Jak doszło do uchwalenia Konstytucji 3 maja? (Popołudnie z Trójką w domu)
Trójka|Popołudnie z Trójką w domu
XVIII-wieczna polityka i kultura oraz znaczenie Konstytucji 3 maja. Lekcja historii z Trójką!
2020-05-03, 18:05 | aktualizacja 2020-05-04, 11:05
3 maja 2020 roku to dzień 229. rocznicy uchwalenia ustawy regulującej ustrój prawny Rzeczypospolitej Obojga Narodów, najczęściej nazywanej po prostu Konstytucją 3 maja. Wraz z zaproszonymi ekspertami przyjrzeliśmy się nie tylko historii samej konstytucji, ale także kulturze i obyczajom panującym w czasie jej podpisania, czyli w 1791 roku.
Posłuchaj
Dodaj do playlisty
– W dniu 6 października 1788 roku obrady rozpoczął sejm ordynaryjny, zwyczajowo mający obradować sześć tygodni. Rychło zamienił się on w ekstraordynaryjny, który obradował przez cztery lata, od 1790 roku w podwójnym składzie, kiedy to dołączyli posłowie z przeprowadzonych nowych wyborów. Wybrani posłowie reprezentowali różne poglądy – od regalistów, czyli zwolenników króla Stanisława Augusta, przez stronnictwo patriotyczne, czyli zwolenników reform wywodzących się z familii, po konserwatywnych przedstawicieli dawnego szlacheckiego republikanizmu, zwolenników liberum veto. O ironio, decyzja o wyborze posłów, zamiast wzmocnić przeciwników zmian, dała przewagę zwolennikom reform. Przygotowywany projekt konstytucji był kompromisem pomiędzy postulatami obozu króla, a stronnictwa reform. W wypracowanym ostatecznie kształcie burzył dotychczasowy porządek i wprowadzał nowy, wolny od wad, które dotychczas niszczyły państwo – opowiadał prof. Janusz Pezda z Instytutu Historii Uniwersytetu Jagiellońskiego. – Konstytucja majowa stała się symbolem dla następnych pokoleń Polaków w walkach o wskrzeszenie ojczyzny – podsumował historyk.
Ponadto w audycji:
- Jarosław Dumanowski, historyk kuchni z Uniwersytetu Mikołaja Kopernika w Toruniu, opowiedział, czym zajadali się ludzie w tamtym czasie;
- XVIII-wieczna muzyka i instrumenty, które omówił Michał Margański wraz z Andrzejem Sułkiem, kierownikiem redakcji muzycznej radiowej Dwójki;
- Jakie dyscypliny sportu najchętniej uprawiano ponad 200 lat temu? O tym, a także o kulturze politycznej tamtego okresu mówiła historyk literatury i kultury Elżbieta Wichrowska;
- Trener psów Łukasz Wacławski o dawnych rasach psów.
***
Tytuł audycji: Popołudnie z Trójką w domu
Prowadzi: Hirek Wrona
Autor materiału dodatkowego: Michał Margański
Goście: Jarosław Dumanowski (historyk kuchni z Uniwersytetu Mikołaja Kopernika w Toruniu), prof. Janusz Pezda (Instytut Historii Uniwersytetu Jagiellońskiego), Andrzej Sułek (kierownik muzyczny redakcji radiowej Dwójki), Łukasz Wacławski (behawiorysta i trener psów), Elżbieta Wichrowska (historyk literatury i kultury, Uniwersytet Warszawski)
Data emisji: 03.05.2020
Godziny emisji: 16.31, 16.45, 17.18, 17.41, 18.20, 18.37, 18.47
kr