Miasto, które żyje historią. Dwadzieścia pięć lat pokoju w Belfaście.
2023-06-01, 10:06 | aktualizacja 2023-06-01, 11:06
Belfast katolicki przybrał barwy irlandzkie: zielony, biały, pomarańczowy. Belfast protestancki nosi kolory Wielkiej Brytanii: niebieski, biały, czerwony. Stolica Irlandii Północnej przez kilka dekad była sceną krwawych walk pomiędzy zamieszkującymi ją społecznościami katolicką i protestancką. Jak wygląda miasto 25 lat po zawieszeniu broni przez zwaśnione strony?
Określonymi barwami maluje się drzwi, ramy okien, krawężniki, ławki, a nawet pojemniki na śmieci. Obecne w przestrzeni murale sławią bojowników własnej sprawy i grożą przeciwnikom. Katolicy i protestanci żyją osobno nawet teraz, po 25 latach od zawarcia pokoju. Podział dotyczy nie tylko wyznawanych poglądów, ale też szkół i cmentarzy.
Porozumienie z 1998 roku
Porozumienie pokojowe, ustalające zasady funkcjonowania Irlandii Północnej, zostało podpisane w Wielki Piątek, 10 kwietnia 1998 roku. W tym roku mieszkańcy wyspy świętują więc 25-lecie tego historycznego wydarzenia. W trwających od przeszło miesiąca wydarzeniach upamiętniających podpisanie traktatu pokojowego wziął udział m.in. amerykański prezydent Joe Biden.
Dzień Polonii w Belfaście
Od obejrzenia polskich murali i uroczystej mszy świętej w kościele pod wezwaniem świętego Patryka rozpoczęły się w Belfaście obchody Dnia Polonii i Polaków za Granicą. W uroczystościach w Irlandii Północnej bierze udział Jan Dziedziczak, pełnomocnik rządu ds. Polonii i Polaków za granicą.
Polskie murale na ulicach Belfastu są poświęcone Polskim Siłom Powietrznym, Dywizjonowi 303 i Generałowi Stanisławowi Sosabowskiemu. To ważny element edukacji miejscowej społeczności. Mieszkający w Irlandii Północnej Maciej Bator tłumaczył członkom polskiej delegacji, że powstanie murali w poszczególnych dzielnicach wymusza współpracę z przedstawicielami lokalnej społeczności, reprezentującymi różne poglądy polityczne. Dodał, że zgoda na tematykę polskich murali łączy się z przekazaniem wiedzy o polskich lotnikach, którzy stacjonowali na tych ziemiach i walczyli z Niemcami w czasie II wojny światowej.
W Irlandii Północnej przebywa nawet 30 tysięcy Polaków i wprawdzie jest to młoda Polonia, ale od 2004 roku stała się ważnym elementem podzielonej społeczności Belfastu. Arkady Rzegocki, szef służby zagranicznej MSZ, powiedział IAR, że Polacy są szanowani zarówno przez katolików, którzy dążą do zjednoczenia z Republiką Irlandii, jak i przez protestantów, którzy są przywiązani do zwierzchnictwa monarchii brytyjskiej.
Głównym punktem obchodów Dnia Polonii jest spotkanie w miejscowym ratuszu, na które zaproszeni zostali także przedstawiciele króla Karola III. Delegacje złożą też kwiaty na mogiłach polskich lotników z II wojny światowej na cmentarzu Milltown.
***
Tytuł audycji: Klub Trójki
Prowadzi: Piotr Semka
Goście: Teresa Stylińska (publicystka), Przemysław Biskup (PISM) i Piotr Krzyżewski (dziennikarz TVP).
Data emisji: 31.05.2023
Godzina emisji: 21.09
IAR/zch