W Trójce o cyfrowym obywatelstwie. Rozmowa z Magdaleną Bigaj

Gościnią Michała Nogasia w "Rozmowie w Trójce" była medioznawczyni, badaczka i prezeska Instytutu Cyfrowego Obywatelstwa Magdalena Bigaj.

Czym jest cyfrowe obywatelstwo?

Na początku spotkania badaczka wyjaśniła, czym jest cyfrowe obywatelstwo. - To postawa, która charakteryzuje się tym, że w przestrzeni cyfrowej funkcjonujemy na tych samych zasadach, jak poza nią. W przestrzeni cyfrowej przyświecają nam takie same prawa, które mamy poza internetem. Mamy też obowiązki - odpowiedzialność za słowa i czyny - mówiła Bigaj. 

Higiena cyfrowa to z kolei - jak tłumaczyła gościni Trójki - zachowania związane z używaniem nowych technologii, które mają chronić nasze zdrowie. - Jest błędne przekonanie, że internet czy smartfon są jak nóż - możesz nim zrobić kanapkę albo kogoś zranić. To nie jest do obronienia, bo nowe technologie nie są neutralnymi narzędziami. Usługi cyfrowe projektowane są w taki sposób, żebyśmy używali ich jak najdłużej, a nóż sobie tylko leży - mówiła ekspertka. 

Wśród zachowań, które mogą pomóc w zachowaniu cyfrowej higieny, Bigaj wymieniła między innymi wyłączenie zbędnych powiadomień i zostawianie telefonu w miarę możliwości poza zasięgiem wzroku. Na stronie internetowej Instytutu Cyfrowego Obywatelstwa można zrobić test higieny cyfrowej. 

Telefon dla dzieci

Prezeska Instytutu Cyfrowego Obywatelstwa mówiła też o szkodliwym wpływie mediów społecznościowych na rozwój dzieci. Ekspertka wskazała, że wszyscy - bez względu na wiek - mają tendencję do nadużywania smartfona, ale najmłodsi radzą sobie z tym najgorzej. Dzieci często zaczynają dzień od sprawdzenia internetu i mediów społecznościowych, co wpływa negatywnie na ich koncentrację, a dodatkowo są narażone na przemocowe treści. 

Magdalena Bigaj napisała w 2023 roku książkę "Wychowanie przy ekranie" i w rozmowie z Michałem Nogasiem zwróciła uwagę, że pozycja powstała przed "wybuchem sztucznej inteligencji" na szeroką skalę. Przestrzegała w audycji przed zamieszczaniem zdjęć dzieci w internecie. - Dzisiaj, zamiast całego rozdziału, w którym tłumaczę, dlaczego nie warto pokazywać dziecka w sieci, napisałabym jedno zdanie: jeśli nie chcesz się zastanawiać, czy twoje dziecko zostało wmontowane w film pornograficzny, po prostu nie wrzucaj jego zdjęcia - mówiła ekspertka. 

Więcej informacji o higienie cyfrowej i bezpieczeństwie dzieci w internecie można przeczytać na stronie internetowej instytutu - cyfroweobywatelstwo.pl.

Ewelina Kołaczek