Toszek – zamek ze złotą kaczką w podziemiach

• Toszek to liczące 3,5 tysiąca mieszkańców miasto położone w powiecie gliwickim, na pograniczu województwa śląskiego i opolskiego.
• Najcenniejszym zabytkiem Toszka jest zamek pochodzący z przełomu XIV i XV w.
• Z zamkiem w Toszku wiąże się legenda o złotej kaczce, ukrytej w podziemiach budowli. Może ją odnaleźć wyłącznie człowiek, który spełni dość wygórowane kryteria…

Drewniany gród obronny znajdował się w Toszku już w XI wieku. Na przełomie XIV i XV stulecia powstał w jego miejscu murowany zamek, który jednak pod koniec lat 20. XV wieku został zniszczony przez husytów. Na szczęście natychmiast go odbudowano. Rozbudowy warownia doczekała się po pożarze w latach 70. XVI wieku.

Najbardziej okazale zamek prezentował się w czasach rodziny Collonów, która w drugiej połowie XVII wieku powiększyła go i uczyniła z niego rodzinną rezydencję. Niestety, kolejne pożary w XVIII i XIX  stuleciu doprowadziły budowlę do stanu ruiny. W latach 1958–1963 zamek częściowo odbudowano. Dziś mieści się w nim Centrum Kultury.

Legenda o złotej kaczce

Całkiem dobrze trzyma się za to legenda związana z toszeckim zamkiem. Przed wiekami miał w nim mieszkać sławny rycerz i hrabia, którego żona zażyczyła sobie, aby po podwórzu biegało wiele, kur, gęsi, kaczek oraz indyków. Hrabia spełnił życzenie i dodatkowo podarował małżonce wielką kaczkę ze złota, siedzącą w srebrnym gnieździe na siedmiu złotych jajach.  

Pewnego razu, podczas oblężenia zamku, hrabina wraz z dziećmi uciekła podziemnym korytarzem, ukrywając złotą kaczkę w zakamarkach zamkowych lochów. Dwa dni później zmarła, zabierając do grobu tajemnicę miejsca, gdzie ulokowała skarb. Pomimo przeszukania podziemi kaczki nie zdołano odnaleźć. Właściciel zamku, oddając w XIX wieku swą posiadłość miastu, zastrzegł, że w razie, gdyby kiedyś skarb się znalazł, ma on zostać on oddany w ręce potomków hrabiny. 

Przez wieki ludzie opowiadali, że złotą kaczkę z zamku w Toszku może odnaleźć jedynie człowiek, który urodzi się o północy w Wigilię Bożego Narodzenia lub Wielkanocy, będzie dzieckiem pobożnych rodziców i zostanie księdzem. Jak dotąd nikt taki się nie znalazł…

Posłuchaj

4:02

Zamek w Toszku – podupadła budowla ze złotą kaczką w podziemiach (Trójka po królewsku)

Dodaj do playlisty

Dodaj do playlisty

Czytaj też:

• Majątek w Bolestraszycach – od dworu obronnego do arboretum
• Spytkowice. Miejsce pojmania piastowskiego księcia

***

Tytuł audycji: Trójka po królewsku
Prowadzi: Marta Piasecka
Data emisji: 27.09.2023
Godzina emisji: 10.48

kc