Ryszard Kapuściński w reportażu "Śladami reportera"

Blanka Popowska i Ryszard Kapuściński poznali się pod koniec lat 80. w Moskwie, gdzie Kapuściński pracował nad "Imperium". Wieloletni korespondent Polskiej Agencji Prasowej, autor uznanych książek, zyskiwał sobie rozmówców szczerym uśmiechem i uważnym spojrzeniem. Wspomnieniami związanymi z dziennikarzem dzieli się również Stanisław Zawiśliński – dokumentalista, prezes Fundacji "Centrum Badań i Edukacji im. Ryszarda Kapuścińskiego".

23 stycznia minęła 15. rocznica śmierci reportera. I choć w tym roku obchody tej rocznicy nie odbędą się ze względu na pandemię, to kilka miesięcy temu – latem na warszawskim Polu Mokotowskim – odbyło się ciekawe wydarzenie. Uczniowie stołecznych szkół wzięli udział w spacerach "Śladami Ryszarda Kapuścińskiego", organizowanych przez Bożenę Dudko – asystentka reportera. Jakie ślady zostawił po sobie dziennikarz…? W reportażu zostaną wykorzystane archiwalne wypowiedzi autora "Imperium".

Ryszard Kapuściński urodził się 4 marca 1932 w Pińsku. Debiutował poetycko w wieku 17 lat, już jako dojrzały pisarz wydał dwa tomiki wierszy: w latach 80. "Notes" i "Prawa natury" w 2006 roku. Wiersze uważał za spontaniczny odruch serca, w jednym z radiowych wywiadów powiedział, że nie wyobraża sobie, by mogła istnieć jakakolwiek ludzka społeczność bez poezji. 

Owocem jego licznych podróży były książki, między innymi: "Cesarz", "Imperium", "Heban", "Podróże z Herodotem" czy "Jeszcze dzień życia". Jego publikacje zostały przetłumaczone na kilkadziesiąt języków. W latach 1958-1972 Ryszard Kapuściński pracował jako dziennikarz i korespondent Polskiej Agencji Prasowej. Był świadkiem 27 rewolucji, przebywał na frontach 12 wojen, kilka razy groziło mu rozstrzelanie. Pracę reportera uważał za rodzaj powołania. Mówił, że czuje ogromną ciekawość świata, ma wrodzoną potrzebę zadawania pytań, zrozumienia tego, co go otacza.

Autor reportaży "Szachinszach" i "Kirgiz schodzi z konia" przez wiele lat był wymieniany w gronie kandydatów do literackiej Nagrody Nobla. Uważano go za pisarza obdarzonego perfekcyjnym wyczuciem informacji, klimatu i wydarzeń. Dziś jest jednym z najczęściej tłumaczonych polskich autorów.

Nazwany "cesarzem reportażu", Kapuściński był ceniony za umiejętność syntezy oraz uniwersalność i ponadczasowy charakter poruszanych kwestii. Jego książka "Cesarz" opowiadająca o dworze etiopskiego władcy Hajle Syllasje, została powszechnie odebrana w Polsce jako alegoria dekady rządów Edwarda Gierka. Sam Kapuściński, który raz zaprzeczał, a kiedy indziej potwierdzał tę interpretację, zwykł mawiać, że jego mistrzem jest Herodot, którego uważał za "ojca reportażu". Wspominał o tym przy okazji premiery swojej książki "Podróże z Herodotem" w 2004 roku.

Ryszard Kapuściński zmarł na zawał serca 23 stycznia 2007 roku w Warszawie. Został pochowany w Alei Zasłużonych Cmentarza Wojskowego na Powązkach. Po śmierci pisarza zostało wydanych kilka jego książek, między innymi "Rwący nurt historii. Zapiski z XX i XXI wieku" oraz "To nie jest zawód dla cyników".

***

Do słuchania reportażu autorstwa Antoniego Rokickiego zatytułowanego "Śladami reportera" zapraszamy w poniedziałek (24 stycznia) od godz. 18.45 do godz. 19.00.