"Genialna epoka". Opowiadania Brunona Schulza na "Scenie Teatralnej Trójki"
2022-05-15, 23:05 | aktualizacja 2024-05-08, 09:05
Na deskach "Sceny Teatralnej Trójki" przedstawiliśmy słuchowisko "Genialna epoka". Sztuka autorstwa Waldemara Modestowicza stanowi adaptację kilku opowiadań Brunona Schulza. To podróż na wschód śladem takich dzieł, jak m.in.: "Sklepy cynamonowe", "Sanatorium pod Klepsydrą" czy "Manekiny".
W tym szczególnym momencie zaprosiliśmy słuchaczy do podróży na wschód, do miasta usytuowanego nieopodal Lwowa, które przed II wojną światową należało do Polski. Później znalazło się na terenie ZSRR, a od 1991 roku leży w granicach niepodległej Ukrainy.
Drohobycz – to tam w 1892 roku urodził się Bruno Schulz, prozaik i malarz, zastrzelony w 1942 roku podczas okupacji niemieckiej przez Carla Gunthera. W roku jego śmierci w niedalekim Lwowie na świat przyszedł Wojciech Pszoniak, aktor, z którym będziemy mieli okazję spotkać się w słuchowisku.
"Genialna epoka"
W archiwalnym słuchowisku, zrealizowanym w Teatrze Polskiego Radia w 2005 roku, Wojciech Pszoniak wciela się w rolę Jakuba, ojca Józefa. To postać, która – podobnie jak pozostali bohaterowie "Sklepów cynamonowych" oraz "Sanatorium pod Klepsydrą" – należy do mitycznej krainy stworzonej przez Schulza.
Waldemar Modestowicz
"Genialną epoką" Waldemar Modestowicz powrócił do swojego debiutu w Teatrze Polskiego Radia, czyli do "Teatru Manekinów" wg Schulza. Sztuka była zarazem jego dyplomem na Wydziale Radia i Telewizji Uniwersytetu Śląskiego w Katowicach.
Od początku jego pracy w Teatrze Polskiego Radia (czyli od 1992 roku), aż do momentu powstania prezentowanego słuchowiska minęło kilkanaście lat. Dzisiaj, 30 lat po debiucie, reżyser przyznaje, że zrealizowałby słuchowisko inaczej. Modestowicz, tworząc radiową opowieść o świecie Schulza, czerpał zarówno ze "Sklepów cynamonowych" (wyd. w 1934 roku), jak i z "Sanatorium pod Klepsydrą" (1938 rok): opowiadań "Manekiny", "Traktat o manekinach", "Genialna epoka" i "Księga".
Reżyser nieraz współpracował z Wojciechem Pszoniakiem. Jak podkreśla, cenił w jego postawie dążenie do opowiedzenia historii zawartej w tekście, a nie przeczytania jej.
Bruno Schulz
Brunona Schulza wspominaliśmy w roku poświęconym jego pamięci, ustanowionym przez Senat Rzeczpospolitej Polskiej. Tym samym wspominaliśmy również Wojciech Pszoniaka, który 2 maja ukończyłby 80 lat.
Nasza podróż na wschód, w trzecim miesiącu trwania wojny na Ukrainie, jest zarazem przypomnieniem, że na tych terenach wielu polskich twórców tam właśnie miało swoje korzenie.
Zapraszamy.
Barbara Marcinik i Wojciech Dorosz – wydawca
PS.
Z reżyserem Waldemarem Modestowiczem wspominaliśmy także Ignacego Gogolewskiego. Aktor, znany nade wszystko z ról filmowych, ceniony za teatralne, obdarzony nie do pomylenia głosem, występował również w słuchowiskach Teatru PR. Nagrodzony został m.in. Splendorem Splendorów, Nagrodą Wielką oraz Grand Prix Festiwalu Dwa Teatry.
27 marca przypomnieliśmy na Scenie Teatralnej Trójki "Walizkę" Małgorzaty Sikorskiej-Miszczuk, w reżyserii Julii Wernio, uhonorowaną Grand Prix w 2009 roku na Dwóch Teatrach. Ignacy Gogolewski zagrał w tej sztuce radiowej rolę główną Fransua Żako.
Przywołaliśmy fragment tego słuchowiska.
Do powyższych jeszcze jedno smutne PS.
15 maja odszedł jeszcze jeden gigant polskiej sceny – Jerzy Trela. Wspominał go dyrektor Teatru PR Janusz Kukuła, usłyszeliśmy też fragment słuchowiska z udziałem mistrza. A na zakończenie perełka: "Przesłanie Pana Cogito" w wykonaniu Jerzego Treli.
Posłuchaj
***
Bruno Schulz, "Genialna epoka" – 15.05.22, godz. 22.05
Adaptacja i reżyseria – Waldemar Modestowicz
Realizacja – Tomasz Perkowski
Opracowanie muzyczne – Małgorzata Małaszko
Obsada:
Wojciech Pszoniak – Ojciec Józefa
Jarosław Gajewski – Józef
Anna Dereszowska – Adela
Dominka Kluźniak – Paulina
Wieńczysław Gliński – Emeryt
Adam Ferency – Szlema
Kamil Kublik – Młody Józef
Joanna Koroniewska - Polda
Czas trwania – 28’43”