Nagroda Mediów Publicznych Cogito - wybrano 7 książek

Laureat nagrody Cogito zostanie wybrany we wrześniu 2008 roku.

Jury Nagrody Mediów Publicznych Cogito, w składzie: Julia Hartwig (przewodnicząca), Jerzy Jarzębski, Janusz Krasiński, Adam Pomorski, Iwona Smolka, Piotr Wojciechowski, 30 czerwca 2008 r. wybrało 7 książek, nominowanych do nagrody Cogito. Nazwisko laureata jury konkursu ogłosi w drugiej połowie września 2008 roku.

Wśród 7 dzieł nominowanych do nagrody Cogito znalazły się: „Sprzedana muzyka” Andrzeja Bieńkowskiego (Wydawnictwo Czarne, Wołowiec), „Poemat odjazdu” Andrzeja Mandaliana (Wydawnictwo Sic!, Warszawa), „Twarz Tuwima” Piotra Matywieckiego (Wydawnictwo W.A.B., Warszawa), „Cała radość życia. Na Wołyniu, w Kazachstanie, w Polsce. Wspomnienia” Franceski Michalskiej (Oficyna Literacka Noir sur Blanc, Warszawa), „Czarny Ogród” Małgorzaty Szejnert (Wydawnictwo ZNAK, Kraków), „Bieguni” Olgi Tokarczuk (Wydawnictwo Literackie, Kraków) oraz „Poeta rozmawia z filozofem” Adama Zagajewskiego (Fundacja Zeszytów Literackich, Warszawa).

Jury wybrało książki spośród 25 pozycji zakwalifikowanych do II etapu. Wśród pozostałych tytułów znalazły się: „Niepamięć” Katarzyny Banachowskiej-Jaśkiewicz (Wydawnictwo WAM, Kraków), „PIT” Jacka Bieruta (Wydawnictwo ATUT, Wrocław), „Rozdziały” Tamary Bołdak-Janowskiej (Wspólnota Kulturowa "Borussia", Olsztyn), „Lód” Jacka Dukaja (Wydawnictwo Literackie, Kraków), „Cudze pole. Przypadki księdza Grosera” Jana Grzegorczyka (Wydawnictwo ZYSK i S-ka, Poznań), „Ostatnia Wieczerza” Pawła Huelle (Wydawnictwo ZNAK, Kraków), „Dziewczyna z zapałkami” Anny Janko (Wydawnictwo Nowy Świat, Warszawa), „Rozbitek@brzeg.pl” Krystyny Januszewskiej (Wydawnictwo ZYSK i S-ka, Poznań), „Kołysanka dla wisielca” Huberta Klimko-Dobrzanieckiego (Wydawnictwo Czarne, Wołowiec), „Przelotem” Urszuli Kozioł (Wydawnictwo Literackie, Kraków), „Odkrytki” Bogusława Latawca (PIW Warszawa), „Katyń. Post Mortem” Andrzeja Mularczyka (Wydawnictwo Literackie MUZA, Warszawa), „Wariant do sprawdzenia” Krzysztofa Niewrzędy (Wydawnictwo FORMA, Szczecin-Bezrzecze), „Kotka Brygidy” Joanny Rudniańskiej (Wydawnictwo Pierwsze, Żabia Wola), „Oberki do końca świata” Wita Szostaka (PIW Warszawa), „Nagrobek z lastryko” Krzysztofa Vargi (Wydawnictwo Czarne, Wołowiec), „Pensum” Adama Wiedemanna (Wojewódzka Biblioteka Publiczna i Centrum Animacji Kultury w Poznaniu) i „Spamy miłosne” Agnieszki Wolny-Hamkało (Wydawnictwo a5, Kraków).

*****

Polskie Radio SA i Telewizja Polska S.A. ufundowały Nagrody Mediów Publicznych w dziedzinie literatury pięknej i współczesnej muzyki poważnej, których celem jest wspieranie i popularyzowanie polskiej twórczości oraz uczestnictwa w kulturze. To ze strony nadawców publicznych potwierdzenie woli jak najbliższej współpracy ze wszystkimi środowiskami twórczymi. Kandydatury do nagród mogą zgłaszać między innymi instytucje związane z kulturą, wydawnictwa książkowe i fonograficzne oraz członkowie jury, którzy wyłaniają jednego laureata w każdej z kategorii.

