11 września. Ameryka i świat 20 lat później

Główne uroczystości na Ground Zero, w miejscu, gdzie 20 lat temu stały dwie wieże, zakończyły się wieczorem polskiego czasu. Dzwon sześciokrotnie obwieszczał minutę ciszy dla upamiętnienia wszystkich ofiar. Rozbrzmiewał o godzinach, w których samoloty wbijały się w wieże Światowego Centrum Handlu. 

Posłuchaj

51:23

Jak to, co wydarzyło się 11 września, zmieniło świat? (20 lat od ataków na WTC - audycja specjalna/Trójka)

Dodaj do playlisty

Dodaj do playlisty

– To bardzo prosta ceremonia. Podobna do tego, co było w latach ubiegłych. To znaczy ceremonia skupiona głównie na tych, którzy zginęli. Przed chwilą ojciec jednej ze stewardes, które były w jednym z samolotów, mówił, że jest bardzo ważne, żeby świat zapamiętał nie tyle liczby, ile imiona, nazwiska i twarze tych, którzy zginęli – mówił z Nowego Jorku wysłannik Polskiego Radia Wojciech Cegielski. 

WATCH LIVE: The 20th anniversary of the 9/11 attacks — 9/11/21/CNBC Television

Nazwiska wszystkich ofiar odczytywali ich krewni, Niektórzy wspominali zmarłych i opowiadali o tym, jak dla nich wyglądał 11 września 2001 roku. Wśród gości ceremonii byli też nowojorscy strażacy i policjanci, którzy 20 lat temu stracili kilkuset swoich kolegów, usiłujących uratować ludzi z płonących wież. To właśnie policjanci i strażacy wnieśli podczas ceremonii na Ground Zero amerykańską flagę. Na scenie wystąpili też Bruce Springsteen oraz lokalni artyści. Większość osób miała wpięte niebieskie wstążki, które są symbolem pamięci o ofiarach z 11 września. W uroczystościach wzięli także udział prezydenci Stanów Zjednoczonych: Joe Biden oraz jego poprzednicy, Barack Obama i Bill Clinton. 

Mija 20 lat od najtragiczniejszych zamachów w historii USA, fot. PAP/EPA/Craig Ruttle / POOL

W ostatnich dniach prezydent USA Joe Biden odtajnił kilka dokumentów związanych z zamachami z 11 września. – To są dokumenty ze śledztwa. Ich odtajnienia odmawiali i George W. Bush, i Barack Obama, i Donald Trump, ponieważ zawierają one informacje mogące mieć bardzo poważne konsekwencje polityczne dla relacji z Arabią Saudyjską. Mówią o związkach 19 terrorystów, którzy przeprowadzili ataki, z rządem tego kraju. Odtajnienia ich domagały się przez lata rodziny ofiar. Dokładną zawartość dokumentów poznamy za jakiś czas – mówił Marek Wałkuski, korespondent Polskiego Radia w USA. 

Dr Beata Górka-Winter z Centrum Europejskiego Uniwersytetu Warszawskiego zwracała uwagę na szybkie uformowanie się koalicji gotowej wspierać Amerykanów w ich walce z terroryzmem po tym, jak talibowie nie zgodzili się na wydanie Osamy Bin Ladena. – Dość szybko zgłosiła się spora liczba państw, która zgłosiła gotowość do wsparcia wojskowego USA w tej operacji – mówiła rozmówczyni Witolda Lazara. To był ten moment, kiedy, jak przypomniała, przywołano artykuł 5. Traktatu północnoatlantyckiego.  

Okładki światowych gazet dzień po zamachu z 11 września 2001 roku, fot. Walter Cicchetti/Shutterstock

11 września 2001 r. terroryści związani z al-Kaidą, posługując się samolotami pasażerskimi, zniszczyli dwa wieżowce World Trade Center w Nowym Jorku oraz część budynku Pentagonu w Arlington. Łącznie w zamachu zginęło prawie trzy tysiące osób, w tym sześcioro Polaków. Zamachowcy porwali cztery samoloty rejsowe. Trzy rozbili na wyznaczonych przez siebie budynkach, natomiast pasażerowie czwartego samolotu nie dopuścili do osiągnięcia celu porywaczy – Kapitolu w Waszyngtonie, maszyna rozbiła się na niezamieszkanym terenie. Podczas akcji ratunkowej w WTC śmierć poniosło ponad 300 strażaków i policjantów. 

9/11: Airliner hits North Tower/CNN

***