Międzynarodowy Dzień Ochrony Zabytków. Zapomniana historia pałacu Schaffgotschów w Kopicach (Leniwe przedpołudnie/Trójka)
Pałac jak z bajki, który popadł w ruinę. Rezydencja Schaffgotschów w Kopicach
2021-04-18, 12:04 | aktualizacja 2021-04-19, 14:04
18 kwietnia to Międzynarodowy Dzień Ochrony Zabytków. Jedną z budowli niesłusznie zapomnianych przez historię jest XIX-wieczny pałac w Kopicach na Górnym Śląsku. Z okazji wydania albumu "Kopice – historia utraconego piękna" w "Leniwym przedpołudniu" posłuchaliśmy o dziejach pałacu i jego niezwykłej właścicielce.
Posłuchaj
48:47
Dodaj do playlisty
Historia jak z bajki
Album "Kopice – historia utraconego piękna" Janusza Dobesza i Irmy Koziny pod redakcją Macieja Mischoka to teksty i wspomnienia poświęcone pałacowi, a także setki zdjęć. Dzięki nim poznajemy to wyjątkowe założenie pałacowo-parkowe takim, jakim było w momencie rozbudowy, która zaczęła się w drugiej połowie XIX wieku.
Historia pałacu w Kopicach rozpoczyna się jak w bajce. Owdowiała Antonina, żona ubogiego komornika Jana Gryzika, jest w trudnej sytuacji finansowej, a musi zapewnić byt dwóm córkom. Decyduje się oddać starszą z nich – wówczas czteroletnią Joannę, na wychowanie wielkiemu przemysłowcowi Karolowi Goduli. Bogacz szybko wciela się w rolę przybranego ojca i nawiązuje z dzieckiem więź. Niestety umiera, gdy Joanna ma sześć lat.
Dziecko otrzymuje w spadku całą fortunę Goduli. Dzięki wykształceniu i smykałce do zarządzania już dorosła Joanna staje się jedną z najbogatszych dam Europy. Nie przeszkodzili jej nawet pominięci, żądni śmierci rywalki, spadkobiercy, przed którymi musiała ukrywać się w klasztorze sióstr urszulanek.
"Kopice – historia utraconego piękna" Czasy świetności
W 1858 roku Joanna Gryzik została żoną Hansa Ulricha. – Stają się oni jednym z najwspanialszych małżeństw ówczesnych czasów, dożywając złotych godów – powiedział współautor albumu Maciej Mischok. Małżonkowie zamieszkują w Kopicach, gdzie przez 50 lat powstaje niezwykła rezydencja. Największa wieża była po stronie hrabiny Joanny, co świadczy o tym, że to ona zarządzała majątkiem. Oprócz tego w skład posiadłości wchodziły sala rycerska z przeszklonym dachem, sala balowa, kaplica oraz 63-hektarowy ogród zaaranżowany w stylu angielskim, ozdobiony aż 1432 rzeźbami.
Wnętrze pałacu w Kopicach w 1910 roku Foto: Polona Jaka jest przyszłość pałacu w Kopicach?
Czasy świetności Kopic zakończyły się wraz z II wojną światową – Schaffgotschowie wyjechali, a stan opustoszałych wnętrz ulegał pogorszeniu. Dziś pałac, choć wpisany do rejestru zabytków, jest ruiną. Dzięki Ministerstwu Kultury i Dziedzictwa Narodowego w Kopicach powstało mauzoleum, udało się też ekshumować ciała Joanny i pozostałych członków rodziny. Czy kiedyś uda się przywrócić rezydencję do przyzwoitego stanu?
– Pałac to bardzo duże pieniądze, ale nadzieja jest. Razem z parafią organizuję coroczne sprzątanie pałacu i parku. Został on zabezpieczony, by nie ulegał dalszemu pogorszeniu – opowiada Maciej Mischok.
Pałac w Kopicach / Schloss Koppitz 2019/Pałac w Kopicach
Ponadto w audycji:
- z jakimi problemami dzwonimy najczęściej do Telefonu Zaufania? Odpowiedzi na to pytanie szukaliśmy z prawnikiem i wolontariuszem Andrzejem Dramińskim;
- o tym, dlaczego teraz, gdy czas dziecka wypełnia w takim stopniu internet, tak ważny jest jego kontakt z tradycyjną książką.
***
Tytuł audycji: Leniwe przedpołudnie
Prowadzi: Anna Popek
Goście: Maciej Mischok (autor albumu "Kopice – historia utraconego piękna"), Andrzej Dramiński (prawnik, wolontariusz Telefonu Zaufania)
Data emisji: 18.04.2021
Godzina emisji: 11.08
kr