy z komunikacją, postrzeganiem świata czy prawidłowym rozumieniem relacji społecznych. W "Klubie Trójki. Audiodokumencie" wysłuchaliśmy reportażu pt. "Przyjaciel A." autorstwa Katarzyny Michalak (Polskie Radio Lublin) oraz porozmawialiśmy z jego autorką. Gościnią wydania była także psycholożka i terapeutka Małgorzata Jonczy-Adamska.
- "A*tystki" – to tytuł wystawy, którą do połowy lutego można było oglądać w lubelskiej Galerii Labirynt. Swoje prace zaprezentowały tam dziewczyny i kobiety w spektrum. Jedną z nich była 27-letnia Ania Bigos, bohaterka reportażu "Przyjaciel A." Po reportażu porozmawiamy o autyzmie i neuroróżnorodności.
- W "Klubie Trójki. Audiodokumencie" o reportażu "Przyjaciel A." opowiedziała autorka, Katarzyna Michalak (Polskie Radio Lublin).
- Z kolei o autyzmie i neuroróżnorodności Anna Dudzińska rozmawiała z psycholożką i terapeutką Małgorzatą Jonczy-Adamską.
- Dla mnie nawet używanie słowa "inność" w kontekście autyzmu jest trudne. Używanie go implikuje: "inny niż... norma". Wolę tutaj mówić o cechach większościowych i mniejszościowych. Tak jak z leworęcznością. Kilkadziesiąt lat temu też przecież uważano, że jest to choroba, zaburzenie i trzeba dzieci przestawiać na prawą rękę. Teraz wiemy, że to po prostu cecha mniejszościowa. To obszar neuroróżnorodności - zaznaczyła w rozmowie Małgorzata Jonczy-Adamska, psycholożka.
Posłuchaj
- Różne oblicza autyzmu. Prof. Dudzińska: te osoby potrzebują kontaktów społecznych
- Światowy Dzień Świadomości Autyzmu. "Ta świadomość społeczna ogromnie wzrosła"
"Przyjaciel A." reportaż autorstwa Katarzyny Michalak
"A*tystki" – to tytuł wystawy, którą do połowy lutego można było oglądać w lubelskiej Galerii Labirynt. Swoje prace zaprezentowały tam dziewczyny i kobiety w spektrum. Jedną z nich była 27-letnia Ania Bigos, bohaterka reportażu "Przyjaciel A." Po reportażu porozmawiamy o autyzmie i neuroróżnorodności.
- To ultrazbliżenie do bohatera według mnie jest warunkiem koniecznym i fundamentem reportażu dźwiękowego. Chodzi nam w nim przede wszystkim o jak najwierniejszy zapis ludzkiego doświadczenia. Naszą materią jest dźwięk, a do niego zaliczamy głos. By dobrze nagrać głos człowieka, nie tylko tak, by komunikował informacje, ale też stany emocjonalne i kondycję, do tego potrzebne jest zbliżenie, spotkanie i porzucenie społecznej roli dziennikarza. Spotkanie się na poziomie ludzkim, bliskim, pełnym zaufania - mówiła po emisji reportażu autorka Katarzyna Michalak.
>>> Reportażu "Przyjaciel A." autorstwa Katarzyny Michalak (Radio Lublin) możesz posłuchać TUTAJ <<<
Posłuchaj
Posłuchaj także:
- A jak autyzm. "Linia A" - reportaż Urszuli Żółtowskiej
- "Opowiem wam o moim synu Wojtusiu". Reportaż Małgorzaty Furgi (Polskie Radio Szczecin)
- Życie z osobą rozumiejącą świat inaczej. Eliza Kącka o swojej książce "Wczoraj byłaś zła na zielono"
Autyzm zarówno u chłopców, jak i u dziewcząt
- Otrzymywanie później diagnozy jest charakterystyczne dla dziewcząt, kobiet i osób z kobiecą płcią metrykalną. Kobiety są w naszym społeczeństwie niedodiagnozowane. Na to składa się splot różnych czynników. Jednym z nich jest socjalizacja dziewczynek. Socjalizujemy je do tego, by zwracały uwagę na innych ludzi, na to, jak ci ludzie się czują, i żeby nie wprowadzały dyskomfortu. Mają być grzeczne i posłuszne. U chłopców mamy zgodę - jako społeczeństwo i kultura - na to, by brykali, szaleli, wbiegali na płoty i drzewa. W związku z tym w środowisku domowym czy szkolnym to zachowania tzw. chłopięce bardziej nam przeszkadzają i są bardziej widoczne. Są też szybciej wyłapywane jako objaw neuroatypowości - wyjaśniała Małgorzata Jonczy-Adamska.
Posłuchaj
A jak autyzm:
- Pierwsze objawy ujawniają się już na etapie okresu dziecięcego. Autyzm cechuje brak reakcji ze strony dziecka na polecenia, brak zabawy z rówieśnikami, trudności z wyrażaniem emocji czy porozumiewaniem się zarówno za pomocą gestów, jak i mowy.
- Symbolem solidarności z autystami jest kolor niebieski - do niedawna uważano, że autyzm dotyczy głównie chłopców - był diagnozowany u nich niemal cztery razy częściej niż u dziewcząt.
- Najnowsze badania pokazują jednak, że autyzm w takim samym stopniu dotyka mężczyzn, jak i kobiet.
***
Tytuł audycji: Klub Trójki. Audiodokument
Prowadzi: Anna Dudzińska
Data emisji: 13.05.2024
Godzina emisji: 20.06
zch/wmkor