Zdrowie psychiczne dzieci to priorytet. Rozmowa z Martyną Wojciechowską

"Młode Głowy" to ogólnopolski projekt edukacyjny, którego celem jest poprawa kondycji psychicznej nastolatków a także zwiększenie poczucia własnej wartości i sprawczości u młodych ludzi. Jego pomysłodawcą jest Fundacja UNAWEZA, której prezeską jest znana podróżniczka i dziennikarka Martyna Wojciechowska. W skład programu edukacyjnego wchodzi bezpłatny program profilaktyczny "Godzina dla MŁODYCH GŁÓW", czyli cykl lekcji wzmacniających u młodych osób takie umiejętności, jak: rozpoznawanie emocji, nazywanie potrzeb, czy stawianie granic.

Martyna Wojciechowska wraz z Wiktorią Strzelecką były gościniami audycji Sylwii Gregorczyk-Abram "Ludzka Sprawa". 

- Zdrowie psychiczne to podstawa, fundament - mówi Martyna Wojciechowska w rozmowie z Sylwią Gregorczyk-Abram i dodaje - to jest to coś, na czym dzisiaj wszyscy musimy się skupić w przeciwnym razie każde inne nasze działanie nie ma sensu. Jeśli dziś nie zatrzymamy tych strasznych procesów, które zachodzą, to naprawdę w przyszłości możemy nie mieć co robić i dla kogo tego robić - apeluje.

Lekcje dotyczą także higieny cyfrowej i bezpieczeństwa w sieci. - Rodzice niekiedy mają takie przeświadczenie, że nie wypuszczą dziecka z domu, bo to niebezpieczne a tymczasem to dziecko siedzi w pokoju obok i ma styczność z treściami, które absolutnie nie są dla niego przeznaczone - podkreśla wagę problemu podróżniczka i dodaje - Dziecko znajdujące się w tym samym mieszkaniu jest w skrajnym niebezpieczeństwie.

Martyna Wojciechowska i Wiktoria Strzelecka o samotności w Trójce

Samotność, brak poczucia sprawczości, brak nadziei - to określenia, które - zdaniem Wiktorii Strzeleckiej, studentki - idealnie obrazują stan psychiczny młodych ludzi w Polsce. - Wbrew pozorom tam, gdzie jesteśmy otoczeni, w szkole pełnej ludzi, naprawdę możemy czuć się samotni i to jest bardzo przykre - podkreśla gościni audycji "Ludzka Sprawa" w Trójce.

- Młodzi ludzie mają bardzo niską samoocenę. To wpływa także na niskie poczucie sprawczości i poczucie osamotnienia, co tworzy zamknięty krąg, z którego bardzo trudno jest taką młodą osobę wyrwać - mówi Martyna Wojciechowska. Dodaje także, że młodzi ludzie często czują się traktowani przez dorosłych z góry, co bardzo podcina im skrzydła. Z drugiej strony - jak wynika z badań - rodzice w Polsce doświadczają ogromnego kryzysu i wypalenia rodzicielskiego. - Rodzice czują, że spoczywa na nich ogromna presja i ogromne oczekiwania. Ten poziom wypalenia, a także poczucie, że nie mogę się przyznać, że czegoś nie wiem, bo zostanę oceniona - a jeśli nie wiem, to znaczy że zawodzę jako rodzic - napędza sytuację, w której nie dopuszczamy do naszych dzieci osób, które mogłyby być dla nas wsparciem - przyznaje podróżniczka.

Zasada trzech P

Zasada Trzech P to trzy podstawowe zasady Pierwszej Pomocy dla Zdrowia Psychicznego. - Popatrz - zauważ zmiany w zachowaniu, w wyglądzie - tłumaczy Martyna Wojciechowska. - Posłuchaj empatycznie, nie dawaj rad typu: ogarnij się, albo: jak nie ty, to kto, albo ja miałam taką historię - to nikomu nie pomaga - dodaje. I trzecia - doprowadź do tego, aby ta osoba otrzymała Pomoc. - Skoro możemy uczyć się pierwszej pomocy przedmedycznej, to możemy też uczyć się pierwszej pomocy przedpsychologicznej i to naprawdę działa - podkreśla podróżniczka.

Zdaniem Martyny Wojciechowskiej niezwykle istotne jest to, żeby w życiu każdego młodego człowieka był mądry, odpowiedzialny dorosły, do którego ten młody człowiek będzie mógł się zwrócić w potrzebie. To niekoniecznie musi być rodzic. - To może być nauczyciel, sąsiadka, trener. Ważne, żeby rodzice dopuścili taką osobę do swojego kręgu, zamiast trzymać monopol na wiedzę, bo to nie zawsze działa - wyjaśnia Martyna Wojciechowska. - Czasem jedno zdanie nauczyciela: słuchajcie, pamiętajcie że zawsze możecie się do mnie zwrócić z tym problemem, daje przestrzeń młodym ludziom, żeby przyjść i powiedzieć, co siedzi w ich głowie - mówi Wiktoria Strzelecka, studentka. - Zamknięcie się w sobie i tłumienie w sobie, to najgorsze co można zrobić. Każdy ma jakieś granice, nasza głowa także - podkreśla.

Budujmy mosty

- Czasem myślę, że świat dorosłych i świat młodzieży to są dwa odpychające się magnesy - przyznaje Wiktoria Strzelecka. - My jesteśmy zamknięci, wydaje nam się, że dorośli nas nie rozumieją, że nie możemy im nic powiedzieć, bo co my tam wiemy o życiu. Z drugiej dorośli czasami nie chcą wejść do tego naszego świata, nie chcą się zagłębić w to, co my czujemy - tłumaczy.

Zdaniem Martyny Wojciechowskiej budowanie mostów pomiędzy dorosłymi a młodzieżą to klucz do sukcesu. - Dlatego zbudowaliśmy projekt "Młode Głowy" na trzech zasadniczych filarach - wyjaśnia podróżniczka. Są to po pierwsze: dopuszczenie młodych ludzi do głosu. Koniec ze zgadywaniem, co myślą i co wg nas - dorosłych - byłoby dla nich dobre. - Czasem naprawdę wystarczy zapytać dziecko czego potrzebuje - mówi Martyna Wojciechowska. Po drugie: normalizacja mówienia o zdrowiu psychicznym. Trzecim jest dawanie konkretnych narzędzi zarówno dzieciom jak i dorosłym. Ten most połączenia to także szukanie wspólnych doświadczeń, bo - zdaniem podróżniczki - dorośli nie wiedzą jak to jest być dziś młodym człowiekiem. - Naprawdę nie wiemy, jak to jest żyć w świecie, gdzie jesteś tak przebodźcowany, oceniany, pod taką presją - wymienia i podkreśla - więc zdanie typu: "za moich czasów", czy "ja w twoim wieku" wyrzucamy z naszego słownika, bo wtedy było inaczej, ale czy było lepiej?

Więcej na ten temat w audycji Sylwii Gregorczyk-Abram "Ludzka Sprawa".

Jeśli potrzebujesz profesjonalnego wsparcia, zgłoś się do:

• 116 111 - Bezpłatny, poufny telefon zaufania dla Dzieci i Młodzieży Fundacji Dajemy Dzieciom Siłę;
• 800 100 100 - Bezpłatny telefon dla dorosłych w sprawie bezpieczeństwa dzieci poniżej 18 roku życia;
• 800 12 12 12 - Dziecięcy telefon zaufania Rzecznika Praw Dziecka;

Magdalena Hejna