"Lachert i Szanajca": opowieść o zderzeniu ideałów z rzeczywistością

Posłuchaj

"Lahert i Szanajca": opowieść o zderzeniu ideałów z rzeczywistością (Radiowy Dom Kultury/Trójka)

Dodaj do playlisty

Dodaj do playlisty

Beata Chomątowska jest autorką książek "Stacja Muranów" i "Prawdziwych przyjaciół poznaje się w Bredzie". - Pisząc "Stację Muranów" dowiedziałam się o istnieniu kogoś takiego jak Bogdan Lachert. Był architektem Muranowa. Nic o nim nie było wiadomo. Zaczęłam szukać i tak dowiedziałam się o jego istnieniu, o projekcie osiedla-pomnika i jego przedwojennych losach i jego przyjaźni z Józefem Szanajcą i grupie Praesens, w której obaj działali - mówi.
- Chciałam rozwikłać ich historię i pokazać całe środowisko modernistycznej grupie Praesens. Oni byli bardzo wszechstronni. To nie tylko dobrzy rzemieślnicy. Pracowali pod wpływem teorii łączenia, na styku różnych sztuk. To były rozmaite odmiany twórczości. Bardzo duży wpływ na nich wywarł Strzemiński czy Malewicz - wyjaśnia gość Michała Nogasia.

Lachert i Szanajca byli tandemem idealnym, choć trudno sobie wyobrazić bardziej niedobraną parę - panicz z zamożnej rodziny i syn aptekarza. Nierozłączni w pracy i w życiu przez siedemnaście lat. Rozwijając własny styl architektoniczny, upowszechniali idee awangardy, głoszone przez grupę Praesens.

Rozmowy o literaturze "Z najwyższej półki" >>>

To środowisko o międzynarodowych ambicjach, kierowane przez małżeństwo Syrkusów i współpracujące z Kazimierzem Malewiczem, Walterem Gropiusem i Le Corbusierem, ukształtowało ich i ukierunkowało. Zanim rozwijającą się karierę spółki autorskiej Lachert&Szanajca we wrześniu 1939 roku przecięła tragiczna śmierć tego drugiego, zdążyli stworzyć ponad sto pięćdziesiąt nowatorskich projektów: od przystanków tramwajowych po gmachy najważniejszych instytucji. Tylko część udało się zrealizować. Po wojnie Lachert zaangażował się w budowę Polski Ludowej, licząc, że nowa władza pomoże wprowadzać w życie lewicowe utopie, lecz szybko pokazano mu, gdzie jego miejsce.

Książka Beaty Chomątowskiej opowiada o przyjaźni i symbiozie tak silnej, że nawet po latach nie da się mówić o Lachercie i Szanajcy osobno, o ludziach, którzy chcieli zmieniać nie tylko świat, ale i kanony estetyczne, o ideałach i ich zderzeniu z rzeczywistością. O fascynującym i niezwykle utalentowanym środowisku polskich modernistów.

Książka "Lachert i Szanajca. Architekci awangardy" ukazuje się z Trójkowym Znakiem Jakości.

Zapraszamy do wysłuchania całej rozmowy, którą przeprowadził Michał Nogaś.

"Radiowy dom kultury" na antenie Trójki w soboty od 12.05 do 14.00.

(mp/mat. promocyjne)