W poszukiwaniu "Pasażera" [POSŁUCHAJ]

  • Facebook
  • Twitter
  • Wykop
  • Mail
W poszukiwaniu "Pasażera" [POSŁUCHAJ]
Łukasz Garlicki i Anna CieślakFoto: Wojciech Kusiński/Polskie Radio

14 kwietnia minęła ósma rocznica premiery słuchowiska Darka Błaszczyka na "Scenie Teatralnej Trójki" pod tytułem "Pasażer Luter". Przypadek sprawił, że postanowiliśmy właśnie teraz powtórzyć to słuchowisko. Przypadkiem także, w ubiegłą niedzielę, przypomnieliśmy inną "muzyczną" realizację tego reżysera, czyli "Dzień, w którym umarł Prokofiew".

Posłuchaj

53:13
"Pasażer Luter" Darka Błaszczyka na "Scenie Teatralnej Trójki" (Scena Teatralna Trójki)
+
Dodaj do playlisty
+

 

Czym był "Pasażer"? Manifestem? Jakąś formą prozy? Fanzinem? Jeśli manifestem, w co wierzy polski punk, to co się z nim stało? Kim był jego legendarny autor/twórca Jacek "Luter" Lenartowicz?

To dwa skrajnie różne jego słuchowiska, choć w obu ważna jest muzyka i oba stanowią fantazje, oparte na biografiach ludzi muzyki. To, że bohaterowie pochodzą z różnych muzycznych światów, czyni zestawienie tych słuchowisk szczególnie atrakcyjnym.

"Pasażer Luter" jest poza tym, w odróżnieniu od "Dnia, w którym…", autorskim słuchowiskiem Darka Błaszczyka, który w roli reżysera wystąpił po raz pierwszy w 2009 roku na STT. Znalazł się on bowiem w finale konkursu Polskiego Radia "Nowe Słuchowiska".

Poniżej przywołaliśmy tekst, który towarzyszył premierze "Pasażera Lutra". Została ona określona w nim "docudramą". Jest nią od strony formalnej, ale część dokumentalna zdominowała dramaturgię w tym słuchowisku.

Dodajmy jeszcze, że świat polskiego punka zaludniali nie do końca "grzeczni chłopcy", byli wśród nich jednak wyjątkowi młodzi ludzie, jak "Luter" właśnie (25.06.1961-18.07.2004).

Powtórkę słuchowiska poprzedził tradycyjny wstęp. Tym razem o wypowiedź poprosiliśmy… Marka Wiernika.

***

"Pasażer Luter" stylistycznie jest swego rodzaju docudramą. W warstwie dokumentalnej to historia poszukiwania pewnego tekstu sprzed lat. Tekstu/manifestu napisanego w okresie początków polskiego punka (przełom lat 70./80.) przez Jacka "Lutra" Lenartowicza, który był współzałożycielem jednego z pierwszych polskich zespołów punkrockowych, Deadlock z Trójmiasta.

Poszukiwanie przez bohatera słuchowiska (Ten - Łukasz Garlicki) tajemniczego tekstu będzie zarazem odkrywaniem legendarnej niemal postaci "Lutra", perkusisty i autora tekstów, czołowej postaci polskiego punka. Jako pierwszy w Polsce pod koniec lat 70. wydawał on fanzina "Pasażer" (fanzin – skrót od ang. fan magazine, nieprofesjonalne pismo tworzone przez osobę bądź grupę osób, miłośników jakiegoś tematu).

Jednak równolegle krążyły wówczas wieści, że "Luter" napisał tekst "Pasażer", który mógł być równie dobrze powieścią/manifestem/scenariuszem albo… konfabulacją. Bohater, przygotowując się do realizacji filmu dokumentalnego o "Lutrze" i tekście "Pasażera", przeprowadza rozmowy z rzeczywistymi uczestnikami tamtych zdarzeń – przyjaciółmi "Lutra": Tomkiem "Menem" Świtalskim, Tomkiem "Rastkiem" Szczecińskim, Piotrem Rypsonem czy Tomkiem Lipińskim.

Partie dokumentalne słuchowiska stają się dla bohatera impulsem do jego własnych wspomnień z lat 80., kiedy był nastolatkiem. Pierwsze fascynacje muzyczne, filmowe, towarzyskie. Pierwsze inicjacje. Praca nad dokumentem o "Lutrze" staje się zarazem podróżą do jego własnej przeszłości, spotkania z duchem nieżyjącego Brata (Krzysztof Szczerbiński), który wprowadzał go wtedy w dorosłość. Właściwie ta podróż do przeszłości staje się dla niego w pewnym momencie ważniejsza od samego zadania, jakim było rozwiązanie zagadki legendarnego tekstu. Część fabularna jest w dużej mierze autobiograficzna.

"Pasażer Luter" jest ostatnią częścią tryptyku młodzieńczego Darka Błaszczyka (poprzednie to adaptacja "Fabula rasa" Stachury z Mariuszem Bonaszewskim oraz "Rilke & Lou" na podstawie korespondencji Rainera Marii Rilkego i Lou Andreas Salome, z Danutą Stenką, Adamem Woronowiczem i Agatą Zubel), odnoszącego się do jego fascynacji i inspiracji z lat 80.

PS: Za tydzień zaprosimy na kwietniową premierę. Przypominamy, że przywołujemy na STT trzy razy w miesiącu słuchowiska z Archiwum Polskiego Radia, a w każdą ostatnią niedzielę miesiąca prezentujemy premiery. Dbamy o to, by pojawiała się u nas nade wszystko polska dramaturgia współczesna.

Darek Błaszczyk – "Pasażer Luter" 

Autor/reżyser/opracowanie muzyczne: Darek Błaszczyk
Realizator: Andrzej Brzoska
Nagrania wywiadów: Adam Wilk
Obsada: Ten – Łukasz Garlicki, Brat – Krzysztof Szczerbiński, Siwy – Józef Pawłowski, Dziewczyna – Anna Cieślak, Kierowca – Paweł Szczesny, Tata – Andrzej Blumenfeld oraz w nagraniach dokumentalnych: Tomasz "Men" Świtalski, Piotr Rypson, Tomek "Rastek" Szczeciński, Tomek "Franz" Lipiński
Czas trwania: 44’57”

***

Na "Scenę Teatralną Trójki" zapraszamy w niedzielę (18 kwietnia) od godz. 20.05 do godz. 21.00,

Barbara Marcinik oraz Kuba Sadowski – wydawca.

Polecane