Odszedł Ernest Bryll. Wybitny twórca zmarł w wieku 89 lat

2024-03-17, 12:03 | aktualizacja 2024-03-18, 08:03

Zmarł poeta, dramatopisarz i prozaik Ernest Bryll. Był autorem prawie 40 tomów poezji, m.in. "Wigilie wariata", "Autoportret z bykiem", "Sztuka stosowana", a także dramatów "Rzecz listopadowa" i "Wieczernik". W jednym z wywiadów w Polskim Radiu wyjaśniał, czym jest dla niego poezja. – Była to forma mojej wypowiedzi. I teraz, jeżeli ja coś mówię, co ci, którzy słuchają mnie, też przeżywali, to może ja ich zdołałem opowiedzieć – mówił poeta.

Ernest Bryll, wybitny poeta niepewny swojej twórczości.
Ernest Bryll - pisarz, dziennikarz, tłumacz, ambasador.
"Niektórzy krytycy powiadają, że jego poezja ociera się o grafomaństwo. Inni uważają go za wieszcza" - pisał o twórczości Ernesta Brylla Mateusz Wyrwich.

Mimo zachwytu czytelników i uznania recenzentów Ernest Bryll nie czuł się pewnie w swojej poezji, o czym mówił w Trójce w 2022 roku, rozmawiając z Katarzyną Cygler po otrzymaniu nagrody Pan Cogito. – Właściwie całe życie tej poezji w sobie nie byłem pewien. Do dzisiaj działam w filmie jako oceniacz scenariuszy i script doctor, czyli taki, który pomaga przy poprawkach, działałem w telewizji, w teatrze, w zespołach filmowych, byłem nawet ambasadorem w Irlandii – wymienia. – Wszystko właściwie po to, aby robić coś innego, a nie skupiać się na pisaniu wierszy – mówił Ernest Bryll w Programie 3 Polskiego Radia, dodając, iż – nagle okazuje się, że z tego wszystkiego, moich sztuk teatralnych, piosenek, zostają wiersze. Czyli to, czego ja się bałem w sobie, bo nie byłem pewny.

"Żegnamy wybitnego poetę, wielkiego pisarza"

Informację o śmierci Ernesta Brylla przekazało w niedzielę w mediach społecznościowych Stowarzyszenie RWE im. Jana Nowaka-Jeziorańskiego. Potwierdziło je również Stowarzyszenie Pisarzy Polskich. "Ernest Bryll 1.03.1935 - 16.03.2024. Żegnamy wybitnego poetę, wielkiego pisarza" - napisał w niedzielę na Facebooku Mariusz Kubik ze Stowarzyszenia RWE im. Jana Nowaka-Jeziorańskiego, zamieszczając pod wpisem tekst wiersza Brylla pt. "Na wyspy".

Ernest Bryll urodził się 1 marca 1935 r. w Warszawie. W czasie okupacji był Zawiszakiem – członkiem najmłodszej drużyny Szarych Szeregów. Po wojnie krótko konspirował w podziemnym skautingu, maturę zdał jako szesnastolatek. Po krótkim epizodzie robotniczym w gdyńskiej elektrowni portowej dostał się na polonistykę na Uniwersytecie Warszawskim.

Ernest Bryll - pisarz, dziennikarz, tłumacz, ambasador

Wychowany w tradycji patriotycznej II Rzeczypospolitej – ojciec Stanisław był przedwojennym wojskowym - bez większych skrupułów odnalazł się jednak w powojennej rzeczywistości. Był dziennikarzem, szefem zespołów filmowych, kierownikiem literackim teatrów, tłumaczem, autorem musicali, dramaturgiem i dyplomatą (w latach 1991-1995 pełnił funkcję ambasadora RP w Irlandii).

Ernest Bryll przede wszystkim był jednak cenionym poetą, który zadebiutował w 1958 r. utworem "Wigilie wariata". Opublikował prawie 40 tomów wierszy, m.in.: "Autoportret z bykiem", "Sztuka stosowana", "Mazowsze", "Czasem spotykam siebie", "Adwent". Był również autorem często wystawianych dramatów: "Rzecz listopadowa", "Kurdesz" i "Wieczernik". Napisał również oratorium "Kolęda-Nocka" oraz teksty do widowisk "Po górach, po chmurach" i "Na szkle malowane".

Źródło: serwis YouTube.com / oficjalny kanał Polskiego Radia

Nakłady książek Ernesta Brylla sięgały tysięcy egzemplarzy

– Niektórzy krytycy powiadają, że jego poezja ociera się o grafomaństwo. Inni uważają go za wieszcza. Tymczasem nakłady książek Ernesta Brylla sięgają tysięcy, co jest nieosiągalne dla wydawanej współcześnie twórczości poetyckiej. A na spotkaniach z autorem bywa po kilkaset osób" – napisał Mateusz Wyrwich w tekście "Poety życiorys nieprosty". "Jego poezja kształtowała gusta estetyczne Polaków" - ocenił.

Najczęściej czytane

Ernest Bryll autor muzycznych przebojów

Mimo że nie było to jego zamiarem, Bryll stał się autorem tekstów kilku popularnych piosenek – m.in. "Psalmu stojących w kolejce", który - w wykonaniu Krystyny Prońko - stał się przebojem karnawału Solidarności, czyli lat 1980-81. Jego utwory śpiewali także m.in. Maryla Rodowicz, Halina Frąckowiak, Stan Borys i Jerzy Połomski. Jego teksty wykonywały również tak popularne zespoły, jak Skaldowie, 2 plus 1 oraz Myslovitz. "Nigdy nie pisałem specjalnie tekstów piosenek, bo jak się za to zabierałem, zawsze były do chrzanu" – mówił Bryll. "Jeden kompozytor powiedział mi kiedyś: nie pisz piosenek, nie myśl o tym; pisz wiersze i pozwalaj nam, muzykom, w nich buszować" - wyjaśniał.

Posłuchaj

0:53

Nie żyje Ernest Bryll (Serwis Trójki)

Dodaj do playlisty

Laureat Złotego Mikrofonu

Został odznaczony Orderem Kawalera Irlandzkiego Rodu Królewskiego O'Conor (1995) oraz Krzyżem Komandorskim Orderu Odrodzenia Polski (2006). Był laureatem szeregu nagród literackich, m.in.: Nagrody Czerwonej Róży (1961), Nagrody im. W. Broniewskiego w dziedzinie poezji (1964), Nagrody im. Stanisława Piętaka za tom poezji "Mazowsze" (1968) oraz Nagrody Miasta Stołecznego Warszawy (2009). W 2010 r. został odznaczony Złotym Medalem "Zasłużony Kulturze Gloria Artis".

W 2016 roku Janusz Kukuła, dyrektor Teatru Polskiego Radia, ogłosił, że laureatem honorowego wyróżnienia został Ernest Bryll, poeta i pisarz, autor wielu scenariuszy słuchowisk Teatru Polskiego Radia. - To wyjątkowy poeta, szczególnie mi bliski. Miałem przyjemność realizować dla Polskiego Radia większość jego scenariuszy. Mam nadzieję, że wręczając Honorowy Złoty Mikrofon, sprawimy Ernestowi Bryllowi wielką przyjemność - mówił w Polskim Radiu 24 dyrektor Teatru Polskiego Radia.

Zobacz także:

ERNEST BRYLL O SWOICH PIERWSZYCH WIERSZACH: