Co doprowadziło do upadku komunizmu w Polsce? (Białe plamy/Trójka)
Wiosna 1989 – zmierzch komunizmu w Polsce
2019-06-05, 23:06 | aktualizacja 2019-06-24, 17:06
– Był cały szereg czynników wewnętrznych i zewnętrznych, jak Pieriestrojka Gorbaczowa, które doprowadziły do tego, co stało się w Polsce w 1989 roku – mówi prof. Antoni Dudek.
Posłuchaj
Dodaj do playlisty
30 lat temu, 4 czerwca 1989 r., na mocy porozumień między władzami PRL a częścią opozycji odbyły się częściowo wolne wybory parlamentarne. Zwycięstwo "S" otworzyło nową epokę w najnowszych dziejach Polski oraz wpłynęło na proces upadku komunizmu w Europie Środkowej.
Korzeni procesu transformacji historycy dopatrują się w zmianie sytuacji międzynarodowej, która nastąpiła w połowie lat osiemdziesiątych. Zapoczątkowany po dojściu do władzy Michaiła Gorbaczowa proces reform w ZSRS oznaczał jednocześnie przyzwolenie dla zmian w innych krajach komunistycznych.
Momentem przełomu były obrady X Plenum KC PZPR ze stycznia 1989 r. W jego trakcie przyjęto "Stanowisko KC PZPR w sprawie pluralizmu politycznego i pluralizmu związkowego". Dokument ten był faktyczną zgodą na legalizację "Solidarności". 27 stycznia 1989 r. doszło do pierwszego od września roboczego spotkania Wałęsy i Kiszczaka w Magdalence, na którym ustalono procedurę obrad, ich zakres oraz termin rozpoczęcia. Obrady Okrągłego Stołu ruszyły 6 lutego 1989 r. w Warszawie
Zwycięstwo "S" pozwoliło doprowadzić do powołania na stanowisko szefa Rady Ministrów Tadeusza Mazowieckiego. Ukoronowaniem zwycięstwa z 4 czerwca było uzyskanie przez premiera wotum zaufania: 24 sierpnia 1989 r. zdobył poparcie 378 posłów spośród 423 biorących udział w głosowaniu.
Kilka tygodni później w krajach Europy Środkowej rozpoczęły się przemiany, które doprowadziły do upadku systemów komunistycznych. Za symboliczny początek Jesieni Narodów uważane są wybory z 4 czerwca 1989 r.
Zapraszamy do słuchania dołączonej audycji.
***
Tytuł audycji: Białe plamy
Prowadzi: Mirosław Biełaszko
Goście: prof. Antoni Dudek (politolog, profesor nauk humanistycznych, członek Rady Instytutu Pamięci Narodowej, profesor zwyczajny Uniwersytetu Kardynała Stefana Wyszyńskiego w Warszawie), prof. Jerzy Eisler (historyk, profesor nauk humanistycznych, nauczyciel akademicki)
Data emisji: 5.06.2019
Godzina emisji: 22.04
IAR/ml