STT: "Piesek przydrożny – Powrót". Słuchowisko nagrodzone na XXI Festiwalu "Dwa Teatry"

Poniżej – artykuł, który towarzyszył premierze 29 sierpnia 2021 roku.

***

"Bieda temu, kto wyrusza i nie powraca" – to słowa Oskara Miłosza, wypisane nad gankiem w Dworze Miłosza w Krasnogrudzie. Dwa tytuły Czesława Miłosza: "Piesek przydrożny" i "Powrót", zainspirowały twórców słuchowiska prezentowanego na Scenie Teatralnej Trójki.

Słuchowisko dokumentalno-poetyckie Program 3 Polskiego Radia zaplanował na lato 2021, w roku 110. rocznicy urodzin poety (30 czerwca). 14 sierpnia minęła rocznica jego śmierci.

Piesek krasnogrudzki, Barbara Marcinik i Krzysztof Czyżewski (fot. Romuald Wicza-Pokojski)

Twórcy słuchowiska wybrali się do Krasnogrudy 30 lipca. W Dworze Miłosza, w którym mieści się od 10 lat Międzynarodowe Centrum Dialogu, a także w należącym do niego parku nad jeziorem Hołny, w roli przewodnika zgodził się wystąpić Krzysztof Czyżewski. Małgorzata i Krzysztof Czyżewscy, którzy podejmowali dwuosobową ekipę STT, założyli w Sejnach Ośrodek "Pogranicze – Sztuk, Kultur, Narodów". "Pogranicze" organizuje w Krasnogrudzie spotkania, wieczory poezji, podejmuje rezydentów – badaczy, tłumaczy, poetów – głównie z zagranicy. Opiekuje się Centrum Dialogu, a więc i samym Dworem Miłosza.

Krzysztof Czyżewski (fot. Romuald Wicza-Pokojski)

Nagranie reporterskie, zrealizowane w miejscu młodzieńczych wakacyjnych wypraw Miłosza, stanowiło podstawę scenariusza słuchowiska. W jego części dramatycznej rolę Ciotki Gabrieli Kunatówny zagrała aktorka Teatru Narodowego w Warszawie, mająca korzenie litewskie – Wiktoria Gorodeckaja.

Wiktoria Gorodeckaja (fot. PR)

To właśnie podczas wakacji spędzanych w dworze ciotek (rodziny ze strony matki poety – Weroniki) kilkunastoletni Czesław przeżywał swoją inicjację, dramatyczne wchodzenie w świat dorosłych, przeciwko któremu się buntował.

Kiedy Miłosz po kilkudziesięciu latach przyjechał do Krasnogrudy, napisał wiersz "Powrót". Został on w słuchowisku, we fragmencie, przytoczony przez Krzysztofa Czyżewskiego, który wokół idei powrotu osnuł swoją opowieść o młodym Miłoszu i o tym, powracającym do Krasnogrudy, sędziwym poecie.

Nagrywającym słuchowisko towarzyszył krasnogrudzki piesek, jakby przybyły z opowiastki Miłosza zatytułowanej "Piesek przydrożny".

Barbara Marcinik i krasnogrudzki piesek (fot. Romuald Wicza-Pokojski)

Fragmenty narracji przeplatają się w słuchowisku z wypowiedziami Czesława Miłosza i jego wierszami, które sam czytał w czasie spotkań w Programie 3 PR.

Romuald Wicza-Pokojski (fot. Romuald Wicza-Pokojski)

Słuchowisko jest nietypowe i poprzedzi je nietypowy wstęp. Usłyszymy – oprócz reżysera – gospodarza spotkania w Krasnogrudzie, zarazem narratora w części reporterskiej. Owo wprowadzenie zostało także nagrane w Krasnogrudzie.

Krzysztof Czyżewski, Barbara Marcinik i Romuald Wicza-Pokojski (fot. Romuald Wicza-Pokojski)

Zapraszam,
Barbara Marcinik

Dwór Miłosza w Krasnogrudzie (fot. Romuald Wicza-Pokojski)

***

Premiera – 29 sierpnia 2021, godz. 20.05

Powtórka – 14 sierpnia 2022, godz. 22.05

Scenariusz i reżyseria – Romuald Wicza-Pokojski
Reżyseria dźwięku – Andrzej Brzoska
Muzyka – Piotr Moss

Występuje:
Wiktoria Gorodeckaja – Ciotka Gabriela

Część reporterska i archiwalna: Barbara Marcinik – pomysłodawczyni słuchowiska

Czas trwania – 43 min

(Tekst: Barbara Marcinik)