"Gościnności". W Trójce o wystawie w Nowym Muzeum Sztuki w Gdańsku
Wystawa „Gościnności” to zaproszenie do refleksji nad jednym z najważniejszych pojęć kształtujących współczesną Europę. W obliczu aktualnych wydarzeń związanych z migracją, mobilnością i tożsamością, autorzy stawiają pytanie o prawo gościnności i jego rolę w dzisiejszym społeczeństwie. W Trójce rozmawiamy o wystawie w Nowym Muzeum Sztuki Nomus w Gdańsku.
Agnieszka Obszańska
Foto: Polskie Radio
Gościnność to nie tylko przyjazny gest empatii, lecz także akt polityczny i kulturowy, ujawniający skomplikowane relacje zarówno w wielokulturowych, jak i jednorodnych społeczeństwach.
"Gościnności" są różne
- Tytuł wystawy to "Gościnności", a nie "Gościnność", bo te pojęcia są różne, zależnie od szerokości geograficznej i specyfiki miejsca mogą być w różny sposób realizowane - opowiada Agnieszce Obszańskiej Aleksandra Grzonkowska, współkuratorka wystawy.
Organizatorzy podejmują temat dostosowania przestrzeni społecznych, geograficznych, symbolicznych takich jak dom, miasto czy kraj do przyjęcia Innych. Pytają, kto ma prawo je zajmować po minionych konfliktach, a kto zostaje wykluczony.
Poruszają zagadnienie granic gościnności i otwartości, poczucia „bycia u siebie” oraz tymczasowości. Czy gościnność dzisiaj to tylko gest empatii, czy już bezwarunkowa konieczność, by móc współistnieć? Dotyczy to relacji nie tylko międzyludzkich, ale także postawy wobec zwierząt, środowiska i planety.
Gesty empatii, ale też politycznych deklaracji
- Gościnności to też gesty przyjazne, gesty empatii, ale mogą to być też gesty politycznej deklaracji - podkreśla w audycji "Terra Kultura" Małgorzata Taraszkiewicz-Zwolicka z Gdańskiej Galerii Fotografii, współkuratorka wystawy.
- Gościnność sama w sobie jest kojarzona z Polską szlachecką, honorową, ale tak naprawdę to pojęcie jest szersze - dodaje Małgorzata Tarszkiewicz-Zwolicka. Wyjaśnia, że współcześnie w dyskursach zakłada się, że my jako gospodarze musimy oddać część swojej przestrzeni gościowi, który powinien ją uszanować. - Ale nie musi jej uszanować. Zakładamy, że ta gościnność ma też w sobie pewną wrogość - wyjaśnia rozmówczyni Agnieszki Obszańskiej.
- Patrząc na powstające w ostatnich latach prace, widzimy wyraźnie, że artyści są takim barometrem zmian i bardzo mocno reagują na stawiane bariery, granice, wzmacniane granice pomiędzy społeczeństwami, nie tylko te fizyczne - podsumowuje Małgorzata Taraszkiewicz-Zwolicka.
Artyści i artystki
Artystki i artyści, którzy przygotowali wystawione prace: Kuba Bąkowski, Przemysław Branas, Oskar Dawicki, Javier Delgado, Marian Dobrzykowski, Monika Drożyńska, Marta Frej, Marcel Grisard, Wiesław Gruszkowski, Roman Joachimowski, Stefan Kaczorowski, Kamil Kak, Agnieszka Kalinowska, Tomasz Kopcewicz, Tomasz Kosiński, Anna Królikiewicz, Paweł Kruk, Aleksandra Kubiak, Edmund Kupiecki, Simon Larbalestier, Jacqueline Livingston, Honorata Martin, Rafał Milach, Maciej Moskwa, Jacek Niegoda, Julian Opalski, Anna Orbaczewska, Piotr Pawlak, Joanna Rajkowska, Agnieszka Rayss, Zygmunt Reinhardt, Marta Romankiv, Zofia Rydet, Adam Rzepecki, Ala Savashevich, Janek Simon, Łukasz Skąpski, Tadeusz Stoklasa, Michał Szlaga, Tadeusz Szpak, Joanna Unterschütz, Włodek Witek, Sławomir Witkowski, Krzysztof Wodiczko, Piotr Wyrzykowski, Edmund Zdanowski, Marek Zygmunt.
Kuratorki
Kuratorki, które przygotowały wystawę: Aleksandra Grzonkowska i Maja Murawska – NOMUS-Nowe Muzeum Sztuki, Maja Bieńkowska i Małgorzata Taraszkiewicz-Zwolicka – Gdańska Galeria Fotografii.