Jak mówić o wojnie? (Zapraszamy do Trójki)
Jak mówić o wojnie? Radzą językoznawcy i psycholog
2023-02-22, 19:02 | aktualizacja 2023-02-22, 21:02
Jakim językiem mówić o wojnie? Jakie słowa mogą pomóc w uporaniu się z wojenną traumą? Lepiej mówić "na" czy "w" Ukrainie? Na te i inne pytania odpowiadali uczestnicy tegorocznej Poznańskiej Debaty o Języku.
Poznańska Debata o Języku im. prof. Tadeusza Zgółki organizowana jest co roku z okazji Międzynarodowego Dnia Języka Ojczystego. Tegoroczna, siódma edycja odbyła się we wtorek, 21 lutego, a jej hasło brzmiało: "Język a wojna".
– Mamy problem z wojną, a więc i z mówieniem o niej – zauważył prof. Jerzy Bralczyk. – Z jednej strony można obserwować poczucie adekwatności, że rzeczywiście identyfikujemy się z tym, co mówią nam media. Z drugiej strony, jak zawsze, gdy jest spójna oficjalna informacja, rodzą się też myśli, czy nie ma jakiegoś elementu manipulacji, retoryki, perswazji – dodał wiceprzewodniczący Rady Języka Polskiego.
Do nazywania wojny po imieniu zachęcał prof. Michał Rusinek. – Nie możemy mówić językiem propagandy rosyjskiej: że to jest konflikt o charakterze lokalnym albo specjalna operacja militarna. Zresztą sami Rosjanie posługują się już słowem "wojna" – mówił tłumacz i literaturoznawca z Uniwersytetu Jagiellońskiego.
Mówienie leczy rany
– Sposób mówienia o tym, co przeżyliśmy w trakcie wojny, wpływa na to, jak sobie z nią radzimy – uważa prof. Jarosław Michałowski, psycholog z Uniwersytetu SWPS. – Nie powinniśmy ignorować doświadczeń wojennych, ale jednocześnie powinniśmy koncentrować się na narracji, która mówi o wsparciu, rozwiązywaniu problemów i dostrzeganiu pewnych pozytywnych aspektów tych przeżyć. Brzmi to paradoksalnie, ale są ludzie, którzy radzą sobie właśnie w taki sposób.
Prof. Rusinek stwierdził, że używanie zwrotu "w Ukrainie" zamiast "na Ukrainie" może być uważane za wyraz szacunku wobec mieszkańców tego kraju. Natomiast prof. Bralczyk uzależnia to od woli samych Ukraińców. – Ja bym mówił "w Ukrainie", jeśli oni sobie tego życzą – powiedział językoznawca.
Posłuchaj
3:49
Dodaj do playlisty
Czytaj też:
***
Tytuł audycji: Zapraszamy do Trójki
Prowadzi: Piotr Łodej
Autor materiału: Krzysztof Polasik
Data emisji: 22.02.2023
Godzina emisji: 17.11
kc