Nagrody Polskiego Radia i Telewizji Polskiej będą przyznawane co roku w dwóch kategoriach:
1. nagroda Opus – kompozytorowi polskiemu za utwór muzyczny, którego pierwsze wykonanie i upowszechnienie nastąpiły w roku poprzedzającym przyznanie nagrody;
2. nagroda Cogito – autorowi najlepszej książki z dziedziny literatury pięknej, o szczególnych walorach artystycznych, napisanej i wydanej w języku polskim, której pierwsze wydanie nastąpiło w roku poprzedzającym przyznanie nagrody.

Nagrody Mediów Publicznych w pierwszej edycji zostaną przyznane za dzieła literackie i muzyczne, które pierwsze wydanie lub wykonanie miały w 2007 r. Laureatem nagrody Opus został Paweł Mykietyn, którego uhonorowano 27 czerwca 2008 r., podczas uroczystej gali w Studiu Koncertowym Polskiego Radia im. Witolda Lutosławskiego. Nazwisko laureata nagrody Cogito zostanie ogłoszone we wrześniu br.

Więcej o Nagrodach Mediów Publicznych: www.nagrody-mediow-publicznych.pl

*****

NOMINOWANI DO NAGRODY MEDIÓW PUBLICZNYCH COGITO

Andrzej Bieńkowski urodził się w 1946 roku w Warszawie. Studiował na Wydziale Malarstwa, następnie Grafiki ASP w Warszawie. Dyplom otrzymał w 1971 roku. Obecnie jako profesor prowadzi pracownię malarstwa i rysunku na Wydziale Wzornictwa ASP w Warszawie. Twórczość Andrzeja Bieńkowskiego była prezentowana na ponad trzydziestu wystawach indywidualnych i ponad stu wystawach zbiorowych w kraju i zagranicą ( Danii, Szwecji, Włoszech, Japonii, Niemczech, Szwajcarii), a jego obrazy znajdują się w zbiorach muzealnych i kolekcjach prywatnych na całym świecie. Od 1978 roku Andrzej Bieńkowski dokumentuje muzykę wiejską w Polsce, a od kilku lat także na Ukrainie (Polesie Wołyńskie). Wspólnie z żoną Małgorzatą zgromadził największe w kraju prywatne zbiory, dokumentujące muzykę wsi, na które składają się fotografie, nagrania audio, wideo, filmy dokumentalne. Autor książek „Ostatni wiejscy muzykanci - ludzie, obyczaje, muzyka” oraz „Sprzedana muzyka” (Czarne, 2007). Laureat nagrody im. Oskara Kolberga w 1995 roku.

Andrzej Mandalian urodził się w 1926 roku w Szanghaju. Poeta, tłumacz, scenarzysta filmowy. Syn działaczy komunistycznych, uczestników rewolucji w Chinach i wojny domowej w Hiszpanii. Od 1927 przebywał w ZSRR. W 1945 rozpoczął studia medyczne w Moskwie. W 1947 przyjechał na stałe do Polski. W 1951 ukończył studia medyczne w Akademii Medycznej w Warszawie. Jako poeta debiutował w 1950 roku. W latach 70. związany z opozycją demokratyczną. Tłumaczył m.in. poezje Osipa Mandelsztama, Bułata Okudżawy, Josifa Brodskiego.

Piotr Matywiecki urodził się w 1943 roku w Warszawie. Poeta, eseista, jest autorem siedmiu tomów wierszy. Matywiecki publikuje raczej rzadko, za to każdy tomik przygotowuje niezwykle starannie. Jego twórczość mieści się w klasycyzującym nurcie współczesnej poezji polskiej. Nieprzeciętne zainteresowanie wzbudziła przygotowana przez niego dwutomowa antologia poezji polskiej „Od początku” (1997), gromadząca wiersze powstałe od średniowiecza do wieku XX. Najważniejszym dziełem w dotychczasowym dorobku Matywieckiego pozostaje obszerna, licząca ponad 500 stron, książka eseistyczna „Kamień graniczny” (1994), publikacja szeroko komentowana, uhonorowana m.in. prestiżową nagrodą PEN-Clubu, która jest swoistym rozrachunkiem autora z tematem Holocaustu.

