Nagrody Conrada. Najlepszy literacki debiut wybiorą czytelnicy i jurorzy
Kapituła wybrała pięć najlepszych debiutów 2025 roku, które mają szansę na Nagrodę Conrada. O tym, kto zwycięży, zdecydują nie tylko jurorzy, ale także czytelnicy. Głos na Martę Hermanowicz, Jula Łyskawę, Kingę Sabak, Izabelę Tadrę lub Patryka Zalaszewskiego można oddać na stronie internetowej wydarzenia. Zwycięzcę poznamy 26 października.
Jul Łyskawa jednym z finalistów Nagrody Conrada
Foto: Stanisław Bielski/Reporter/East News
Nagroda Conrada jest przyznawana od 2015 roku, to pierwsze polskie wyróżnienie za debiut prozatorski. W środę kapituła wybrała pięć najlepszych debiutów 2024 roku. Zwycięzcę wybiorą jurorzy i czytelnicy. Formularz dla czytelników jest już dostępny na stronie Festiwalu Conrada. Głosowanie potrwa do 23 października do godz. 23.59.
11. gala wręczenia statuetki połączona z wykładem mistrzowskim Marka Bieńczyka i występem upamiętniającym Marcina Wichę odbędzie się 26 października - na zakończenie Festiwalu Conrada w Krakowie.
Marta Hermanowicz - "Koniec"
Marta Hermanowicz to laureatka Międzynarodowego Festiwalu Opowiadania i uczestniczka programu Connecting Emerging Literary Artists (CELA), zawodowo związana jest z reklamą. Publikowała m.in. w "Twórczości" i "Piśmie". Jej powieść "Koniec" (ArtRage) o pamięci i dziedziczeniu traum otrzymała nominację do Paszportów "Polityki".
Osią fabuły są losy dwóch bohaterek - Lotki, deportowanej podczas wojny na Sybir, oraz jej wnuczki Malwiny, która kilka dekad później dorasta na Ziemiach Odzyskanych. Dziewczyna zaczyna śnić koszmary swojej babki i opowiada o nich pełnym inwencji, ekspresyjnym językiem.
Jul Łyskawa - "Prawdziwa historia Jeffreya Watersa i jego ojców"
Jul Łyskawa to prozaik, redaktor i tłumacz wydawnictw dziecięcych. Publikował m.in. w "Ha!arcie" i "Arteriach". Za powieść "Prawdziwa historia Jeffreya Watersa i jego ojców" (Wydawnictwo Czarne) otrzymał Paszport "Polityki", Nagrodę Literacką m.st. Warszawy i nagrodę Odkrycia Empiku.
Akcja powieści dzieje się w miasteczku Copperfield w stanie Waszyngton i nawiązuje klimatem między innymi do twórczości Davida Lyncha. Dla Jula Łyskawy literatura jest remiksem wielu powtarzalnych historii, zużytych gatunków i przeróżnych językowych rejestrów, dlatego autor bawi się nimi i nieustannie przeskakuje między formami literackimi.
Kinga Sabak - "Trochę z zimna, trochę z radości"
Kinga Sabak jest wicenaczelną magazynu kulturalnego "Mint". Jej debiutancki zbiór opowiadań "Trochę z zimna, trochę z radości" (Wydawnictwo W.A.B.) to kameralna opowieść o dorastaniu. Kilkuletnia Ola coraz częściej czuje się Olkiem, a może nawet kimś, kto powinien nazywać się po prostu Alex.
Jednocześnie jest osobą religijną, szukającą ukojenia i zrozumienia w społeczności osób wierzących. Tym, co charakteryzuje narrację Kingi Sabak, jest minimalizm, który skłania czytelniczki i czytelników do większej uważności.
Izabela Tadra - "Hotel ZNP"
Izabela Tadra to była dziennikarka, obecnie zajmuje się public relations. Jej "Hotel ZNP" (Wydawnictwo Filtry) za sprawą głównej bohaterki Belci parodiuje stereotypowe kobiece role żon, córek i matek, a jednocześnie przed tymi rolami, po tropach Witolda Gombrowicza, ucieka. Proza Izabeli Tadry nasycona jest bólem, ale też absurdem i zgrywą.
O sile jej oddziaływania mogła się przekonać publiczność Teatru Nowego w Łodzi, gdzie książkę debiutantki przełożono na język sceniczny (reżyseria: Kuba Kowalski, adaptacja i dramaturgia: Małgorzata Maciejewska). Spektakl został nagrodzony podczas Ogólnopolskiego Konkursu na Wystawienie Polskiej Sztuki Współczesnej.
Patryk Zalaszewski - "Luneta z rybiej głowy"
Patryk Zalaszewski jest scenarzystą i autorem opowiadań. Otrzymał Nagrodę im. Siegfrieda Lenza i wygrał konkurs Wydawnictwa Czarne, Państwowego Instytutu Wydawniczego i "Dwutygodnika". "Luneta z rybiej głowy" (Wydawnictwo Czarne) to zbiór mikrohistorii, w którym realizm życia małej nadmorskiej wspólnoty rybackiej łączy się z oniryczną atmosferą właściwą opowieściom o krainie dzieciństwa.
Codzienność mieszkańców - wypływanie na połów jeszcze przed świtem, niebezpieczeństwo sztormów, ciężka praca przy sieciach - została opisana oszczędnie i sugestywnie. Patryk Zalaszewski stworzył ciekawy obraz dorastania chłopca.
Nagroda Conrada - jurorzy
Zgłoszeń do konkursu dokonywali wydawcy oraz same autorki i autorzy. Grono nominowanych wybrała kapituła, do której należą znawcy i znawczynie literatury: Julia Fiedorczuk (pisarka, poetka, tłumaczka i wykładowczyni), Katarzyna Jakubowiak (literaturoznawczyni, zastępczyni dyrektora Centrum Nauki i Kultury Młyny Rothera), Monika Ochędowska (dziennikarka "Tygodnika Powszechnego"), Michał Sowiński (dyrektor ds. promocji "Tygodnika Powszechnego", redaktor literacki Festiwalu Conrada) Olga Stanisławska (eseistka, kuratorka i autorka reportaży) i Marcin Wilk (publicysta, autor książek non-fiction, badacz historii współczesnej).
Przewodniczącym kapituły jest profesor Michał Paweł Markowski (badacz literatury i wykładowca), a funkcję sekretarza nagrody sprawuje Joanna Szulborska (teatrolożka, nauczycielka akademicka i menedżerka kultury).
Ewelina Kołaczek