Jak śmierć królowej Elżbiety II zmieni brytyjską Wspólnotę Narodów? (Zapraszamy do Trójki)
Co śmierć Elżbiety II oznacza dla Wspólnoty Narodów?
2022-09-09, 16:09 | aktualizacja 2022-09-12, 19:09
– Królowa Elżbieta II stała na czele Wspólnoty Narodów, która z siedmiu państw rozrosła się do rodziny 56 narodów na wszystkich kontynentach świata. Jesteśmy teraz nowoczesnym i kwitnącym narodem. Królowa zapewniła nam stabilność i siłę, której potrzebowaliśmy – mówiła brytyjska premier Liz Truss. Istnieje jednak obawa, że odejście Elżbiety II może być początkiem rozpadu Wielkiej Brytanii i odłączenia się zamorskich krajów należących do Korony.
– Z jednej strony mamy ogromną falę sentymentu wobec samej zmarłej monarchini, wobec instytucji monarchii, co może ocieplić nastroje, ale z drugiej strony nie wiemy, jakim królem będzie panujący od wczoraj Karol III – mówi dr Tomasz Niedokos, anglista i politolog z KUL.
– Śmierć królowej może być przełomem w świadomości Szkotów, którzy z pewnością nie będą czuli tak silnej więzi z obecnym monarchą, jak z jego matką. Z pewnością dojdzie tam do pewnego przewartościowania wcześniej czy później – prognozuje dr Grzegorz Mateja z warszawskiej Wyższej Szkoły Bankowej. Jeszcze przed śmiercią królowej pierwsza minister Szkocji Nicola Sturgeon zapowiedziała kolejne referendum w tej sprawie.
Posłuchaj
3:32
Dodaj do playlisty
– Commonwealth, czyli Wspólnota Narodów, zrzesza głównie byłe kolonie brytyjskie. W Australii mamy teraz republikańskiego, lewicowego premiera, który też myśli o zorganizowaniu referendum – zauważa dr Tomasz Niedokos.
Królowa Elżbieta II z wizytą w Szwajcarii, 1 maja 1980, fot. PAP/EPA/STR Nie żyje brytyjska królowa Elżbieta II
Elżbieta II pełniła przede wszystkim funkcję reprezentacyjną, podejmowała szefów państw i składała wizyty zagraniczne. Była też zwierzchnikiem Kościoła anglikańskiego. Jej rolę w państwie określał zwrot: "The Queen reigns, but not rules", czyli: "Królowa panuje, ale nie rządzi". Faktyczną władzę w Wielkiej Brytanii sprawuje parlament, jednak trzy razy podczas swojego panowania, w czasie kryzysów konstytucyjnych, królowa mianowała premiera - w 1957, 1963 oraz w 1974 roku. Przyjęła na audiencji 14 premierów.
Czytaj także:
- Panowanie królowej Elżbiety II i droga na tron
- Premier Wielkiej Brytanii: Elżbieta II była skałą, na której zbudowano nasz kraj
- "Będzie zapamiętana w Polsce i na świecie". Prezydent Duda i premier Morawiecki żegnają Elżbietę II
Królowa w czasie swojego panowania wygłosiła cztery nadzwyczajne orędzia do narodu. Były one związane między innymi z rozpoczęciem I wojny w Zatoce Perskiej w 1991 roku oraz - w 1997 - ze śmiercią księżnej Diany, żony księcia Karola, następcy tronu. Ostatnie nadzwyczajne orędzie Elżbieta II wygłosiła 5 kwietnia 2020 roku, w związku z pandemią koronawirusa. Podziękowała w nim medykom oraz wszystkim służącym swoją pracą i poświęceniem.
Czytaj także:
Królowa Elżbieta II od lat cieszyła się poparciem ponad 80 procent Brytyjczyków. Była symbolem moralności i obyczajów, władczynią kojarzoną z imperium i tradycją, a równocześnie osobą otwartą. W 2012 roku wystąpiła w wideoklipie, w towarzystwie aktora Daniela Craiga, na otwarcie olimpiady w Londynie.
James Bond and The Queen London 2012 Performance/Olympics
***
Tytuł audycji: Zapraszamy do Trójki
Prowadzi: Piotr Łodej
Autor materiału reporterskiego: Kuba Witkowski
Data emisji: 9.09.2022
Godzina emisji: 16.11
IAR/gs