Franceska Michalska urodziła się w 1923 roku w Kamieńcu Podolskim. Cudem przeżyła wielki głód na Ukrainie. W 1936 roku jej rodzina wraz z wielotysięcznymi rzeszami Polaków z obszarów Polski przedrozbiorowej została zesłana do Kazachstanu. Michalska ukończyła szkołę felczerską w Petropawłowsku w grudniu 1941 roku, najtrudniejszą jednoosobową praktykę medyczną odbyła na głębokiej prowincji Kazachstanu, a potem w latach 1942-44 rozpoczęła studia medyczne – najpierw w Ałma-Acie, potem w Charkowie i Czerniowcach, zakończone we Wrocławiu po samotnej oficjalnej repatriacją do Polski. Od 1955 r. mieszka w Siemiatyczach na Podlasiu. Całe życie zawodowe poświęciła pracy w tamtejszym szpitalu, gdzie była ordynatorem oddziału dziecięcego. Do dzisiaj jest znanym w całej okolicy pediatrą, odwiedzanym przez pacjentów także z innych regionów.

Małgorzata Szejnert jest absolwentką Uniwersytetu Warszawskiego. Dziennikarka, przez piętnaście lat prowadziła dział reportażu „Gazety Wyborczej”. Jest autorką m.in. książki „Szczecin: grudzień – sierpień – grudzień” (z Tomaszem Zalewskim), rozmów z Bohdanem Korzeniewskim „Sława i infamia”, „Śród żywych duchów”. „Czarny ogród” to historia Giesche, powstawania Giszowca i Nikiszowca oraz kilku wybranych rodów tam mieszkających.

Olga Tokarczuk urodziła się w 1962 roku w Sulechowie, studiowała psychologię na Uniwersytecie Warszawskim, mieszka w Wałbrzychu. Wybitna prozaiczka i eseistka, wielbicielka Junga, znawczyni filozofii i wiedzy tajemnej. Pierwsze opowiadania drukowała w 1979 roku w popularnym wówczas piśmie młodzieżowym „Na przełaj", a także wrocławskiej „Mandragorze”. W „Życiu Literackim” ukazywały się jej wiersze, które złożyły się na arkusz poetycki „Miasto w lustrach” (1987). Jej właściwym debiutem była powieść „Podróż ludzi Księgi” (1993) nagrodzona przez Polskie Towarzystwo Wydawców Książek. Jej najbardziej znane książki to „Prawiek i inne czasy” (1996), „Dom dzienny, dom nocny” (1998), „Gra na wielu bębenkach” (2001), „Ostatnie historie” (2004). Na podstawie jej utworów powstają inscenizacje teatralne, a niektóre doczekały się także ekranizacji („Żurek” w reżyserii R. Brylskiego). Trzykrotnie nominowana do Nagrody NIKE, za każdym razem zdobywała Nagrodę Czytelników. Laureatka Nagrody Fundacji Kościelskich (1997) oraz Paszportu „Polityki” (1997). Jej książki tłumaczono na wiele języków, m.in. niemiecki, angielski, francuski, hiszpański, węgierski, litewski, czeski, duński, estoński, serbski, szwedzki, włoski. Była nominowana do Międzynarodowej Dublińskiej Nagrody Literackiej, odebrała prestiżową nagrodę niemiecką Mosty Berlina (wraz z Ester Kinsky, tłumaczką „Domu dziennego, domu nocnego”).

Adam Zagajewski urodził się w 1945 roku we Lwowie, ale wkrótce po jego narodzinach rodzice powrócili w ramach akcji repatriacyjnej do Polski. Dzieciństwo spędził na Śląsku, w Gliwicach, lata uniwersyteckie – w Krakowie. Poeta, prozaik, eseista, laureat prestiżowych nagród literackich, tłumaczony na wiele języków. Prowadził zajęcia z filozofii, pracował w redakcji czasopism „Student” i „Odra” i szybko zdobył sławę czołowego poety swego pokolenia. W latach siedemdziesiątych związany z niezależnym ruchem literackim, był współautorem (z Julianem Kornhauserem) programu ideowo-artystycznego formacji poetyckiej „Nowa Fala” (opublikowali wspólnie książkę „Świat nie przedstawiony”). W połowie lat 70. działał w opozycji demokratycznej w Polsce, był m.in. sygnatariuszem „Memoriału 59” (grudzień 1975), wyrażającego protest przeciw projektowanym zmianom w Konstytucji PRL, w wyniku czego został objęty zakazem druku. Uczestniczył w tworzeniu niezależnego pisma literacko-społecznego „Zapis”, był współzałożycielem i wykładowcą niezależnego Towarzystwa Kursów Naukowych. Od 1982 roku mieszkał w Paryżu. Członek redakcji „Zeszytów Literackich”, wykładowca uniwersytetu w Houston. Od 2007 prowadzi zajęcia na University of Chicago w Committee on Social Thought. W 2002 powrócił na stałe do Polski. Mieszka w Krakowie.

Na podstawie materiałów wydawców i Instytutu Książki.