Klub Trójki - 4.03.2013
Józef Hen o cenzurze "Nikt nie woła"": w Rosji by to wydali
2013-03-05, 10:03 | aktualizacja 2013-03-05, 11:03
Pierwszą wiosenną jaskółką na rynku wydawniczym jest wznowienie arcydzieła Józefa Hena, powieści "Nikt nie woła". Książki, która dopiero po 33 latach od napisania, po raz pierwszy została dopuszczona przez cenzurę do druku. - A nie jest to książka polityczna, tylko egzystencjalna i psychologiczna - podkreśla Józef Hen.
Posłuchaj
Dodaj do playlisty
Spotkanie z pisarzem było okazją do rozmowy o pierwszym wydaniu książki oraz o tym, z jakiego powodu została ona ocenzurowana.
- To jest książka wybitnie autobiograficzna - mówi w rozmowie z Dariuszem Bugalskim Józef Hen. - Nie ma epizodów, ani postaci zmyślonych, chociaż w jednym miejscu dwie postacie zostały zsumowane - przyznaje pisarz.
Józef Hen zdradza, że pewne rzeczy w książce się nie pojawiły: - Nie podałem ich przez delikatność, pisząc miałem wrażenie, że ma powstać po prostu dobra książka - dodaje.
Powieść ukazała się dopiero 33 lata po jej napisaniu. Wciąż wstrzymywała ją cenzura. Autorowi doradzano, by przeniósł jej akcję z radzieckiego Uzbekistanu czasów II wojny światowej do francuskiego Algieru.
- Po latach mówiłem: gdyby tę książkę, której akcja w pierwszej części toczy się w batalionie pracy (podtytuł "Boso"), a druga część w znośnych, bardziej cywilizowanych warunkach w Samarkandzie (podtytuł "W butach"), napisał rosyjski autor w okresie odwilży, tym sołżenicynowskim okresie, to jemu to by wydali w Rosji - mówi Hen i dodaje, że jeżeli takie rzeczy napisało się w Polsce, to nasze władze patrzyły na to podejrzliwie.
Autor podkreśla, że jego powieść nie jest polityczna i to jest najbardziej zadziwiające w kontekście jej ocenzurowania.
- To jest książka przede wszystkim egzystencjalna i psychologiczna i zresztą to jest ta moja słabość, że ja obserwuję życie, obserwuję ludzi, a polityka mnie nie obchodzi i nie rozwiązuję żadnych spraw - podkreśla gość Klubu Trójki. - W "Nikt nie woła" opisałem wojnę i nie twierdzę, że ktoś mnie krzywdził, to wojna mnie krzywdziła - dodaje pisarz.
Józef Hen - pisarz, publicysta, autor utworów dramatycznych i scenariuszy filmowych. 8 listopada tego roku skończy 90 lat.
Posłuchaj całej rozmowy Dariusza Bugalskiego z Józefem Henem!
Audycji "Klub Trójki" można słuchać od poniedziałku do czwartku o godzinie 21.00. Zapraszamy.