Andrzej Dybczak tryumfuje w nagrodzie im. Ryszarda Kapuścińskiego

Andrzej Dybczak, autor książki "Las duchów", został laureatem 16. edycji Nagrody im. Ryszarda Kapuścińskiego.

Tytuły, które znalazły się w finale 

W finale tegorocznej, 16. edycji Nagrody im. Ryszarda Kapuścińskiego znalazły się książki "Las duchów" Andrzeja Dybczaka (wydawnictwo Nisza), "Biuro przeczuć" Sama Knighta (przekł. Agnieszka Wilga, wydawnictwo Czarne), "Wybrani" Patricii Nieto (przekł. Aleksandra Wiktorowska, wydawnictwo ArtRage), "Staniemy się tacy jak on" Macieja Pisuka (wydawnictwo Cyranka) oraz "Diabły z Bassa Modenese" Pabla Trincii (przekł. Tomasz Kwiecień, Wydawnictwo Otwarte).

Zgłoszonych zostało 150 książek – 93 z nich po polsku, 57 tłumaczeń z 12 języków. Nagrodę przyznaje jury w składzie: Ludwika Włodek (przewodnicząca), Soren Gauger, Łukasz Grzymisławski, Elżbieta Sawicka i Katarzyna Surmiak-Domańska, a jego sekretarzynią jest Maria Krawczyk.

Andrzej Dybczak laureatem Nagrody im. Ryszarda Kapuścińskiego

Kapituła za najlepszy reportaż literacki opublikowany w 2024 r. uznała "Las duchów" Andrzeja Dybczaka, etnologa, autora książki "Gugara" (2008), za którą otrzymał nagrodę Fundacji im. Kościelskich, a także zbioru opowiadań "Pan wszystkich krów" (2017).

Pisarz jest także współtwórcą filmu dokumentalnego "Gugara" o rozpadzie społeczności ewenkijskich pasterzy reniferów, który uhonorowano nagrodą Złotego Lajkonika na Krakowskim Festiwalu Filmowym oraz nagrodą za najlepszy debiut reżyserski na festiwalu Era Nowe Horyzonty.

O czym jest "Las duchów"?

Ludwika Włodek w odczytanej laudacji podkreśliła, że "Las duchów" to książka "o walce o tożsamość, często mało spektakularnej, ale heroicznej. Bo przeciwnika w tej walce bohaterowie Andrzeja Dybczaka, Selkupowie i Nieńcy, mają wyjątkowo potężnego. Jest nim rosyjski kolonializm w różnych odsłonach: od organizowanych jeszcze przez carat, albo jego wysłanników, ekspedycji badawczych, poprzez NKWD-owskie tępienie zabobonu i wrogów ludu, aż po przemysł wydobywczy i telewizyjne pranie mózgu putinowskiej Rosji".

"Andrzej Dybczak napisał mądrą i skromną książkę o tragedii kolonizowanych narodów. O tym, jak zaborcze państwo kradnie podbijanym przez siebie nie tylko zasoby materialne, ale i duszę. Zrobił to bez głośnych publicystycznych haseł, a z pomocą kilku zapadających w pamięć obrazów. I cichych, czasem nawet nie do końca składnych, cedzonych przez zęby, jakby mimochodem, opowieści. Stworzył historię uniwersalną właśnie dlatego, że mocno zakorzenioną w konkretnym miejscu i czasie. Trudno o lepszą syntezę reportażu i literatury" - podkreślono.

O Nagrodzie im. Ryszarda Kapuścińskiego

Nagroda im. Ryszarda Kapuścińskiego, ustanowiona w 2010 r. przez Radę m.st. Warszawy, przyznawana jest najlepszym książkom reporterskim, podejmującym ważne problemy współczesności i pogłębiającym wiedzę o innych kulturach. Wśród jej laureatów znaleźli się m.in. Jean Hatzfeld, Swiatłana Aleksijewicz, Elisabeth Asbrink, Anna Bikont, Anna Goc, Ander Izagirre.