Steven Spielberg ma 79 lat! Poznaj wszystkie jego filmy nominowane do Oscara
Nazywany jest "wiecznym dzieckiem Hollywoodu", "człowiekiem, który odmienił współczesne kino" i, co zrozumiałe, "jedną z najbardziej wpływowych postaci amerykańskiej kinematografii". Steven Spielberg świętuje dzisiaj 79. urodziny. I nie zwalnia tempa: w czerwcu do kin wchodzi jego najnowszy film, "Disclosure Day", a kolejne projekty ma w przygotowaniu.
Steven Spielberg
Foto: MONICA SCHIPPER/Getty AFP/East News
Producent, scenarzysta, ale przede wszystkim - reżyser. Pierwszy swój film, "Ostatnia broń", Steven Spielberg nakręcił mając 13 lat. "Pojedynek na szosie" (1971) zwrócił na niego uwagę, "Sugarland Express" (1974) przyniósł pierwszy sukces, a "Szczęki" (1975) - uczyniły gwiazdą kina, którą pozostał do dzisiaj. Od tego czasu jego filmografia wyraźnie się powiększyła: 60 filmów wyreżyserowanych, ponad 200 wyprodukowanych. To daje niespełna jeden film wyreżyserowany rocznie i trzy - wyprodukowane! Niekiepski wynik, jeśli weźmie się pod uwagę, ile z nich weszło do historii kina, było wielkimi hitami kasowymi i/lub otrzymało Oscara. No cóż, rzeczywiście można powiedzieć, że film to jego świat i całe życie.
Sam Spielberg do Nagrody Akademii, czyli do Oscara, był nominowany 23 razy za 15 filmów. Statuetkę odebrał trzy razy. To niewielki (choć jakże nobilitujący!) ułamek wyróżnień, które otrzymał: dotychczas łącznie są to 352 nominacje i 217 nagrody. A warto pamiętać, że to tylko te, które dostał on sam - trudno zliczyć tych, którym współpraca z twórcą "Parku jurajskiego" otworzyła drogę do kariery, bądź zaowocowała wyróżnieniami. Jednym z nich jest polski operator Janusz Kamiński, którego współpraca ze Spielbergiem trwa już blisko 40 lat i przyniosła mu dwa Oscary - za "Listę Schindlera" i "Szeregowca Ryana".
Oto wszystkie filmy, które przyniosły Stevenowi Spielbergowi nominacje do Oscara (a niektóre także statuetkę).
Bliskie spotkania trzeciego stopnia (1977)
Historia dziwnych "nawiedzeń" pozornie niezwiązanych ze sobą ludzi, którzy niespodziewanie zaczynają rysować, rzeźbić, w różny sposób tworzyć obraz tajemniczej góry. Okazuje się, że to przesłanie Obcych, którzy w ten sposób chcą wskazać miejsce spotkania… Film, który na nowo rozpętał w Ameryce UFO-manię, dostał osiem nominacji do Oscara, w tym pierwszą w karierze Spielbergowi za reżyserię. Statuetkę dostał Vilmos Zsigmond za zdjęcia i specjalną nagrodę Frank E. Warner za efekty dźwiękowe.
Gdzie można obejrzeć: Prime Video, iTunes, Rakuten TV
Poszukiwacze zaginionej arki (1981)
Jeden z tych filmów, którym odmienił oblicze kina, udowadniając zarazem, że rozrywka może być ekscytująca, zabawna i na poziomie. Historia Indiany Jonesa, profesora archeologii, który szuka przeróżnych mitycznych artefaktów wędrując po całym świecie i niczym James Bond walczący z diabolicznymi wrogami, uczynił z Harrisona Forda ikonę kina. Dziewięć nominacji do Oscara, w tym kolejna dla Spielberga za reżyserię. Statuetki za scenografię i w kategoriach technicznych: montaż, dźwięk, efekty specjalne i efekty dźwiękowe.
Gdzie można obejrzeć: SkyShowtime, Prime Video, iTunes, Rakuten TV, Player
E.T. (1982)
Bajkowa, ale jakże optymistyczna historia przyjaźni chłopca i ufoludka to kolejny dowód na to, że Spielberg pozostał "wiecznym dzieckiem z kamerą w ręku". Ten ikoniczny i do dzisiaj wzruszający film dla całej rodziny dostał dziewięć nominacji do Oscara, w tym dwa dla Spielberga: za reżyserię i, po raz pierwszy, dla najlepszego filmu. Statuetki za muzykę (niezawodny John Williams) oraz, tradycyjnie, efekty specjalne, dźwięk i efekty dźwiękowe.
