Zawsze nie ma nigdy. Jerzy Pilch w rozmowach z Eweliną Pietrowiak

Jerzy Pilch, Ewelina Pietrowiak
Zawsze nie ma nigdy. Jerzy Pilch w rozmowach z Eweliną Pietrowiak

W "Zawsze nie ma nigdy" Jerzy Pilch, mistrz opowiadania, którego styl i poczucie humoru czytelnicy rozpoznają bez pudła, wraca do wiślańskich i krakowskich czasów, do studiów, pracy w "Tygodniku Powszechnym", przeprowadzki do Warszawy. Za bohatera opowieści często wybiera szczegół, biurko, pudełka czy ołówki, niemo przypatrujące się burzliwym kolejom Pilchowego żywota.

To przejmujące sprawozdanie z życia, jak na Pilcha przystało, przesiąknięte jest miłością do literatury, pisania, czytania, do pisarzy i pisarek wreszcie.

Wywiad ten pozwala też się przekonać, jak prawdziwe jest obiegowe powiedzenie – tyle że w odwróconej wersji – że na inteligentne pytanie padnie inteligentna odpowiedź. Ewelina Pietrowiak – reżyserka teatralna i operowa, scenografka – okazuje się wytrawnym rozmówcą. Pyta o rzeczy ważkie i banalne, podnosi kwestie filozoficzne i podpytuje o bieżące wydarzenia. Wydobywa z Pilcha tę gorzką intymność, która zachwyca i przejmuje każdego, kto miał okazję się z nim zetknąć.

Zawsze nie ma nigdy to nie tylko świetna lektura, obowiązkowa dla fanów Pilchowej frazy, ale też prawdziwy album. Książka zawiera kilkadziesiąt nigdy wcześniej niepublikowanych fotografii – z czasów studenckich, okresu krakowskiego, warszawskiego i oczywiście z dzieciństwa. Na okładce pierwsza z nich – mały Jurek jest pochłonięty dziełem wstrząsającym i ostatecznym, czyli numerem „Przeglądu Sportowego”.



Jerzy Pilch (ur. 1952 r. w Wiśle) – pisarz, dramaturg, felietonista. Na jego frazie wychowało się całe pokolenie polskich czytelników.

Był felietonistą „Polityki”, „Dziennika”, „Przekroju”. W 2015 roku powrócił na łamy „Tygodnika Powszechnego” z cyklem „Autobiografia w sensie ścisłym”.

W 1988 roku zadebiutował tomem opowiadań „Wyznania twórcy pokątnej literatury erotycznej”, nagrodzonym Nagrodą Fundacji im. Kościelskich (1989).

Ośmiokrotnie nominowany do literackiej Nagrody Nike.

Cztery jego książki znalazły się w finalne Nike: „Tezy o głupocie, piciu, umieraniu” (1998), „Bezpowrotnie utracona leworęczność” (1999), „Pod Mocnym Aniołem” (2001) i „Moje pierwsze samobójstwo” (2007). Powieść „Pod Mocnym Aniołem” została laureatką tej nagrody. Nominację dostał również „Dziennik” – do Nagrody Literackiej Nike za 2013  rok.

Laureat Paszportu Polityki za książkę „Bezpowrotnie utracona leworęczność” (1998).

Laureat Nagrody „Odry” za rok 2013 za powieść „Wiele demonów” i „Drugi dziennik”. „Wiele demonów” została wyróżniona również Nagrodą Literacką Gdynia za rok 2014.

Dwa razy jego utwory znalazły się na liście stu najlepszych książek w USA wytypowanych przez magazyn „Kirkus Reviews”: „Tysiąc spokojnych miast” (2010) i „Moje pierwsze samobójstwo” (2012).

Powieść „Spis cudzołożnic. Proza podróżna” w 1994 roku doczekała się ekranizacji – autorem scenariusza i odtwórcą głównej roli jest Jerzy Stuhr. Na początku 2014 roku na ekran trafiła również adaptacja „Pod Mocnym Aniołem” w reżyserii Wojciecha Smarzowskiego.

Jerzy Pilch jest autorem scenariuszy dwóch filmów z serii „Święta polskie”, tj. „Żółty szalik” (2000) w reżyserii Janusza Morgensterna i „Miłość w przejściu podziemnym” (2006) w reżyserii Janusza Majewskiego.


Ewelina Pietrowiak – reżyser teatralna i operowa, scenograf.

Absolwentka Wydziału Reżyserii warszawskiej Akademii Teatralnej im. A. Zelwerowicza, Wydziału Architektury Politechniki Poznańskiej oraz Podyplomowych Studiów na Uniwersytecie Muzycznym im. F. Chopina w Warszawie.

Zadebiutowała w 2006 roku „Pokojówkami” Jeana Geneta – sztuka została wystawiona w warszawskim Teatrze Ateneum. Na tej scenie zrealizowała również „Sonatę jesienną” Ingmara Bergmana, „Trash story czyli sztukę niepamięci” Magdaleny Fertacz oraz „Kasta la Vista” Sébastiena Thiéry. Reżyserowała między innymi w warszawskim Teatrze Syrena i Teatrze Dramatycznym.

W teatrze operowym zadebiutowała w sezonie 2007/2008 realizacją „Jutra” Tadeusza Bairda w Operze Wrocławskiej. Wyreżyserowała między innymi „Halkę” Stanisława Moniuszki, „Matkę czarnoskrzydłych snów” Hanny Kulenty, „Uprowadzenie z seraju” W.A. Mozarta, prapremiery oper  Zygmunta Krauzego „Pułapka” oraz Aleksandra Nowaka „Space Opera”.

W latach 2011–2013 pełnia funkcję dyrektor artystycznej Teatru im. L. Solskiego w Tarnowie.

Jest laureatką wielu nagród za prace scenograficzne i reżyserskie. W 2010 roku została nominowana do Paszportu Polityki w kategorii Muzyka Poważna za realizacje operowe.

(mat. prom.)