Świecie: jedyny krzyżacki zamek wodny (Trójka po królewsku)
Zamek w Świeciu: tu Jan Długosz pertraktował z Krzyżakami
2023-06-14, 13:06 | aktualizacja 2023-06-14, 13:06
Województwo kujawsko-pomorskie znane jest z wielu krzyżackich zamków. Jeden z nich znajduje się w Świeciu, na lewym brzegu Wisły. To o tyle wyjątkowa budowla, że jest jedynym tzw. zamkiem wodnym, czyli odciętym od stałego lądu fosami i wodami okolicznych rzek, na terenie państwa krzyżackiego.
- Położony w widłach Wisły i Brdy zamek w Świeciu był jedynym tzw. zamkiem wodnym na terenie państwa krzyżackiego
- To właśnie na zamku w Świeciu Jan Długosz prowadził rokowania z zakonem krzyżackim
Dwa skrzydła trzy kondygnacje
– Pierwszą budowlą obronną w Świeciu był gród, który został zdobyty przez Krzyżaków w XIII wieku. W latach 20. XIV stulecia w tym miejscu ustanowiono komturstwo i przystąpiono do budowy murowanej warowni: prace te trwały ok. 30 lat – opowiada Marek Gaworski, autor wielu przewodników i książek poświęconych polskim pałacom i zamkom. – Układ pomieszczeń był typowy dla warowni krzyżackich: w przyziemiu umieszczono kuchnię ze spiżarnią i piekarnię, piętro pełniło funkcje mieszkalne i reprezentacyjne: tu mieściła się kaplica, kapitularz i refektarz. Najwyższa kondygnacja mieściła magazyn i w razie ataku była miejscem ostatecznej obrony – opisuje.
– Pierwotnie budowla miała dwa skrzydła: drugie znajdowało się po stronie północno-zachodniej, lecz do dnia dzisiejszego zostały po nim jedynie sklepione piwnice – dodaje.
Dewastacja i odbudowa
W czasie wojny trzynastoletniej (1454–1466) zamek przechodził z rąk do rąk, co odbiło się na jego stanie. Po jej zakończeniu ostatecznie trafił w ręce Korony i do 1502 roku był w posiadaniu miasta Torunia, a potem, do lat 70. XVIII wieku pełnił funkcję siedziby starostów. Do ruiny zamku przyczyniła się wojna trzydziestoletnia i najazdy Szwedów w XVII i XVIII wieku. – Po 1772 roku władze pruskie nakazały jego rozbiórkę i w tym czasie uległy zniszczeniu bardzo ciekawe sklepienia głównego domu mieszkalnego. Dopiero okres panowania Fryderyka Wilhelma IV zapobiegł dalszej dewastacji – mówi Trójkowy ekspert.
Pierwsze próby odbudowy i rekonstrukcji świeckiego zamku podjęto już w XIX wieku, ale szerzej zajęto się tym dopiero po II wojnie światowej. Dzisiaj warownia jest własnością miasta i wciąż prowadzone są w niej prace rewitalizacyjne. W murach zamku znajduje się m.in. muzeum, a w jego piwnicach – stanowiska nietoperzy.
Przełomowe odkrycie na zamku w Świeciu/YouTube Świecie24
Przeczytaj także
- Szymbark: imponujące ruiny krzyżackiego zamku
- Brodnica – potężny zamek, z którego została tylko wieża i podziemia
- Dwa zamki w mieście pierników: tajemnice toruńskich warowni
Posłuchaj
4:18
Dodaj do playlisty
***
Tytuł audycji: Trójka po królewsku
Prowadzi: Marta Piasecka
Data emisji: 14.06.2023
Godzina emisji: 9.31
pr