Kim są lis major, fuks i gwarek?
Nie tylko górnicy węgla kamiennego i brunatnego, ale także ci wydobywający naftę oraz gaz, budowlani, a nawet saperzy, geolodzy czy kamieniarze! Wszyscy dziś świętują, a my opowiadamy o zwyczajach barbórkowych.
Barbórka - święto górnicze w Jastrzębiu-Zdroju, 04.12.2012.
Foto: fot. PAP/Jacek Bednarczyk
Franciszek Bobrowski z kopalni "Konin", były senator, podkreśla, że wszędzie tam, gdzie dziś pracują górnicy, dzień św. Barbary obchodzony jest podobnie: organizowane są pochody, msze św. i biesiady, czyli "karczmy". - Te ostatnie potrafią przeciągnąć się aż do stycznia - dopowiada Janusz Gołąb (Związek Zawodowy Górników w Polsce). Choć na biesiady kobiety wstępu nie mają, to męskie spotkania często połączone są z babskim combrem!
Jak podkreśla Klara Sielicka z Państwowego Muzeum Etnograficznego, za czasów PRL symbolika górnicza okrojona została do wizerunku skrzyżowanych narzędzi i piór. - Tymczasem istotne są kolory piór na czapkach: czarne przeznaczone dla zwykłych górników, czerwone dla orkiestr, białe dla sztygara, a zielone dla szefów - wyjaśnia. 4 grudnia wręczane są także górnicze nagrody i awanse, a także przyjmuje się nowych członków społeczności. A każdy laik ciekaw górniczego świata może dziś zwiedzać kopalnie.
O wadach i zaletach swojej pracy opowiadali w Trójce górnicy. Kim są lis major, fuks i gwarek? Jak wygląda górniczy chrzest i z jakiej okazji górnicy dostają kufle? Jaki kolor miały dawniej ich mundury? Jak dziś obchodzi się Barbórkę w regionach, gdzie górnictwo nie funkcjonuje?
Dowiesz się, słuchając całej, przygotowanej przez Łukasza Karustę, relacji, w której wypowiadała się także Olga Trębicka, dyrektor jednego z warszawskich przedszkoli.