Pałac Pod Blachą – wart odwiedzenia "kuzyn" Zamku Królewskiego w Warszawie
2023-01-03, 14:01 | aktualizacja 2023-01-04, 06:01
Mając takiego sąsiada jak Zamek Królewski, warszawski pałac Pod Blachą siłą rzeczy pozostaje w jego cieniu. Ale jest to miejsce ciekawe, z bogatą historią, będące świadkiem ważnych wydarzeń i głośnych skandali.
Pałac Pod Blachą został wybudowany w pierwszej połowie XVIII wieku, a jego nazwa pochodzi od nietypowego jak na tamte czasy pokrycia dachu blachą z miedzi. – Była to pierwsza tego typu inwestycja w Warszawie i jak widać, ten zabieg na stałe utrwalił się w nazwie – mówi znawca polskich zamków i pałaców Marek Gaworski.
Za powstanie pałacu w jego obecnym kształcie odpowiadał architekt Jakub Fontana. Nadał on budowli styl późnobarokowy, a do piętrowego głównego gmachu dołożył dwa boczne skrzydła. W 1776 roku pałac stał się własnością króla Stanisława Augusta Poniatowskiego, który najpierw przeznaczył go na mieszkania dla swoich dworzan, a kilkanaście lat później – podarował swojemu bratankowi, księciu Józefowi Poniatowskiemu.
Mini-Francja w sercu Warszawy
Książę zamieszkał w pałacu razem z siostrą Marią Teresą oraz francuską przyjaciółką, hrabiną Henriettą de Vauban. Mieszkała ona tam przez 17 lat i uważana była za faktyczną właścicielkę miejsca, które zyskało w Warszawie sławę jako ośrodek tzw. francuskiego stylu życia, pełnego bali, wystawnych przyjęć i przedstawień teatralnych. Nie cieszyło się to uznaniem przedstawicieli obozu patriotycznego, którzy komentowali pałacowe życie złośliwym wierszykiem: "Jeszcze Polska po polsku i pisze i czyta, bo nie cała Warszawa jest blachą pokryta".
Rozrywkowe życie ustąpiło miejsca wielkiej polityce, gdy Józef Poniatowski w 1807 roku objął stanowisko ministra wojny Księstwa Warszawskiego. Pałac stał się wówczas główną kwaterą dowodzenia armią, a w jego murach gościł sam Napoleon Bonaparte. Po śmierci księcia Józefa budynek przejęła jego siostra, która sprzedała pałac rosyjskiemu carowi Aleksandrowi. Mniej więcej sto lat później trafił on w ręce Ministerstwa Spraw Wojskowych i zaczął pełnić funkcje reprezentacyjne. Został zniszczony w czasie II wojny światowej, ale już trzy lata po jej zakończeniu podjęto prace zmierzające do jego odbudowy.
Muzeum u podnóża zamku
W XXI wieku, po generalnym remoncie, pałac Pod Blachą został włączony do kompleksu Zamku Królewskiego i dziś pełni funkcję muzealną. Można w nim podziwiać nie tylko dawne apartamenty księcia Poniatowskiego, ale też na przykład unikatową na skalę świata kolekcję wschodnich kobierców Fundacji Teresy Sahakian.
Posłuchaj
Zobacz też:
- Zamek w Pasłęku. "Mówili, że bronią go diabli"
- Krupe – zamek Zborowskiego i Reyów, który nie miał szczęścia
***
Tytuł audycji: Trójka po królewsku
Prowadzi: Marta Piasecka
Data emisji: 3.01.2023
Godzina emisji: 9.37
kc/kor