Owady pod lupą naukowców. Pomogą zatrzymać rozprzestrzenianie chorób?
2021-10-05, 12:10 | aktualizacja 2021-10-06, 14:10
Naukowcy z Uniwersytetu Jagiellońskiego w Krakowie odwiedzili największy park narodowy świata, znajdujący się na Grenlandii. Wszystko po to, by zbadać żyjące tam owady. Analiza ich mikrobiomu ma pomóc w leczeniu przenoszonych przez nie wirusów.
Profesor Piotr Łukasik oraz doktor Michał Kolasa z Uniwersytetu Jagiellońskiego poddali analizie organizmy żyjące na biegunie północnym. – Badaliśmy różne owady. Najbardziej interesował nas ich mikrobiom. Na ciele większości organizmów żyją bakterie lub grzyby. Często o nich słyszymy. Większość z nich, żyjących także na naszym ciele, jest neutralna lub pełni ważne role. Bakterie mogą pomagać nam w trawieniu lub chronić przed organizmami patogennymi. W przypadku innych organizmów, takich jak owady, pełnią jednak znaczne ważniejsze zadania w biologii – wyjaśniali naukowcy.
Posłuchaj
Bakterie i owady
– Nie mamy informacji na temat tego, jak bakterie symbiotyczne rozprzestrzeniają się w populacjach naturalnych. Dobrym przykładem jest bakteria o nazwie wolbachia. Infekuje ona około połowy wszystkich owadów. Kiedyś uważana była za pasożyta. Może ona bowiem wywoływać "seksmisję" wśród owadów i między innymi feminizować męskie osobniki. Dziś wiemy już, że działa także jako sojusznik i daje duże możliwości kolonizowania całych populacji owadów, nawet na skalę kontynentalną – mówili.
– Okazuje się, że bakteria ta może blokować transmisję wirusów. W wielu częściach świata praktykuje się wypuszczanie komarów zarażonych wolbachią do środowiska. W efekcie obecne populacje zostają zastąpione. Takie działania można obserwować w części Azji, Australii oraz w Brazylii – dodali.
Wpływ na środowisko
– W wielu przypadkach mikroorganizmy symbiotyczne, czyli bakterie, mają ogromny wpływ na biologię gospodarzy. Wpływają m.in. na to, czy dany owad jest zdolny do atakowania konkretnych roślin. W chwili obecnej trwają obserwacje bakterii, które mogłyby sprawić, że pszczoły miodne byłyby bardziej odporne. Kto wie, może to właśnie jest przyszłość? – podsumowali.
Grenlandia to przykład miejsca o najszybciej zmieniającym się klimacie i ekosystemie. Naukowcy z krakowskiego Zespołu Ewolucji Symbioz Wydziału Biologii Uniwersytetu Jagiellońskiego spędzili dwa tygodnie w Dolinie Zackenberg, gdzie zebrali potrzebne próbki i przeprowadzili szczegółowe obserwacje.
***
Tytuł audycji: Trójka do trzeciej
Prowadzi: Witold Lazar
Autorka materiału reporterskiego: Joanna Gąska (Radio Kraków)
Data emisji: 5.10.2021
Godzina emisji: 12.21
zch/mk