Gdzie można obejrzeć: SkyShowtime, Netflix, Prime Video, iTunes, Rakuten TV, Player
Kolor purpury (1985)
Film, który zapoczątkował "drugi nurt" twórczości Spielberga. Reżyser przez długi czas miał kompleks, że jest "niepoważnym" twórcą, reżyserem filmów, które co prawda są hitami i zarabiają miliardy, ale tak naprawdę są jedynie tanią rozrywką dla mas. Dlatego chciał nakręcić "prawdziwy", dramatyczny film. I tą poruszającą ekranizacją nagrodzonej Pulitzerem powieści Alice Walker udowodnił sobie i lekceważącym go krytykom, że jest "prawdziwym" reżyserem. A potwierdziło to aż 11 nominacji do Oscara, w tym dla najlepszego filmu oraz dla Whoopi Goldberg (najlepsza kobieca rola pierwszoplanowa) i dla Oprah Winfrey (najlepsza drugoplanowa rola żeńska).
Gdzie można obejrzeć: MEGOGO, iTunes, Player
Lista Schindlera (1993)
Ekranizacja bestsellerowej książki Thomasa Keneally’ego "Schindler’s Ark" ("Arka Schindlera"), historii niemieckiego przemysłowca, który w czasie II wojny światowej uratował od śmierci ponad tysiąc Żydów. Ten film był niezwykle ważny dla Spielberga z wielu powodów, a przede wszystkim dlatego, że sam pochodzi z żydowskiej rodziny i Holocaust dotyczył także jego rodziny. Film był kręcony w Polsce i realizowany we współpracy z polskimi producentami, był potwierdzeniem pozycji, a przede wszystkim talentu Spielberga oraz swoistą nobilitacją jego dokonań. 12 nominacji do Oscara i siedem statuetek, w tym dwie dla Spielberga - za reżyserię i za najlepszy film. Nie można tez zapomnieć o nagrodach dla polskich twórców: Janusza Kamińskiego (zdjęcia), Ewy Braun i Allana Starskiego (scenografia i dekoracje wnętrz).
Gdzie można obejrzeć: niedostępny na VOD
Szeregowiec Ryan (1998)
Po wylądowaniu w Normandii, oddział pod dowództwem kpt. Millera rusza na poszukiwanie szeregowca Jamesa Ryana, którego trzech braci już zginęło podczas działań wojennych… Ogółem "szeregowiec Ryan" był nominowany do Oscara w 11 kategoriach, w tym za najlepszy film, reżyserię, scenariusz. Początkowa, wbijająca w fotel scena lądowania i walk na plaży Omaha przeszła do historii kina i przyniosła Januszowi Kamińskiemu drugiego w karierze Oscara za zdjęcia. Poza nim statuetki odebrał także Spielberg (za reżyserię), Michael Kahn (montaż) oraz ekipy od dźwięku i efektów dźwiękowych.
Gdzie można obejrzeć: SkyShowtime, Netflix, Prime Video, iTunes, Rakuten TV, Player
Monachium (2006)
Podczas Igrzysk Olimpijskich w Monachium w 1972 roku palestyńska grupa terrorystyczna Czarny Wrzesień zamordowała 11 izraelskich sportowców. Niedługo później Izraelczycy sformowali tajne 5-osobowe komando, które identyfikowało i po kolei zabijało terrorystów. Ta oparta na faktach historia wzbudziła sporo kontrowersji, oczywiście z powodów politycznych… Poza tym pięć nominacji do Oscara, w tym dwie dla Spielberga (najlepszy film, reżyseria).
Gdzie można obejrzeć: Prime Video, iTunes, Player
Listy z Iwo Jimy (2006)
Na początku XXI wieku Clint Eastwood rozpoczął pracę nad niezwykłym projektem: wyreżyserował dwa filmy o krwawej bitwie o niezwykle silnie ufortyfikowaną japońską wyspę Iwo Jima. Jeden - "Sztandar chwały" - opowiada o niej z perspektywy atakujących amerykańskich żołnierzy. Drugi - "Listy z Iwo Jimy" - to historia widziana oczami obrońców. Pomysł i obie produkcje wzbudziły protesty amerykańskich weteranów wojennych, oskarżających reżysera i producentów o gloryfikowanie japońskich żołnierzy. "Listy z Iwo Jimy" dostały cztery nominacje do Oscara, w tym dla najlepszego filmu (Spielberg, Eastwood), za reżyserię (Eastwood). Jedyną statuetkę przyznano za montaż dźwięku.
