Sacrum Profanum - odcinek 1
sacrum profanum, odcinek 1: berkowicz --- múm --- sroka --- jonsi ----- apte odkryty ----- turcja w csw ----- park rzeźby ----- yach film
No to zaczynamy kolejną krakowską przygodę! Jedziemy silną ekipą na 8. nordycką edycję SACRUM PROFANUM, by spotkać Múm, Jónsiego, porozmawiać i posłuchać - nie tylko w Hali Ocynowni Elektrolitycznej w Nowej Hucie.
W dawnej stolicy Polaków spędzimy tę i następną sobotę. Ale po kolei...
Odwiedzą nas w tym wydaniu RDK-u Filip Berkowicz, dyrektor artystyczny Sacrum Profanum i Magda Sroka, szefowa Krakowskiego Biura Festiwalowego. Porozmawiamy o programie i o... zachwycającej sali w starym kombinacie.Gunnar Örn Tynes i Örvar Þóreyjarson Smárason podobno są sympatycznymi wariatami... Tak mówią Ci, którzy muzyków Múma poznali. Nas też to czeka. A co wyjdzie z rozmowy - zaprezentujemy - w tym wydaniu RDK-u i jednym z najbliższych Programów Alternatywnych.
Będzie muzyka po islandzku, zapowiemy wydarzenia następnego weekendu, czyli dwa koncerty Jónsiego. I, oczywiście, zaprosimy na niedzielną retransmisję koncertu Múm. Na naszej antenie o 22:05. Zagrają nie sami, a z Przyjaciółmi. Sprawdzimy, co tam robi L.U.C.?
www.sacrumprofanum.pl - o festiwalu także w radiowej Dwójce: www.polskieradio.pl/dwojka/
Odwiedzi nas w krakowskim studiu także Piotrek Marecki, szef Ha!Artu. Porozmawiamy z nim o wyjątkowym wydawnictwie.
W 2009 roku, w Wieliczce, w domu rodzinnym państwa Piaseckich odnaleziono zeszyt z rysunkami Ryszarda Aptego, ułożonymi w starannie skomponowany cykl "Niepokój". Ilustracje pochodzące z lat 1939–1942 są niezwykle intensywnym wyrazem przerażenia z powodu zbliżającego się czasu Zagłady.
Historyczne śledztwo pozwoliło ustalić zaledwie kilka faktów na temat życia Aptego: złote dziecko dwudziestolecia międzywojennego pochodzące z rodziny adwokackiej, uzdolniony literat, muzyk i plastyk, prawdopodobnie homoseksualista, w którym kochały się setki dziewcząt. W chwili wybuchu wojny dziewiętnastoletni Apte trafia do Lwowa, gdzie studiuje muzykę – o środowisku lwowskich muzyków napisze powieść. Kolejny epizod jego życia to getto w Wieliczce, gdzie jego rodzice prowadzą salon literacki w wynajmowanym od Piaseckich domu. Apte, przeczuwając śmierć, opuszcza Wieliczkę, zostawiając niedokończony cykl "Niepokój" Polakom. Trafia do obozu w Stalowej Woli, gdzie zostaje zabity. Jego rodzice giną w Wieliczce. Syn rodziny Piaseckich, która udzieliła schronienia Aptem, trafia do obozu w Auschwitz, gdzie także ginie. Piaseccy przez prawie siedemdziesiąt lat przechowują zeszyt, nie pokazują go jednak nikomu, traktując go jak świadectwo rodzinnej traumy.
Publikacja składa się z faksymilowej reprodukcji zeszytu Aptego oraz książki "Apte. Niedokończona powieść" autorstwa Marcina Kowalskiego i Piotra Głuchowskiego – specjalistów w zakresie śledztwa historycznego. Reporterzy „Dużego Formatu” w chwili rozpoczęcia pracy nad "Niepokojem" znali jedynie nazwisko jego autora zanotowane na okładce zeszytu. Dzięki wielomiesięcznej pracy udało im się ustalić jego pochodzenie, dotrzeć do nielicznych dokumentów poświadczających jego losy, jego ówczesnych znajomych, odtworzyć atmosferę salonów dwudziestolecia międzywojennego w Krakowie, początku drugiej wojny światowej we Lwowie, getta w Wieliczce, a w końcu obozu koncentracyjnego w Stalowej Woli. Ze względu na skąpe informacje książka przybiera na przemian formę narracji historycznej i powieści.
Zajrzymy także do warszawskiego Centrum Sztuki Współczesnej. Za tydzień w Zamku Ujazdowskim początek ważnego spotkania z Turcją!
Wystawa Diverçity. Learning from Istanbul wykorzystuje koncepcję miasta jako przestrzennego, społecznego, politycznego i ekonomicznego terytorium, tworzącego tło dla codziennych praktyk i strategii, jednocześnie będąc niewyczerpanym zasobem fikcyjnych narracji, prywatnych historii, marzeń i pragnień. Jego energia i ciągłe zmiany opisują i determinują życie mieszkańców. Jednocześnie indywidualne, ręczne zawłaszczanie przestrzeni i otoczenia kształtuje miasto. Mocno osadzone w historii, współczesne miasto przyspiesza, a jego, brana za oczywistą, historyczna architektoniczna warstwa przeszłości, staje się mimowolnie zmaterializowanym fantomem. Powraca jednak w wewnętrznych, indywidualnych spotkaniach, wspomnieniach i wyobrażeniach. Opowiadanie historii zwykle odnosi się do przeszłości, co jednak z przepowiadaniem, opowiadaniem o przyszłości? Jeżeli wykroczyć poza uwarunkowane ekonomicznie kategorie takie jak wzrost, ekspansja lub modernizacja, jakie obrazy i historie mogą się ukazać, kiedy wyobrażamy sobie przyszłośc miasta – i jego mieszkańców? Od czasów późnego modernizmu nie istnieje jedna spójna ideologia i estetyka przyszłości, nie powstają wizje nowego wspaniałego świata. Horyzont przed nami wydaje się coraz mniej przewidywalny, balansując pomiędzy wskrzeszanymi nadziejami i dystopijnymi iluzjami, a przyszłość nieuchronnie zaczyna się teraz. Jak każda megametropolia, Stambuł stanowi pole gry dla miejskich mechanizmów, gier o władzę, zróżnicowanej społeczenej koegzystencji, negocjacji sfery publicznej, nieustannie ruchomych granic pomiędzy sferą prywatną i publiczną oraz ich redefiniowania.
O wystawie, która odbędzie się pod patronatem Trójki, porozmawiamy z jej kuratorką, Kają Pawełek. To będzie zresztą początek naszej tureckiej przygody - kolejne odsłony w dwóch następnych wydaniach RDK-u.
www.csw.art.pl
www.czarne.com.pl - tam więcej o książce Witka Szabłowskiego "Zabójca z miasta moreli. Reportaże z Turcji". U nas rozmowa o książce (znakomitej!) za tydzień.
Zajrzymy wreszcie, zgodnie z dawnymi zapowiedziami, do Parku Rzeźby na Bródnie. Właśnie startuje. O wszystkim opowie Sebastian Cichocki.
I zajrzymy do Gdańska - Baszka Marcinik śledzi dla nas 19. Yach Film Festival i przyznaje nagrody, bo w tym roku jest - z ramienia Trójki - członkinią Jury!
www.yachfilm.pl
Katarzyna Borowiecka, Michał Nogaś (Kraków)
Agnieszka Obszańska