Polska kinematografia przed i po 11 listopada
2020-11-11, 18:11 | aktualizacja 2020-11-12, 12:11
Odzyskanie niepodległości spowodowało prawdziwą erupcję patriotycznych filmów. Rodzima kinematografia, dotychczas krępowana zaborczą cenzurą, teraz błyskawicznie zareagowała na bieżące wydarzenia, zaczęła też opowiadać o tym, jak powstała niepodległa Polska.
Jak się okazuje, polska kinematografia dwudziestolecia międzywojennego stosunkowo często zajmowała się tematyką 11 listopada 1918. Opowiadała o tym wprost lub podejmowała tematykę blisko związaną z wydarzeniami, które doprowadziły do odzyskania niepodległości. Były to zarówno filmy fabularne, jak i dokumenty. Niestety, niewiele z nich dotrwało do naszych czasów.
Posłuchaj
- Kinematografia, którą uznajemy za polską, istniała także przed I wojną światową i rozwijała się przede wszystkim w zaborze rosyjskim. Jednak musiała się tutaj borykać z ostrą cenzurą i jakkolwiek próbowano przemycać wątki patriotyczne czy niepodległościowe, były one bardzo źle widziane. A takie filmy były albo okrojone, albo wstrzymywano ich produkcję - mówi Michał Pieńkowski, filmograf z Filmoteki Narodowej - Instytutu Audiowizualnego.
- To się błyskawicznie zmieniło po 11 listopada: kiedy tylko zniknęły dotychczasowe bariery, to niemal natychmiast takie filmy zaczęły się pojawiać. Już od 1919 zaczęto produkować filmy patriotyczne albo opowiadające o I wojnie światowej, czyli wydarzeniach, które w pamięci widzów były jeszcze bardzo świeże - tłumaczy ekspert.
- Oczywiście musiały to być jakieś historie romansowe, ale osnute na historycznym tle i prawdziwych wydarzeniach. I jednym z takich filmów jest "Cud nad Wisłą", zrealizowany zaledwie kilka miesięcy po prawdziwej bitwie. Co ciekawe, nawet w filmach fabularnych pojawiały się dokumentalne wstawki - dodaje.
W starym kinie "Cud nad Wisłą" 1921/YouTube tomczyks
W audycji ponadto:
- Marek Żydowicz o rozpoczynającym się w sobotę 28. Międzynarodowym Festiwalu Filmowym EnergaCamerimage oraz o poprzednich jego edycjach;
- aktorzy Borys Szyc, Jan Marczewski i Józef Pawłowski oraz autor zdjęć Piotr Śliskowski o pracy na planie filmu "Piłsudski" Michała Rosy;
- Muzeum Historii Polski zaprasza do udziału w grze online "15. Przystanek Niepodległość";
- muzyka i polskie piosenki (nie tylko) filmowe.
Więcej ważnych informacji i rozmów z ludźmi kina można na stronach audycji "Trójkowo, filmowo" i "Fajny film".
***
Tytuł audycji: Audycja specjalna
Prowadzi: Ryszard Jaźwiński
Goście: Michał Pieńkowski (filmograf, Filmoteka Narodowa - Instytut Audiowizualny), Marek Żydowicz (dyrektor Międzynarodowego Festiwalu Filmowego EnergaCamerimage)
Data emisji: 11.11.2020
Godzina emisji: 16.05
pr