Gdzie można obejrzeć: MEGOGO, iTunes, Rakuten TV, Player
Czas wojny (2011)
Ekranizacja powieści Michaela Morpurgo pod tym samym tytułem ukazuje tragedię i okrucieństwo I wojny światowej poprzez losy konia, który służy w armii. Sześć nominacji do Oscara, w tym dla Stevena Spielberga (reżyseria) i Janusza Kamińskiego (zdjęcia).
Gdzie można obejrzeć: Tunes
Lincoln (2012)
Historia ostatnich lat jednego z najsłynniejszych i najważniejszych prezydentów Stanów Zjednoczonych zrealizowana w oparciu o książkę Doris Kearns Goodwin "Team of Rivals: The Political Genius of Abraham Lincorln". 12 nominacji do Oscara, w tym dwie dla Spielberga (najlepszy film, reżyseria). Statuetkę odebrał m.in. Daniel Day-Lewis za najlepszą pierwszoplanową role męską.
Gdzie można obejrzeć: Prime Video, iTunes, Rakuten TV, Play Now
Most szpiegów (2015)
Historia amerykańskiego adwokata (w tej roli Tom Hanks), który staje się pośrednikiem miedzy rządami Stanów Zjednoczonych i Związku Radzieckiego negocjując warunki wymiany szpiegów obu mocarstw. Luźno oparta na faktach historia dostała sześć nominacji do Nagrody Akademii, w tym dla Spielberga (najlepszy film). Oscara odebrał Mark Rylance (najlepszy aktor drugoplanowy).
Gdzie można obejrzeć: iTunes, Rakuten TV, Player
Czwarta władza (2017)
Historia ujawnienia słynnych "Pentagon Papers" w 1971 roku opisujących historię amerykańskiego zaangażowania w wojnę wietnamską, stał się pretekstem do dyskusji o wolności słowa i mediów. W kontekście ponownej prezydentury Donalda Trumpa wciąż aktualne. Dwie nominacje do Oscara: dla Meryl Streep (najlepsza aktorka pierwszoplanowa) i Stevena Spielberga (najlepszy film).
Gdzie można obejrzeć: MEGOGO, CDA PREMIUM, Prime Video, TVP VOD, Cineman
West Side Story
Remake jednego z najsłynniejszych musicali w historii kina, a zarazem bodaj pierwszy musical w filmografii Spielberga. Siedem nominacji do Nagrody Akademii, w tym tradycyjnie dwie dla Spielberga (najlepszy film, reżyseria). Statuetkę odebrała Ariana DeBose za najlepszą żeńską rolę drugoplanową.
Gdzie można obejrzeć: Disney+, MEGOGO, Prime Video, iTunes, Rakuten TV, Play Now
Fabelmanowie (2022)
Na poły biograficzny film Spielberga ukazujący jego dzieciństwo i korzenie zauroczenia kinem i filmowaniem. Korzenie pomysłu sięgają roku 1999, kiedy to reżyser wyjawił chęć realizacji filmu biograficznego o swoim dzieciństwie. Plan nie doszedł do skutku, ponieważ Spielberg uznał, ze jego rodzice mogą poczuć się dotknięci. Do planów powrócił 20 lat później, a zarys scenariusza powstał podczas kręcenie "West Side Story". Siedem nominacji do Oscara, w tym aż trzy dla Spielberga (najlepszy film, reżyseria i, pierwszy raz, scenariusz).
Gdzie można obejrzeć: MEGOGO, TVP VOD, Prime Video, Cineman, Rakuten TV, Player, Nowe Horyzonty, Moje eKino
Maestro (2023)
Wyreżyserowana przez Bradleya Coopera historia wybitnego dyrygenta i kompozytora Leonarda Bernsteina (sam Bradley Cooper) i jego długoletniego związku z żoną, aktorką Felicią Montealegre Cohn Bernstein (Carey Mulligan). Siedem nominacji do Oscara, w tym trzy dla Bradleya Coopera (najlepszy aktor pierwszoplanowy, najlepszy scenariusz, najlepszy film). Ta ostatnia nominacja współdzielona m.in. ze Stevenem Spielbergiem.
Gdzie można obejrzeć: Netflix
Piotr Radecki