Pożyczone słowa i wiele innych spraw (Zagadkowa niedziela/Trójka)
Taki dynks, który służy do tentegowania
2020-10-25, 11:10 | aktualizacja 2020-10-26, 06:10
Czy wiecie, czym jest wihajster, do czego służy i skąd się wziął w języku polskim? Okazuje się, że w naszym języku ojczystym jest wiele słów, chociaż może nie tak dziwnych, które pożyczyliśmy z innych języków. I o nich właśnie pisze w swojej najnowszej książce Michał Rusinek.
Wirus, kabanos, krawat czy wspomniany już wihajster to tylko niektóre ze słów, które doskonale funkcjonują w języku polskim, jednak trafiły do niego z innych języków. Można powiedzieć, że zostały pożyczone. I właśnie o tym mówi książka literaturoznawcy, tłumacza i pisarza dr. Michała Rusinka "Wihajster, czyli przewodnik po słowach pożyczonych".
Posłuchaj
1:40:11
Dodaj do playlisty
Czym jest tytułowy wihajster? – To jedno z takich słów, które zostało wymyślone po to, żebyśmy mogli nazwać coś, czego nazwę chwilowo zapomnieliśmy. To takie słowo-prowizorka – tłumaczy Michał Rusinek. – Krótko mówiąc wihajster to taki dynks, który służy do tentegowania – dodaje ze śmiechem.
Słowo wihajster przyszło do nas z Niemiec. Gdyby przetłumaczyć dokładnie wszystkie jego składowe – Wie heißt er? – to otrzymamy pytanie "jak on się nazywa?" I właśnie z tego zarówno Niemcy, jak i Polacy zrobili jedno słowo: wihajster.
Ale również inne narody pożyczają sobie słowa polskie. Jednym z nich jest "spruce", po angielsku oznaczające świerk. – Prawdopodobnie wzięło się ono stąd, że w XVII wieku Anglicy z Polski sprowadzali drewno, m.in. świerkowe. I ono było opisane, skąd pochodziło – tłumaczy Michał Rusinek.
– Świerk akurat pochodził z Prus i tak był opisany. W efekcie Anglicy wzięli sobie nie tylko drewno, ale i pożyczyli słowo oznaczające, co prawda nie sam świerk, ale miejsce, z którego on pochodził – kończy dr Rusinek.
Michal Rusinek i jego "Wihajster"/YouTube Rozmawiam, bo lubię
W programie ponadto:
- rozmowa z 12-letnią Marysia Błaszczyk i jej kolegami, którzy wymyślili i zrealizowali wg własnego pomysłu film "Aparat", który zdobył już ważną nagrodę;
- 11-letnia Kasia Wincza opowiada o pracy w dubbingu;
- psycholog Magdalena Trubalska mówi o akcji "Poznaj swoje moce rodzinne", czyli o budowaniu zdrowych relacji w rodzinie podczas kwarantanny.
***
Tytuł audycji: Zagadkowa niedziela
Prowadzi: Katarzyna Stoparczyk
Goście: Magdalena Trubalska (psycholog), dr Michał Rusinek (literaturoznawca, tłumacz, pisarz, autor książki "Wihajster, czyli przewodnik po słowach pożyczonych")
Data emisji: 25.10.2020
Godzina emisji: 9.07
pr